جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با شروع جنگ 33 روزه علیه لبنان، بازیگران جهانی و منطقه ای هر کدام به فراخور منافع و علایق خود جهت گیری ها و مواضع مختلفی را در رابطه با این جنگ اتخاذ نمودند. در این میان، تلاش های دولت های غربی به عنوان قدرت های برتر و مدعیان حقوق بشر در جهان، در حمایت از اسرائیل و ضربه زدن به حزب الله لبنان از جلوه های بارز مسائل پیرامون این جنگ محسوب می شود. هدف مقاله حاضر توصیف و تحلیل مواضع دولت های اروپایی و آمریکا در این جنگ بر مبنای نظریه سیاست خارجی روزنا است و سوال اصلی پژوهش این است که سیاست خارجی و مواضع دولت های اروپایی و آمریکایی در جنگ 33 روزه لبنان چه بوده است. در این نوشتار با روش تحلیل اسنادی ابعاد این جهت گیری ها بررسی می شود. نتایج نشان می دهد که منافع این کشورها از سطح بالایی از همپوشانی برخوردار بوده و آن ها به دنبال تضعیف جبهه مقاومت و جلوگیری از گسترش قلمرو ژئوپلیتیکی ایران هستند. بنابراین دولت های اروپایی و ایالات متحده به تقویت، تجهیز و حمایت همه جانبه از اقدامات رژیم صهیونیستی پرداختند. ایالات متحده آمریکا مدیریت سیاسی این جنگ را در دست داشت و دولت های اروپایی نیز در راستای تامین منافع و کسب اهداف خود با آن همگام شدند.

در دوران جنگ سرد رقابت در زمینه های گوناگون میان دو بلوک شرق و غرب بر اساس دو ایدئولوژی متفاوت در جریان بود و دو طرف از تمامی ابزارهای در دسترس استفاده می نمودند. یکی از این ابزارها که به ویژه ایالات متحده به آن تکیه می کرد حقوق بشر بود. ایالات متحده نقض حقوق بشر در بلوک مقابل را محکوم می کرد و از این موضوع در میان متحدین خود به سادگی می گذشت. پایان جنگ سرد و پیروزی لیبرال دموکراسی در کنار شرایط جدید بین المللی این انتظار را به وجود آورده بود که معیارهای دوگانه در حقوق بشر توسط ایالات متحده به کناری گذاشته شود. با این وجود آنچه که در عمل پس از سال 1990 مشاهده شد یادآور فضای جنگ سرد بود. ایالات متحده همچنان به نقض حقوق بشر توسط کشورهای متحد خود که منافع استراتژیک آن کشور را تامین می کنند توجه چندانی ندارد و در مقابل به نقض حقوق بشر در کشورهایی که نظم بین المللی مطلوب آمریکا را به چالش می کشند تاکید فراوان می کند. ایالات متحده تلاش می کند رفتارهای واقع گرایانه خود را لیبرالیستی و منطبق بر آرمان های بشری جلوه دهد اما همچنان منافع ملی آمریکا راهنمای آن کشور در رفتار سیاست خارجی می باشد و در مواقع لازم از حقوق بشر به عنوان یک ابزار در سیاست خارجی بهره برداری می نماید. سوالی که این مقاله به دنبال پاسخگویی به آن می باشد عبارت است از این که: تاثیر حقوق بشر بر روابط میان ایالات متحده و کشورهای در حال توسعه از سال 1990 میلادی به بعد چگونه بوده است؟