جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود). در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر-- باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن-- باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)،-- باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. آنچه در این جلد به آن پرداخت شده است: - باب الدعاء عند شروع عمل فی الساعات و الأیّام المنحوسه و ما یدفع الفال و الطیره - باب ما یجوز من النشره و التمیمه و الرقیهو العوذه و ما لا یجوز و آداب حمل العوذات و استعمالها - باب العوذات الجامعه لجمیع الأمراض و الأوجاع - باب عوذه الحمی و أنواعها - باب العوذه و الدعاء للحوامل من الإنس و الدوابّ و عوذه الطفل ساعه یولد و عوذه النفساء - باب عوذه الحیوانات من العین و غیرها - باب الدعاء لعموم الأوجاع و الریاح و خصوص وجع الرأس و الشقیقه و ضربان العروق - باب الدعاء لوجع الظهر - باب الدعاء لوجع الفخذین - باب الدعاء لوجع الرحم - باب الدعاء لورم المفاصل و أوجاعها - باب الدعاء للعرق الشائع فی بلده لار المعروف بالفارسیه پیبوکو رشته لار أیضا - باب الدعاء لعرق النساء - باب دعاء رگ باد افکندن - باب الدعاء للفالج و الخدر - باب الدعاء للحصاه و الفالج أیضا - باب الدعاء للزحیر و اللوی - باب الدعاء لقراقر البطن - باب الدعاء للجذام و البرص و البهق و الداء الخبیث - باب الدعاء للکلف و البرسون - باب الدعاء للبواسیر - باب الدعاء للبثر و الدمامیل و الجرب و القوباء و القروح و الرقی للورم و الجرح - باب الدعاء لوجع الفرج - باب الدعاء لوجع الرجلین و الرکبه - باب الدعاء لوجع الساقین - باب الدعاء لوجع العراقیب و باطن القدم - باب الدعاء لوجع العین و ما یناسبه - باب الدعاء للرعاف - باب الدعاء لوجع الفم و الأضراس - باب الدعاء للثالول - باب الدعاء للسلع و الأورام و الخنازیر - باب الدعاء للجدریّ - باب الدعاء لوجع الصدر - باب الدعاء لوجع القلب - باب الدعاء للسّعال و السلّ - باب الدعاء للطحال - باب الدعاء لوجع المثانه و احتباس البول و عسره و لمن بال فی النوم - باب الدعاء لوجع البطن و القولنج و ریاح البطن و أوجاعها - باب الدعاء لوجع الخاصره - باب الدعاء و العوذه لما یعرض الصبیان من الریاح - باب الدعاء لحل المربوط - باب الدعاء لعسر الولاده - باب دعاء الآبق و الضاله و الدابه النافره و المستصعبه - باب الدعاء لدفع السحر و العین - باب معنی جهد البلاء و الاستعاذه منه و من ضلع الدین و غلبه الرجال و بوار الأیّم و طلب تمام النعمه و معناه و فضل قول یا ذا الجلال و الإکرام - باب الدعاء لدفع وساوس الشیطان - باب الدعاء لوساوس الصدر و بلابله و لرفع الوحشه - باب ما یتعلق بأدعیه السیف - باب ما یدفع الحرق و الهدم - باب الدعاء لمن یخاف السرق أو الهدم أو الحرق - باب الدعاء لدفع السموم و الموذیات و السباع و معنی السامّه و الهامّه و العامّه و اللامّه - باب الدعاء لدفع الجنّ و المخاوف و أمّ الصبیان و الصرع و الخبل و الجنون - باب الأدعیه لقضاء الحوائج و فیه أدعیه الإلحاح أیضا و ما یناسب ذلک من الأدعیه - باب أدعیه الفرج و دفع الأعداء و رفع الشدائد و فیه أدعیه یوسف علیه السلام فی الجبّ و السجن و دعاء دانیال فی الجبّ و أدعیه سائر الأنبیاء علیهم السلام و ما یناسب ذلک من أدعیه التحرّز من الآفات و الهلکات - باب الأدعیه و الأحراز لدفع کید الأعداء زائدا علی ما سبق و ما یناسب هذا المعنی و فیه دعاء الحرز الیمانیّ المعروف بالدعاء السیفی أیضا و دعاء العلوی المصری و نحوهما - باب أدعیه رفع الهموم و الأحزان و المخاوف و کشف الشدائد و ما یناسب ذلک و هو قریب من الباب السابق - باب أدعیه العافیه و رفع المحنه و هو من البابین السابقین - باب أدعیه الرزق - باب الأدعیه للدین - باب أدعیه السفر - باب أدعیه الخروج من الدار - باب فی أدعیه السر المرویه عن النبی صّلی الّله علیه و آله عن اللّه تعالی و هی من جمله الأحادیث القدسیّه و فیها أدعیه لکثیر من المطالب أیضا - باب ما ینبغی أن یدعی به فی زمان الغیبه - باب ما یسکّن الغضب - باب ما یوجب التذکّر إذا نسی شیئا - باب ما یوجب دفع الوحشه و ما یناسب ذلک فی الوحشه - باب ما یدفع قله الحفظ - باب الدعاء لحفظ القرآن - باب الدعاء لتبعات العباد - باب الدعاء عند الاحتضار - باب الدعاء لطلب الولد - باب الدعاء لرؤیه الهلال - باب الدعاء إذا نظر إلی السماء - باب الدعاء عند شم الریاحین و رؤیه الفاکهه الجدیده - باب نادر و فیه ذکر الدعاء إذا سمع نباح الکلب و نهیق الحمار و عند سماع صوت الرعد و ما یناسب ذلک أیضا - باب الملاعنه و المباهله - باب الدعوات المأثوره غیر الموقته و فیه الدعوات الجامعه للمقاصد و بعض الأدعیه التی لها أسماء معروفه و ما یناسب ذلک - باب فی ذکر بعض الأدعیه المستجابات و الدعاء بعد ما استجاب الدعاء و ما یناسب ذلک - باب نوادر الأدعیه

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود). در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر-- باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن-- باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)،-- باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. آنچه در این جلد به آن پرداخت شده است: - باب الاستشفاع بمحمّد و آل محمّد فی الدعاء و أدعیه التوجّه إلیهم و الصلوات علیهم و التوسّل بهم صلوات اللّه علیهم - باب فضل الصلاه علی النبیّ و آله صلّی اللّه علیهم أجمعین و اللعن علی أعدائهم زائدا علی ما فی الباب السابق - باب الصلوات الکبیره المرویّه مفصّلا علی الأئمّه صلوات اللّه علیهم أجمعین - باب جواز أن یدعی بکلّ دعاء و الرخصه فی تألیفه - باب أدعیه المناجاه - باب أدعیه التمجید و الشکر - باب أدعیه الشهادات و العقائد - باب الأدعیه المختصره المختصّه بکلّ إمام علیهم السلام بنوع خصوصیه بکل واحد واحد منهم زائدا علی ما سبق - باب عوذات الأئمه علیهم السلام للحفظ و غیره من الفوائد - باب عوذات الأیّام - أبواب أحراز النبیّ و الأئمّه و عوذاتهم و أدعیتهم علیهم السلام زائدا علی ما سبق و یأتی - باب أحراز النبیّ صلّی اللّه علیه و آله و أزواجه الطاهرات و عوذاته و بعض أدعیته علیه السلام أیضا - باب أحراز مولاتنا فاطمه الزهراء صلوات اللّه علیها و بعض أدعیتها - باب أحراز مولانا أمیر المؤمنین صلوات اللّه علیه و بعض أدعیته و عوذاته و من جملتها دعاء الصباح و المساء له علیه السلام و ما یناسب ذلک المعنی و فی مطاویها بعض أدعیه النبیّ صلی اللّه علیه و آله أیضا - باب أحراز مولانا الإمامین الهمامین الحسن و الحسین و بعض أدعیتهما و عوذاتهما علیهما السلام - باب أحراز السجّاد صلوات اللّه علیه و بعض أدعیته و عوذاته - باب أحراز الباقر علیه السلام و بعض أدعیته و عوذاته - باب الأحراز المرویه عن الصادق علیه السلام و بعض أدعیته و عوذاته - باب بعض أدعیه موسی بن جعفر علیه السلام و أحرازه و عوذاته - باب بعض أدعیه الرضا علیه السلام و أحرازه و عوذاته و ما یناسب ذلک - باب أحراز مولانا الجواد علیه السلام و عوذاته و بعض أدعیته - باب بعض أدعیه الهادی و أحرازه و عوذاته صلوات اللّه علیه - باب بعض أدعیه العسکری علیه السلام و أحرازه و عوذاته - باب بعض أدعیه القائم علیه السلام - باب سائر الأحراز المرویّه و العوذات المنقوله و ما یناسب هذا المعنی - باب الاحتجابات المرویّه عن الرسول و الأئمه علیهم السلام و ما یناسب ذلک من الأدعیه المعروفه و الأحراز المشهوره و فیه ذکر دعاء الجوشن الکبیر و الصغیر و ما شاکلهما أیضا

مصباح المتهجد و سلاح المتعبد تألیف شيخ طوسى، ابوجعفر محمد بن حسن بن على بن حسن طوسى (385 - 460 هجرى) در موضوع ادعيه و زيارات در 2 مجلد مى‌باشد. شيخ طوسى در اين كتاب به عباداتى كه در طول سال مستحب است و دعاهاى مستحب اشاره دارد. شيخ طوسى بخشى از احكام فقهى كه مربوط به عبادات مى‌شود را نيز در كتاب خود آورده است. اين كتاب از منابع مهم كتاب‌هاى دعا و زيارت است كه بعد از شيخ طوسى تا اين زمان نوشته شده و كتاب‌هايى كه علماى شيعه دربارۀ دعا و زيارت نگاشته‌اند اين كتاب شامل عنوان‌هاى فراوانى است كه به برخى از آنها اشاره مى‌كنيم: •

شرح مفهوم و جایگاه ذکر، انواع ذکر، اسباب ذکر، مصادیق ذکر، زمان ذکر، مکان ذکر، آثار ذکر، ویژگی ها و خصوصیت های ذاکران واقعی، ذاکران از دیدگاه معصومان علیهم السلام، موانع ذکر و تفاوت میان غفلت و نسیان، از جمله مباحث مطرح شده در این پایان نامه است. علم تربیت و تهذیب نفس، ارائه کننده روش رشد انگیزه های خیر است، همانطور که از دخالت و حضور اسباب شرّ و منحرف جلوگیری می کند. از جمله وسایل این شناخت، ذکر خداوند تعالی است. ذکری که دین مبین اسلام از پیرو خویش انتظار دارد، نه لقلقه زبانی و تکرار عباراتی بی روح، بلکه بیان توحید خالص و فرمانبری مطلق است که زبان مکنون در جان وی بگوید و دیگر اعضا خشوع تام تسلیم و تعهّدش باشند. بدیهی است انسان ذاکر، به خواست خداوند در شاه راه قرب به وی گام نهاده است. یکی از پیامدهای لطیف و دقیق ذکر خدا، عشق به وی است؛ علاقه ای که ذاکر را به گستره بی منت های قرب الهی می رساند. این پایان نامه، یک مقدّمه و سه فصل دارد. نگارنده در مقدّمه، ذکر خدا را از جمله ابزارهای شناخت و تهذیب نفس را می داند و بر این عقیده است که مراد از ذکری که دین مبین اسلام از پیرو خویش انتظار دارد، ذکر حقیقی و واقعی است، نه فقط ذکر زبانی. نویسنده، در فصل اوّل به معنا و مفهوم ذکر از دیدگاه فرهنگ نامه نویسان و مفسّران پرداخته و سپس، جایگاه ذکر را توضیح داده و بعد از آن، انواع ذکر را بیان کرده است. وی در بخش دیگر این فصل، به تناسب، معنای ذکر کثیر و انواع و مصادیق و مکان آن را توضیح داده و آن را از دیدگاه احادیث، بررسی کرده است. محور بعدی بحث او در این فصل، اسباب ذکر است که مهم ترین آنها توفیق الهی برای ذکر گفتن است. توسّل به معصومان نیز یکی از مصادیق ذکر خداست. در ادامه، مصادیق ذکر بیان شده است. قرآن، مصداق اعلای ذکر است و به ترتیب، نماز، دعا، استغفار، تسبیح و تحمید، شکر، تهلیل و تکبیر، اسمای حُسنا و صلوات بر محمّد و آل وی صلی الله علیه وآله و سرانجام یاد مرگ و معاد، سایر مصادیق ذکر به شمار می آیند. نویسنده، در ادامه، درباره زمان و مکان مناسب برای ذکر، سخن می گوید. در پایان این فصل نیز آثار ذکر را یادآور می شود و آثار آن را در دو قِسم نتایج باطنی و آثار عملی در دنیا و آخرت، با ذکر روایات مربوط، شرح می دهد. همچنین به شرح آثار ذکر از دیدگاه حضرت علی علیه السلام و نتایج آن می پردازد. فصل دوم، درباره ذاکران و جایگاه آنان از دیدگاه قرآن کریم و امامان معصوم علیهم السلام است. نویسنده، به تناسب، زمینه های نفسانی ذاکران، مصادیق ذاکران، تفاوت بین ذاکران واقعی و منافقان، ویژگی های ذاکران و مؤمنان حقیقی و در نهایت ذاکران از دیدگاه حضرت علی علیه السلام را بررسی می کند و به بحث درباره علّت وجوب پیوستن به ذاکران می پردازد. فصل سوم، درباره موانع ذکر است. نویسنده در این فصل، موانع ذکر از جمله هوس، حبّ مال، حبّ فرزند، حبّ حکومت و مسائلی از این قبیل را پژوهیده است. دیگر از موانع ذکر، غفلت است. نگارنده، به تناسب، ابتدا معنای لغوی غفلت را بیان کرده و سپس ، ویژگی ها و موارد غفلت و پیامدها و کیفر غافلان را یادآور می شود و علل این غفلت را نیز در چند عرصه، از جمله آرزو و آمال طولانی و شیطانی برمی شمارد.

«ذکر و موانع آن از دیدگاه قرآن و حدیث» از مباحث بسیار مهمّی است که در تربیت انسان نقش اساسی دارد. این رساله طی یک مقدمه و هفت فصل به بازشناسی دقیق ذکر، ابعاد، مراتب، عوامل، آداب و شرایط، آثار، موانع و آثار نپرداختن به ذکر از نظر آیات و روایات پرداخته است. فصل اول در مورد تعریف مسئله، اهمیت، ضرورت، پیشینه، مشکلات و محدودیت های تحقیق، مفهوم، حقیقت، اهمیت و کاربردهای ذکر در قرآن و روایات است. فصل دوم، تقسیمات و مراتب ذکر را مورد بررسی قرار داده است. فصل سوم به بیان توفیقات الهی، مطالعة سرگذشت پیامبران و امت های قبلی، تفکر در مظاهر قدرت الهی و توجه به علم خداوند نسبت به همة هستی پرداخته است. فصل چهارم به بیان خضوع و خشوع، حضور قلب، طهارت قلب، انتخاب زمان و مکان مناسب برای ذکر و ذکر از نظر آیات و روایات پرداخته است. فصل پنجم به آثار دنیوی و اخروی ذکر از جمله: جلب عنایت پروردگار، خودسازی، اطمینان قلب، سرچشمه فکر و اندیشه، زمینه سازی برای استغفار، رستگاری، غفران الهی، اجر عظیم و رضوان الهی پرداخته است. فصل ششم، موانع ذکر از قبیل شیطان، نسیان، آرزوی طولانی، دوست و همنشین بد، رفاه زدگی، توجه افراطی به دنیا، غرور، استکبار و هواپرستی را از دیدگاه آیات و روایات مورد بررسی قرار داده است. در فصل هفتم به بیان پیامدهای ترک ذکر از قبیل زندگی مشقت بار، قساوت قلب، تسلط شیطان، اضطراب و نگرانی، خودفراموشی در دنیا، کور محشور شدن، عذاب جاودان و حسرت ابدی در عالم آخرت و... از نظر آیات و روایات پرداخته است.