جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

نقش محیط سیاسی و جغرافیایی بر دشواری شعر خاقانی

نویسنده:

شیری قهرمان

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

محیط جغرافیایی و جامعه , سفر , خاقانی , مدح , قصاید , رقابت , شروان

چکیده :

دشواری بیان و زبان در شعر خاقانی، علاوه بر تأثرپذیری از عامل های درونی، همانند همه پدیده ها، در حوزه تأثیر عامل های متعدد بیرونی نیز قرار دارد. یکی از عامل هایی که آفرینش های ادبی را همواره در شعاع تأثیر تکامل بخش خود قرار می دهد، رقابت است. از طریقه مقایسه سبک و سلوک خود با دیگران، می توان علاوه بر رفع معایب، تصویرها و ترکیب ها و صور خیال را نیز برای برتری بر رقیب به اوج تکامل رسانید. تأثیر تنفر از عوامل محیطی نیز –که از مؤثرهای بیرونی است- بازتاب خود را به صورت بی اعتناعی به فکر و فرهنگ حاکم بر جامعه و استغراق در افکار فردی و دیگر گونه و فراتر از فهم جامعه، نشان می دهد. تأثیر سفر، در آن جا است که شاعر را با دنیاها و اندیشه ها و تجربیات جدیدی مواجه می کند و بر گستره جهان بینی و دامنه تخیلات و تصویر پردازی های او می افزاید.

صفحات :

از صفحه 133 تا 154

مشخصات اثر

عنوان :

طرز عنصری

نویسنده:

محمد غلامرضایی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دنشگاه شهید بهشتی,

کلیدواژه‌های اصلی :

شعر فارسی , آرایه های ادبی , عنصری , دورۀ غزنوی , ادبیات

کلیدواژه‌های فرعی :

استعاره , تغزل , رباعی , مدح , جناس , بیان , بدیع , ترصیع , مضارع , تشبیه ادبی , قصیده‌ , مدیحه گویی معتدل , تشبیهات عقلی , تشبیهات حسی , تشبیهات خیالی , موسیقی شعر عنصری ,

چکیده :

عنصری، ملک الشعرای دربار محمود غزنوی، یکی از بزرگترین مدیحه سرایان و قصیده پردازان شعر فارسی است. از وی 70 قصیده و 77 رباعی و تعدادی ابیات پراکنده باقی مانده است. شاعران پس از وی در شعرهای شان، موضع گیری های متفاوتی در قبال او داشته اند: عده ای مدیحه سرایی وی را مورد انتقاد قرار داده اند، برخی از تجملات او – که در نتیجه ثنا گستری به دست آورده بود – یاد کرده اند، برخی نیز به استادی وی اقرار کرده، از وی تاثیرهایی پذیرفته اند. زبان عنصری از نظر کهنگی های زبانی،‌ به زبان شاعران عصر سامانی شباهت بسیاری دارد، اما عناصر عربی در سخن وی فراوان تر است. وی بیشتر به سرودن قصیده های مقتضب، یا قصیده هایی با تغزل کوتاه، تمایل دارد. قصاید او مجموعا در 9 وزن متداول و پرکاربرد فارسی سروده شده و پرکاربرد ترین آن «بحر مجتث مثمن مجنون محذوف» (37%) است. بیشتر قصاید او (87%) ردیف ندارند، اما نیمی از رباعیات او ردیف دارد. وی به واج آراییی، ترصیع، جناس مضارع و زاید، سجع، اشتقاق، جمع و تقسیم، لف و نشر، تناسب و تضاد، سوال و جواب و حسن تعلیل، توجه خاصی دارد. با اینکه شاعری مداح است به معانی عام و کلی نیز توجه دارد، به گونه ای که در امثال و حکم دهخدا 76 بار از اشعار او مثال آورده شده است. مهم ترین عنصر بیانی در شعر عنصری تشبیه است. از انواع تشبیه، تشبیه بلیغ، تشبیه های حسی، عقلی و خیالی و تشبیه مضمر مورد توجه او می باشد. عنصری اولین شاعری است که تشبیهات عقلی و وهمی و خیالی را فراوان به کاربرده و شاعران دیگر، در این شیوه از او پیروی کرده اند. عنصری شاعری است بلند نظر، واقع بین، در مدیحه گوی معتدل، صاحب دانشهای عقلی، اهل استدلال و دارای بینشی اشرافی، و این ویژگی ها در شعر او نیز انعکاس دارد.

صفحات :

از صفحه 23 تا 50

مشخصات اثر

عنوان :

چه کنیم تا از مدح دیگران بیش از حد خوشحال نشویم و از مذمت آنها نیز نگران نباشیم؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی

پاسخ تفصیلی:

در پاسخ به سؤال ابتدا لازم است به اين نكته اشاره شود كه منشأ پيدايش اين روحية نه چندان مطلوب در انسان چيست و آنگاه به سراغ راه‌هاي درمان آن باشيم. يكي از علل اين روحيه، آن است كه ما با مدح ديگران متوجه وجود كمالي در خود شده و از آن لذت مي‌بريم. يا شخ بیشتر ...

مشخصات اثر

عنوان :

ادبیات و اهل بیت: پیرامون حضرت امیر مومنان، علی ع

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

مدایح نبوی در شعر عربی صدر اسلام

نویسنده:

محمد رحیمی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

مدح

چکیده :

مدح پیامبر اسلام(ص) در شعر عربی صدر اسلام یکی از اغراض شعری شاعران مسلمان عرب زبان بوده است و این شاعران عموماً به دین اسلام متعهد بودند و بر اساس شناخت پیامبر و ایمان به او از روی معجزات روشن، رسالت او را درک کردند، مکارم اخلاقی او را دیدند و آنگاه از روی صداقت و محبت واقعی آن حضرت را مدح کردند. غالباً صفات پسندیده ی آن حضرت مثل امانت، خیرخواهی، صداقت، رسالت و نبوت و... را ستودند و آن حضرت را به عنوان انسانی امین، ناصح، صادق، رسول الله، نبی الله، الرسول، النبی و ... یاد کردند.مهمترین شاعران مدیحه سرا در صدر اسلام که به مدح پیامبر پرداخته اند عبارتند از: ابوطالب و حسان بن ثابت. شاعران دیگری در این دوره ابیاتی چند در مدح آن حضرت سروده اند مثل: عبدالله بن رواحه، کعب بن مالک و کعب بن زهیر. اغلب این شاعران مسلمان مدح پیامبر و دفاع از دین اسلام را وظیفه ی شرعی خود می دانستند به استثنای کعب بن زهیر که این شاعر مدح مصلحت آمیز کرده است.

مشخصات اثر

عنوان :

مدح ناب در ادبیات عرب صدر اسلام و شاعران برگزیده سبک آذربایجانی

نویسنده:

شیخلووند فاطمه

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

معراج , شعر فارسی , شعر عربی , مدح , پیامبر

چکیده :

مدح در اصطلاح ادب فارسی عبارت است از صفت های خوب کسی را بویژه در شعر بیان کردن و یا صفت های خوب به او نسبت دادن. (ح- م- د) و (م- د- ح) لغه قلب یکدیگرند، و اگرچه هدف یکسان دارند اما در کاربرد آن ها فرق بسیار وجود دارد. حمد، مخصوص ذات الهی ولی مدح شامل همه انسان ها می شود «فرق میان حمد و مدح از چند جهت است: 1- مدح، هم برای ذوی العقول و موجودات جاندار می تواند باشد و هم مورد موجودات غیر ذوی العقول و غیر زنده، لیکن حمد فقط در مورد موجود زنده است. 2- مدح، گاه پیش از احسان است و گاه هم بعد از احسان، لیکن حمد همیشه پس از احسان است. 3- مدح، گاه مذموم است و ناپسند و آن را نهی کرده اند، در صورتی که در مورد حمد چنین نیست و بطور مطلق و کلی، حمد را ستوده اند.» (عسکری، 1363: ص 125) مدیحه های فراوانی در ادبیات عرب و فارسی و دیگر زبان ها می توان یافت که پاره ای از آن ها مدایح ناب و خالص هستند و بسیاری دیگر به خاطر چاپلوسی و چشم داشت انعام سروده شده اند.شعرای دوره جاهلیت، به دلیل زندگی قبیله ای، بزرگان قبیله را مورد مدح قرار داده اند و با ظهور اسلام، فضایل معنوی (به خصوص مدح مقام بلند پیامبر اکرم (ص)) به مدایح راه یافته است. در ادبیات فارسی نیز بعد از اسلام به تبعیت از شعر عرب، مدح ناب و غیرناب آغاز شده است. پاره ای از شاعران در قصاید خود علاوه بر مدح پیامبر به معراج ایشان نیز اشاره کرده اند. در این مقاله به شرح کلی مدح و بررسی اشعار برخی شخصیت های دینی و چهار شاعر از میان شعرای عرب صدر اسلام و دو شاعر معروف فارسی زبان سبک آذربایجانی پرداخته شده است.

صفحات :

از صفحه 172 تا 196

مشخصات اثر

عنوان :

پیوند زبان و اندیشه در شعر رودکی

نویسنده:

صادقی گیوی مریم, بزرگ بیگدلی سعید

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

عشق , سامانیان , رودکی , وصف , مدح , پند

چکیده :

شعر، آمیزه ای از اندیشه و صور خیال است. اندیشه های شاعر، زبان اوست که در قالب شعر بیان شده، به ذهن مخاطب متبادر می شود. زبان و اندیشه، رابطه ای مستقیم و تعاملی دارند. دیدگاههای شاعر و کیفیت تبیین امور، بر زبان او نیز تاثیر می گذارد؛ هر چه اندیشه های او ساده تر و صریحتر باشند، زبان او نیز شفافتر و دور از تعابیر و مفاهیم پیچیده خواهد بود. بنابراین، در زبان شاعر می توان اندیشه های او را نیز جست و از این رو باید گفت که زبان، همان اندیشه است. شعر رودکی هم بازتاب دهنده اندیشه های اوست. دیدگاههای ساده و صریح او، زبانش را نیز ساده و صریح کرده است. در این مقاله پیوند اندیشه ها و زبان رودکی در چهار حوزه پند و وصف و عشق و مدح و نیز علل سادگی شعر و روانی اندیشه او کاویده شده است. مهمترین عوامل سادگی زبان در شعر رودکی عبارتند از: بیان تجارب عمومی، رابطه نزدیک امیر سامانی و رفتار متعادل وی با مردم، نگاه انسانی به ممدوح، تعلیمی بودن اشعار او، افکار صریح و روشن شاعر و برخورد واقع بینانه با امور زندگی.

صفحات :

از صفحه 53 تا 66

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید