جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از نقش‏ های زبان، نقش ادبی آن است که نقطه پیوند زبان ‏شناسی و ادبیات به ‌شمار می ‏رود. در نقش ادبی، تاکید بر پیام است و از اینجا است که زبان پیام بر زبان معیار برجسته می ‌شود. زبان ‏شناسان این برجسته ‏سازی را به دو طریق انجام می ‌دهند: انحراف از زبان معیار با عنوان هنجارگریزی، و افزودن قواعدی به زبان معیار با نام قاعده ‏افزایی در سه سطح معنا، صورت و تحقق صوری زبان. هنجارگریزی سخن را به شعر نزدیک می‏ سازد و قاعده‏ افزایی لباس نظم بر آن می ‏پوشاند.از آنجا که مجموعه شعر از این اوستا نماینده اوج هنری اخوان ثالث است، در این مختصر، بارزترین گونه برجسته‏ سازی در آن یعنی هنجارگریزی معرفی می ‏شود. علاوه بر بسامد بالای هنجارگریزی در مقایسه با قاعده ‏افزایی در سخن اخوان، هنجارگریزی در سطح معنا بیش از انواع دیگر آن دیده می ‏شود. این گونه شامل مباحث بیان و بدیع معنوی است که جنبه تخیل را در شعر به اوج می ‏رساند؛ به ویژه اینکه تشبیه و استعاره - دو شکل بارز صور خیال - به میزان بالایی در آن به ‌کار رفته ‏است. پس از آن، هنجارگریزی زمانی، یعنی کاربرد کلمات کهن، فراوان به ‌چشم می ‏خورد و بنابراین مشاهده می ‏شود که انواع دیگر هنجارگریزی که از فخامت سخن می ‏کاهد، در شعر اخوان کمتر یافت می ‏شود.