جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
نمادپردازی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 10
بازتاب گرایش های تفسیری کتاب مقدس در تکوین شمایل نگاری مسیحی
نویسنده:
امیر نصری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
با توجه به اینکه کتاب مقدس مهم ترین منبع شمایل نگاری مسیحی به شمار می رود و شمایل نگاری نیز به نوبه خود تفسیر بصری کتاب مقدس است، لذا توجه به رابطه میان شمایل نگاری مسیحی و تفسیر کتاب مقدس ضروری به نظر می رسد. این رابطه به گونه ای است که در پاره ای موارد خود بازنمایی تصویری، در تفسیر متن کتاب مقدس نقشی فعالانه دارد و صرفا تصویرسازی منفعلانه متن نیست. از این حیث، برای فهم ادوار مختلف شمایل نگاری مسیحی توجه به گرایش های تفسیری آن دوران نیز درخور توجه است. در این مقاله آراء تفسیری دو مکتب انطاکیه و اسکندریه به اختصار ذکر می شود و بازتاب این آراء در هنر صدر مسیحیت (که از حیث تاریخی تقریبا با این دو مکتب مقارن است) مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین تلاش می شود تا این رابطه را در نمونه های مختلف شمایل نگاری این دوران نشان دهیم و با رویکرد ادوار بعدی مقایسه کنیم.
صفحات :
از صفحه 105 تا 118
مشخصات اثر
نشانه شناسی ضریح امام رضا(ع) با تاکید بر مبانی اعتقادی شیعه
نویسنده:
اشرف السادات موسوی لر، سپیده یاقوتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
تهران: موسسه مطالعات هنر اسلامی,
کلیدواژه‌های فرعی :
ضریح سازی ,
چکیده :
هنر شیعی، برگرفته از باورهای شیعیان بوده و در بسیاری از جنبه ها، سبک و مواد و مصالح به کاررفته، از هنر اسلامی تمایزی ندارد. یکی از شاهکارهای هنر شیعی در ایران، ساخت ضریح برای بقاع متبرکه است که مجموعه ای از هنرها در آمیزش با مبانی باورهای شیعی رخ می نماید تا اثری مقدس و مانا پدید آید. ازآنجاکه ضریح مضجع مطهر رضوی نمایانگر گوشه ای از ارادت شیعیان ایران به حضرت رضا (ع) بوده و تاثیر همه جانبه ای بر فرهنگ و هنر ایرانی داشته است، این مقاله به روش تحقیق تحلیلی – تطبیقی و با جمع آوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای، با شیوه تطابق متن کتیبه ها و نقوش تزیینی پنج ضریح مطهر رضوی به بررسی کمی و کیفی نمادهای شاخص هنر شیعی می پردازد. یافته های مقاله با تکیه بر عناصر محتوایی متون منقور و منقوش ضریح ها و مبانی باورهای شیعیان نشان می دهد که چگونه باورهای دینی متجلی می شود و اعتلا و ماندگاری ضریح سازی را تضمین می کند. جامعه نمونه آماری، پنج ضریح مطهر امام هشتم شیعیان است.
صفحات :
از صفحه 95 تا 110
مشخصات اثر
مولانا و تشیع در غزلیات شمس
نویسنده:
تورج عقدایی ,نازلی عقدایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
هدف مقاله حاضر نشان دادن میزان علاقه مولانا به برخی عنصرهای مذهب تشیع است. اگر چه به رغم ادعای برخی از مسلمانان شیعی مذهب نمی توان او را شیعی دانست.نشانه هایی که از غزلیات شمس و دیگر آثار او یافته ایم، حکایت از آن دارد که این شاعر عارف به علی (ع) نه به مثابه خلیفه چهارم مسلمین؛ بلکه بسی فراتر از این به دلیل فضل و ویژگی های اخلاقی این انسان کامل، عشق می ورزد و به همین دلیل به آن چه با وی در پیوند است، گاه به صورت حقیقت و گاه به شکل نمادین اشاره می کند. از این گذشته، مولانا به امام حسین (ع) و کربلا و شهادت، هم در برخی از غزلیات خویش توجه نشان داده است.نکته دیگری که در این مقاله بدان پرداخته شده، نوع تاثیرپذیری مولانا از این مقوله های آیینی است. زیرا در بسیاری از اشارت های او می توان دریافت که او نه آگاهانه و با دریافت تاریخی، بلکه غالبا به گونه یی نا آگاهانه و بارویکردی اسطوره یی به این مسایل نگاه می کند.
صفحات :
از صفحه 173 تا 198
مشخصات اثر
نقش عناصر طبیعت و نمادپردازی در عرفان و هنر اسلامی
نویسنده:
مجید شهبازی ,قاسم میرزایی ,محمد محمدی کیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
هنر اسلامی دارای گنجینه عظیمی از معانی عمیق عرفانی و حکمت الهی است؛ زیرا این هنر ریشه در بنیان های ژرف تفکری معنوی و الهی دارد. این هنر، گاه با خلق صورت های جدید و گاه با بهره گیری از تصاویر و فرم های هنری گذشته همچون ایران باستان و ایران قبل از اسلام و با نگرش و معنا بخشی مجدد به آنها به پی ریزی فرهنگی بس غنی و شکوفا در تمدن اسلامی پرداخت. متاسفانه ما در بررسی «هنر اسلامی» شاهد گستره وسیعی ای از نگرش ها و رویکردهای تاریخی در قالب « تاریخ هنر» بوده ایم و جای خالی نگرش هایی عمیق تر با نگاهی فلسفی به این هنر در بستر رویکردهای فلسفی به هنر قابل مشاهده است. در واقع تعمق در جنبه درونی این هنر و زبان رمزگونه و لسان تمثیلی آن که حاوی بنیان هایی متافیزیکی و عرفانی بوده ضرورتی انکار ناپذیر است و کاستی های فراوانی در این زمینه همچنان در محافل دانشگاهی مشاهده می شود. در این مقاله به بررسی معنای نمادین و رمزگونه این هنر پرداخته و چرایی لزوم وجود چنین لسانی را برای این هنر مورد بررسی قرار می دهیم. سپس به معنای نمادین برخی نقوش، تصاویر و همچنین تاثیر عناصر طبیعت در هنر اسلامی خواهیم پرداخت و در کنار این عناصر، برخی بنیان های عرفانی و متافیزیکی این هنر را بررسی می کنیم.
صفحات :
از صفحه 223 تا 241
مشخصات اثر
بررسی و مقایسه سبک حماسه سرایی ایلیاد و شاهنامه از منظر تعهد ادبی
نویسنده:
حسینعلی قبادی ,سعید بزرگ بیگدلی ,حجت عباسی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
ایلیاد هومر به عنوان اثری که تاثیری کلان بر جامعه خویش نهاده است، از اولین آثاری است که از منظر «رسالت و تعهد» به آزمون نهاده شد. شاهنامه فردوسی نیز محصول ضرورت و رسالتی است که تاریخ بر دوش شاعر نهاده است. پژوهشِ پیش رو در پی آن است که نشان دهد داوری یک اثر ادبی از نظر رسالت و تعهد، مستلزم در نظر داشتن دو عامل اساسی است: «شرایط عصر» و «بینش ادیب» که البته خواه ناخواه از اوضاع زمانه خود متاثر است. از این رهگذر درمی یابیم «یک اثر ادبی بنا بر ضرورت های تاریخ و مقتضیات اجتماع وقت» چیزی غیر از آنچه هست، نمی تواند باشد. تبیین تاثیر و کارکرد رویکردهایی که دو شاعر از منظر تعهد ادبی در سبک داستان سرایی خود در پیش گرفته اند، مقصد دیگر این پژوهش است.
صفحات :
از صفحه 139 تا 176
مشخصات اثر
رمزگشایی از نمادها در داستان های سهروردی بر پایۀ مبانی فلسفی حکمت اشراق
نویسنده:
مهدی همازاده,سید ابوالقاسم حسینی ژرفا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
این مقاله، در ابتدا، مروری کوتاه بر مبانی هستی شناختی حکمت اشراق دارد و، سپس، به بیان جایگاه عالم مُثل و عالَم مثال منفصل در این دستگاه فلسفی می پردازد. نویسنده با ذکر نوآوری های شیخ اشراق در اثبات عالم مُثل– که پیش از او در مکتب مشّاء ردّ شده بود – و کشف و اثبات عالم مثال – که پیش از او در تاریخ فلسفۀ اسلامی مطرح نبود – مبانی نمادپردازی ادبی و هنری را بر پایۀ این دو عالم بیان کرده است.نویسنده، در نهایت، با بررسی تفصیلی داستان های تمثیلی حکیم سهروردی، تجلّی مبانی و باورهای حِکمی وی را در این داستان ها نشان می دهد که در قالب نمادها و رمزهای مثالی به تصویر کشیده شده اند. در این بخش از مقاله، چگونگی استفادۀ شیخ اشراق از ظرفیت های دستگاه فلسفی خویش برای بیان نمادین مضامین حِکمی تبیین شده است.
مشخصات اثر
نمادپردازی اکبر رادی با تقابل دو «زن» در نمایشنامه «از پشت شیشه ها»
نویسنده:
حسنلی کاووس, حقیقی شهین
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
اکبر رادی از نمایشنامه نویسان نام آشنای ایرانی است که در پردازش آثار هنری خود از سبک، زبان و بیان ویژه ای برخوردار است. از دیرباز، او به واقع گرایی در ادب نمایشی نام بردار بوده؛ اما گاهی نیز در طرح دیدگاه های اجتماعی خود، از زبان و بیان نمادین بهره برده که برایند آن، خلق تیپ ها و فضاهای نمادینی است که با وجود ملموس و واقعی بودن، می توانند نمونه ای برای تیپ های مشابه و شرایط همسان باشند. از این رو، برخی آثار رادی تن به تاویل های گوناگون می دهند و می توان از رویکردهای مختلف به آن ها نگریست. ازجمله آثار رادی که از چنین قابلیتی برخوردار است، نمایشنامه «از پشت شیشه ها» ست. در این اثر، رادی با به کارگیری صنعت های مدرن، کوشیده است تا چالش بی امان و آشتی ناپذیر روشن فکر امروز را با جریان نوگرایی بی ریشه به نمایش درآورد.در این پژوهش، تلاش شده است تا شگرد رادی برای بیان نمادین دیدگاه هایش در نمایشنامه یادشده واکاوی شود. نتیجه پژوهش نشان می دهد، نویسنده این بیان نمادین را با پردازش شخصیت زن و وانهادن نقش اساسی روایت بر دوش او خلق کرده است. در این روایت، نویسنده با به کارگرفتن شگرد قرینه سازی، دو تیپ زن را در کنار و در اصل، در برابر هم قرار داده است؛ یکی، زنی است متجددماب با تجددی بی اصالت و دیگری، زنی معمولی از نوع امروزی آن با همان دغدغه های فکری و روانی. از این دیدگاه، هر یک از شخصیت ها، به ویژه زنان نمایشنامه، می توانند نماینده یک تیپ یا مرام فکری و فرهنگی خاصی باشند که در فضای اثر، در کنار هم نقش آفرینی و در اصل، طرح دیدگاه می کنند.
صفحات :
از صفحه 55 تا 83
مشخصات اثر
نقش نمادهای هندسی و عددی در آرمانشهر ایرانی
نویسنده:
سلطان زاده حسین
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
پرسش اصلی این پژوهش این است که آیا نمادپردازی و پدیده های فرهنگی در شکل گیری ساختار و شکل بعضی از شهرهای دوران باستان در ایران نقش داشته است؟ هدف از بررسی این پرسش این است که رابطه بین برخی از اسطوره ها و متون آیینی مربوط به شهر و شهرنشینی با طراحی شهری در دوران باستان در ایران آشکار شود. در این پژوهش از روش تاریخی – تفسیری استفاده شده و رابطه بین متغیرهای تحقیق یعنی اندیشه ها، نمادها و اسطوره ها با ساختار و شکل شهر بررسی شده است. هم چنین از یک سو، بعضی از متون کهن، تاریخی و دینی و از سوی دیگر برخی آثار و توصیف های بر جای ماده از چند شهر باستانی مورد مطالعه واقع شده است. مهم ترین اسطوره مربوط به شهر آرمانی باستانی، اسطوره ورجمکرد است که متن آن، موضوع اصلی تحقیق را شکل داده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شکل مربع و شکل دایره به دلایل چندی در مورد بعضی از شهرهای از پیش طراحی شده، مورد استفاده قرار می گرفته است. عدد چهار یکی از اعداد بسیار مقدس در بسیاری از فرهنگ های کهن و به ویژه در ایران بود. بازتاب عدد چهار در طراحی شهری تنها به صورت کاربرد شکل مربع نبوده است، بلکه چه در مورد شهرهای مربع شکل و چه درباره شهرهای دایره ای شکل، به طور معمول از دو راه اصلی متقاطع به عنوان شبکه اصلی ارتباطات شهری استفاده می شد که امتداد آنها تا حصار شهر موجب شکل گیری چهار دروازه اصلی می شد. عدد سه نیز از اعداد مقدس است که در بسیاری از تمدن های کهن مورد توجه بوده است، در ایران باستان نیز این عدد بسیار مقدس بود و به صورت نمادین در بسیاری از پدیده های فرهنگی و تمدنی و همچنین در عرصه طراحی شهری مورد استفاده قرار می گرفت. این عدد در بسیاری از نشانه ها، نمادها و آداب آیین زردشتی مورد بهره برداری قرار گرفته است. شهرهای طراحی شده و برخی از شهرهای ارگانیک نیز به سه بخش تقسیم می شدند.
صفحات :
از صفحه 67 تا 88
مشخصات اثر
عجز از بیان: قرائتی از روان کاوانه از داستان (سه قطره خون)
نویسنده:
پاینده حسین
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
«سه قطره خون» در زمره شناخته شده ترین آثار صادق هدایت قرار دارد و داستانی است که هم توجه عام بسیاری از خوانندگان علاقه مند به ادبیات را به خود معطوف کرده و هم توجه خاص عده زیادی از پژوهشگران و منتقدان ادبی را. راوی و شخصیت اصلی داستان که در آسایشگاهی روانی بستری شده است، توصیفی از سایر بیماران و نیز شرحی از رویدادی آسیب زا در زندگی گذشته خود به دست می دهد که از هر حیث روایتی نامنتظم و نامنسجم به نظر می رسد. در مقاله حاضر استدلال می شود که فقدان انتظام منطقی در روایت، حکایت از تعارض بین دو ساحت آگاه و ناخودآگاه در روان گسیخته و نامنتظم شخصیت اصلی دارد، تعارضی که نظریه روانکاوی مناسب ترین ابزار (مفاهیم و روش شناسی) را برای بررسی آن در اختیار منتقد ادبی می گذارد. نویسنده مقاله با به کارگیری مجموعه ای از مهم ترین مفاهیم روانکاوانه (از جمله «مقاومت»، «جابه جایی»، «نمادپردازی»، «رانه»، «کنش پریشی»، «هم هویتی»، «ضایعه ی روانی»، «وسواس» و غیره)، جزئیات متن را با اتخاذ روش شناسی روانکاوی (تحلیل «محتوای آشکار» برای به دست دادن «محتوای نهفته») به منظور پرتوافشانی بر انگیزه ها و هراس های ناخودآگاه شخصیت اصلی بررسی می کند و داستان ناگفته ای را معلوم می سازد که به دلیل فشار بازدارنده های ناخودآگاه در گفتار راوی مکتوم مانده است. این مقاله ضمن اجتناب از کاویدن روان صادق هدایت، بر تمایز گذاری بین هویت نویسنده داستان و هویت شخصیت اصلی تاکید می گذارد و استدلال می کند که رویکرد معطوف به نویسنده در نقدهای روانکاوانه، پیشبرد مطالعات ادبی را در کشور ما با موانع متعدد و نیز سوتفاهم ها و واکنش های زیانبخش مواجه کرده است. در بخش پایانی مقاله، نویسنده همچنین پیشنهادهایی در خصوص سمت وسوی مطالعات روانکاوانه ی بیشتر درباره این داستان تاثیرگذار مطرح می کند، پیشنهادهایی که سویه متن محورانه این مقاله را به سویه ای خواننده محور تغییر می دهند تا زمینه ای برای بررسی واکنش خوانندگان و تبیین علت اقبال به این داستان در فرهنگ مردسالارانه ایرانی از منظری روانکاوانه فراهم آورده شود.
صفحات :
از صفحه 67 تا 88
مشخصات اثر
نمادپردازی های حماسی در غزل نئوکلاسیک (با تکیه بر غزلیات سیمین بهبهانی، حسین منزوی و محمدعلی بهمنی)
نویسنده:
علامی ذوالفقار, یگانه سپیده
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
غزل نئوکلاسیک که با ظهور شعر نو، در شعر کلاسیک ایران ایجاد شد یکی از جریان های شعری معاصر محسوب می شود که تا امروز همچنان پویا و مورد توجه است. هدف سرایندگان پیشگام آن، همگام ساختن قالب سنتی غزل با اقتضائات روز بود. این جریان شعری از امکاناتی که شعر نو به شعر فارسی، در سطوح بیان، زبان و عناصر ادبی افزوده، بهره برده و خود نیز ابعادی نوین در غزل ایجاد کرده است؛ از آن جمله می توان به تلفیق ادبیات غنایی و حماسی در غزل نئوکلاسیک اشاره کرد که با بسیاری از تعاریف ارائه شده از انواع ادبی، مغایرت دارد و زمینه ساز ایجاد جریان ادبی تازه ای به نام غزل حماسی شده است. تلفیق ادبیات غنایی و حماسی در غزل نئوکلاسیک به دو شیوه «بهره گیری از نمادها و بن مایه های حماسی» و «ماهیت حماسی غزل نئوکلاسیک»، حاصل می شود که در این پژوهش به تفصیل پیرامون آن سخن می رود.
صفحات :
از صفحه 163 تا 181
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 10