جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مفهوم لغوی واژه «علم» و معادل های آن، مانند دانش، دانستن و آگاهی، در زبان فارسی و زبان های دیگر مفهومی روشن و بی نیاز از توضیح است؛ ولی این واژه دارای معانی اصطلاحی گوناگونی است که ناظر به مصادیق گوناگون مفهوم لغوی آن است؛ مانند: اعتقاد یقینی مطابق با واقع، مجموعه قضایایی که مناسبتی بین آنها در نظر گرفته شده، و مجموعه قضایای حقیقی که از راه تجربه حسی قابل اثبات باشد. تحقیق حاضر با توجه به مفهوم لغوی «علم» و چشم پوشی از معانی اصطلاحی آن، در مرحله نخست روشن می سازد که آشکارترین مصادیق علم در قرآن کریم نظر به چگونگی پیدایش آن عبارتاند از: علم حسی، علم غیب و علم فکری (علم حصولی نظری) و در مرحله بعد، چگونگی پیدایش علم فکری را که در دانش منطق «علم حصولی نظری (غیربدیهی)» خوانده می شود با تکیه بر استظهار و استنباط چیستی تفکر از قرآن کریم مورد تحلیل قرار می دهد و روشن می سازد که از دیدگاه قرآنی، پیدایش علم حصولی نظری به شی، نتیجه تبین شیء، و تبین شیء، حاصل تبیین ذهنی نشانه های شی با نشانه های آن است.