علم الأئمة المعصومین علیهم السلام (مقاربة فلسفیة کلامیة)، کتابی است به زبان عربی که به مروری قرآنی و روایی بر ابعاد علم امام معصوم و امامت وی می‌پردازد. این کت
... تاب اثر خلیل رزق (خلیل عبدالأمیر رزق العاملی) عضو شورای مرکزی و اجرایی حزب الله لبنان است و انتشارات دار الهادی نشر آن را به عهده داشته است.
مباحثی کتاب عبارتند از:
فصل اول: پژوهش‌های مقدماتی در رابطه با امامت و علم امام علیه السلام
مبحث اول: تبیین مراد از امام علیه السلام و امامت در این بحث
- مفهوم لغوی امامت و امام علیه السلام؛
- مفهوم امامت و امام علیه السلام در قرآن کریم؛
- مفهوم امامت و امام علیه السلام نزد متکلمین؛
- تشیع و امامت.
مبحث دوم: منظور از علم امام علیه السلام چیست؟
- تعریف امام علیه السلام؛
- علم حضوری و علم حصولی؛
- علم ذاتی خداوند متعالی نسبت به اشیاء؛
- علم خداوند متعالی حصولی است یا حضوری.
مبحث سوم: اختلاف نظر در خصوص علم امام معصوم علیه السلام
- علم لدنی؛
- علم خداوند متعال و تفاوت آن با علم امام معصوم علیه السلام؛
- جایگاه علم امامان معصوم علیهم السلام در سخنان علمای تشیع؛
فصل دوم: شروع پژوهش در خصوص علم امام علیه السلام و ادله عقلی و نقلی آن
مبحث اول: آغاز پژوهش در خصوص علم امامان معصوم علیهم السلام
- بررسی علم معصوم علیه السلام و انواع آن در روایات؛
- امام علیه السلام و استمرار رسالت با علم ایشان؛
مبحث دوم: دلائل عقلی بر ضرورت علم امام علیه السلام
- اشکالاتی در خصوص دلائل عقلی و پاسخ آنها؛
- موارد تکمیلی ادله عقلی.
فصل سوم: منابع علم امام معصوم علیه السلام
مبحث اول: میان پیامبرصلى الله عليه وآله وسلم و امام علیه السلام
- پیامبران و وحی.
مبحث دوم: منابع علم
- علم کامل و بی نقص نسبت به قرآن کریم؛
- وراثت از پیامبر اکرم صلى الله عليه وآله وسلم؛
- به ارث بردن علم از امام علی علیه السلام؛
- روح القدس؛
- الهام و سخن فرشتگان؛
- ستونی از نور.
فصل چهارم: گستره علم امام علیه السلام و وسعت آن
مبحث اول: روایت ثقلین و دلالت آن بر علم امام علیه السلام و مقدار آن
- در تبیین عبارات روایت؛
- منظور از عترت در روایت؛
- دلالت روایت بر اثبات علم امام علیه السلام؛
- مراتب علم قرآنی نزد امام علیه السلام.
مبحث دوم: مفهوم کلی گستره و وسعت علم امام علیه السلام
- گروه اول: روایاتی که بر آگاهی ایشان علیهم السلام نسبت به لوح محفوظ دلالت دارند؛
- گروه دوم: روایاتی که دلالت دارند بر اینکه امامان معصوم علیهم السلام سرپرستان امر خداوند متعال و معدن علم خداوندی هستند؛
- گروه سوم: روایاتی که صراحت دارند بر اینکه امامان معصوم علیهم السلام دارای اسم اعظم و علم کتاب می‌باشند؛
- گروه چهارم: روایاتی که با صراحت امامان معصوم علیهم السلام را شجره نبوت و خاندان رحمت و معدن علم معرفی می‌کنند؛
- گروه پنجم: روایاتی که امامان معصوم علیهم السلام را وارثان علم حضرت آدم علیه السلام، علم اولواالعزم از فرستادگان و هم چنین علم تمامی پیامبران علیهم السلام می‌دانند؛
- گروه ششم: روایاتی که با صراحت امامان علیهم السلام، را وارثان علم پیامبر اکرم صلى الله عليه وآله وسلم معرفی می‌کنند؛
- گروه هفتم: روایاتی که امامان معصوم علیهم السلام را از تمامی پیامبران علیهم السلام داناتر می‌دانند؛
- گروه هشتم: روایاتی که می فرمایند امامان معصوم علیهم السلام علم آسمان و زمین و بهشت و دنیا را می‌دانند، و اینکه آنها علم گذشته و آینده تا روز قیامت را می‌دانند؛
- گروه نهم: روایاتی که امامان معصوم علیهم السلام را دارای تمامی کتب آسمانی فرو فرستاده شده از آسمان می‌دانند؛
- گروه دهم: روایاتی که برای خداوند متعال دو علم معرفی می‌کنند؛
- گروه یازدهم: روایاتی که امامان معصوم علیهم السلام را دارای صحیفه جامعه، علم جفر و مصحف فاطمه می‌دانند؛
- گروه دوازدهم: روایاتی که امامان معصوم علیهم السلام را دارای علم غیب می‌دانند؛
- گروه سیزدهم: روایاتی که از ارواح امامان معصوم علیهم السلام سخن می‌رانند؛
- ادله مخالفان با گستردگی علم امام علیه السلام؛
- بررسی ادله نفی کنندگان گستردگی علم امام علیه السلام؛
فصل پنجم: امام علیه السلام علم غیب
مبحث اول: آگاهی امام علیه السلام نسبت به غیب
مبحث دوم: قرآن کریم و علم غیب
فصل ششم: آگاهی امام علیه السلام نسبت به زمان شهادت خود
مبحث اول: علل این پژوهش
مبحث دوم: روایاتی که امامان معصوم علیهم السلام را نسبت به زمان فوت خود آگاه می‌دانند
- اشکال ابن تیمیه در ماجرای مبیت؛
- دیدگاه علامه طباطبایی در بیان سازگاری میان آگاهی نسبت به غیب و رفتار ظاهری؛
- جمع‌بندی در پاسخ‌های سید خراسانی نسبت به اشکال به هلاکت انداختن معصوم علیه السلام خود را در هلاکت؛
فصل هفتم: مسأله سهو نسبت به پیامبر اکرم صلى الله عليه وآله وسلم و امامان معصوم علیهم السلام
مبحث اول: علت بحث در خصوص سهو پیامبر اکرم صلى الله عليه وآله وسلم و امامان معصوم علیهم السلام
مبحث دوم: مراتب عصمت و مراحل آن
مبحث سوم: عصمت و تطبیق آن در شریعت (مسأله سهو)
بیشتر