جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
help
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 20 
1 2 3 4 5
تحلیل انتقادی اشکالات ملّارجبعلی تبریزی و قاضی سعید قمی بر نظریه ملّاصدرا در باب حدوث جسمانی نفس
نویسنده:
ابوالحسن غفاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علم‏‌النفس فلسفی ملّاصدرا مورد انتقاد ملّارجبعلی تبریزی و قاضی سعید قمی قرار گرفته است. به عقیده تبریزی، نفس یا از ابتدا نیازمند به مادّه است و یا نیازمند به م... مادّه نیست. اگر نیازمند مادّه بوده و جسمانیة‌الحدوث باشد، باید همواره مادّی بوده و هرگز نمی‌تواند مجرّد گردد، و اگر مادّی نیست، پس حدوثا و بقائا مجرّد بوده و شقّ سومی که بر اساس آن نفس در ابتدای حدوث مادّی بوده و سپس به مرحله تجرّد برسد، وجود ندارد. از نظر نویسنده مقاله، مخالفت تبریزی با نظریه ملّاصدرا ناشی از عدم فهم دقیق اصول حکمت متعالیه است. قاضی سعید در نقد مبانی نظریه حدوث جسمانی نفس گرفتار تهافت است. وی از یک طرف، از اتحاد عاقل با معقول، اتحاد خیال با متخیّل، و اتحاد حاس با محسوس سخن گفته و از سوی دیگر، اصالت وجود، تشکیک وجود و حرکت جوهری را انکار کرده است. اغلب دلایل وی در نقد مبانی و اصول نظریه حدوث جسمانی نفس خطابی است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 37 تا 53
1 2 3 4 5
دوگانگی نفس و بدن در حکمت متعالیه
نویسنده:
پیری علی, مرشدلو قمر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نحوه ارتباط نفس و بدن، و به عبارتی مساله ثنویت در فلسفه، معضل رابطه نفس و بدن را پیش می آورد که امروزه یکی از جدی ترین مسائل فلسفه ذهن محسوب می شود. هیچ کدام ا... از فیلسوفان غربی نتوانسته اند در پاسخ به این مساله کامیاب باشند، اما در جهان اسلام، ملاصدرا با ابداع مبانی فلسفی جدید، از جمله اصالت وجود، حرکت جوهری و تشکیک در وجود، طرحی نو از کل مسائل فلسفی از جمله مسائل نفس ارائه داد که بی سابقه بوده است. از نظر وی نفس در آغاز حدوث دارای صورت جسمانی است و بدن مرتبه نازل اوست و سپس در اثر حرکت جوهری به مراتب دیگر دست می یابد. بنابراین صدرالدین شیرازی، بر مبنای حدوث جسمانی نفس و حرکت جوهری آن، رابطه نفس و بدن را رابطه اتحادی و بر همین مبنا انسان را حقیقتی ذومراتب می داند و در نتیجه از این طریق، تاثیر و تاثر متقابل نفس و بدن را تبیین می کند.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 77 تا 92
1 2 3 4 5
تاملاتی در جسمانی بودن حدوث نفس در حکمت صدرایی
نویسنده:
مهدی افتخار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابشناسی(نمایه کتاب) , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
وضعیت نشر :
قم - ایران: آیت اشراق,
چکیده :
رساله حاضر درصدد تجدید نظر و بررسی دوباره‌‏ای است پیرامون مساله حدوث نفس از دیدگاه ملاصدرا که از نظر او دارای حدوثی جسمانی است که بر اثر حرکت جوهری بدن اتفاق م... می‌‏افتد.   بیشتر
1 2 3 4 5
بررسی نطبیقی دیدگاه ملاصدرا و جان هیک در باب بدن اخروی
نویسنده:
طاهره کردی اردکانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیدهچکیدهملاصدرا براساس اصولی ضرورت وجود بدن اخروی و نحوه‌ی پیدایش آن و همچنین کیفیت آن را بیان می‌کند. طبق دیدگاه او بدن اخروی بدنی مثالی است که عینیت آن با ...  بدن دنیوی براساس ملاک این‌همانی شخصی روشن می‌گردد. جان هیک نیز با اعتقاد به بازآفرینی انسان به عنوان واحد جسمی ـ روانی توسط قدرت پروردگار و ارائه‌ی نظریه‌ی بدل، وجود بدن اخروی را اثبات کرده و آن را بدلی مشابه بدن دنیوی با ماده‌ی متفاوت اما غیر روحانی معرفی می‌کند. او ملاک این‌همانی شخصی را حافظه می‌داند و به همین سبب بدن اخروی را بدنی جدید و غیر از بدن دنیوی تلقی می‌کند. در مقام مقایسه، دو دیدگاه دارای نقاط اشتراک و افتراقی هستند که بر اساس آن‌ها می‌توان دیدگاه جان هیک از فلاسفه‌ی سنت دینی مسیحی را به دیدگاه صدرالمتألهین بزرگ‌ترین فیلسوف اسلامی نزدیک دانست.   بیشتر
1 2 3 4 5
تکوین و خلود نفس از دیدگاه ملاصدرا با نظر به مستندات قرآنی آن
نویسنده:
اعظم جزینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ملاصدرا تکوّن نفس را براساس نظریه ای که به حرکت جوهری و تشکیک در وجود معروف است، توجیه و تبیین نموده است. محقق این رساله با بررسی آثار این حکیم فرزانه و مطالعه... ه کتب فلسفی و کلامی و تفسیری وی که بعضاً برگرفته از آیات و روایات است به نتایجی رسیده است که نشان می دهد بسیاری از دیدگاههای این فیلسوف در این مسئله مستند قرآنی دارد؛ از جمله اینکه این حکیم، معتقد به بقاء نفس بوده و بیان می دارد، با مرگ و فنای بدن و فساد آن، نفس همچنان پایدار و جاودانه به حیات خویش ادامه می دهد. او به کمک نظریه حرکت جوهری هم :جسمانیه الحدوث" بودن نفس و هم "روحانیه البقاء" بودن آن را ثابت می نماید.مطابق دیدگاه ملاصدرا، خداوند نیز مبدأ تکوّن نفس انسان و مراحل پیدایش او را در آیات مختلفی بیان فرموده است، از جمله آیات شریفه: «خلقه من ترابٍ»، «من طینٍ» و «من صلصالٍ من حماٍ مسنونٍ» و در ادامه به کمک آیاتی دیگر، تجرد نفس و بقای آن را متذکر می گردد: «لایذوقون فیها الموت الّا الموته الاولی»، « یا ایّتها النفس المطمئنّه ارجعی الی ربّک راضیه مرضیّه»، که ملاصدرا از این آیات و آیات دیگر به همراه ادله فلسفی، خلود نفس را هم نتیجه می گیرد.   بیشتر
1 2 3 4 5
نزول و حدوث نفس
نویسنده:
رضوانه نجفی سوادرود باری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
هدف از این مقاله تبیین نزول نفس و سازگاری آن با نظریه جسمانیة الحدوث می‌‌باشد. در ادامه بحث مبحث خزائن الهی مطرح می‌گردد. در نهایت، بحث به آنجا می‌رسد که در عی... ین حال که نفس در سیر تحول ماده به وجود می‌آید و به بدن تعلق می‌گیرد با نزول آن از عالم ملکوت منافاتی ندارد، زیرا نزول بیانگر وجود ملکوتی نفس می‌باشد که غیر از وجود طبیعی آن است. در یک نگاه کلی همه موجودات طبیعی علاوه بر وجود طبیعی یک وجود ملکوتی دارند که وجود طبیعی رقیقه آن محسوب می‌شود.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 227 تا 244
1 2 3 4 5
روح بخاری در مسئله نفس و بدن از دیدگاه ملّاصدرا
نویسنده:
هادی موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئله نفس و بدن در فلسفه ملّاصدرا، با توجه به اصول و ادلّه وی، تبیین بسیار مهمّی دارد. در عبارات ملّاصدرا، از روح بخاری که به عنوان نظریه ای علمی در گذشته رواج... ج داشته در تبیین رابطه نفس و بدن فراوان استفاده شده است. وجود روح بخاری را نمیتوان از مبانی و ادلّه ملّاصدرا استخراج کرد؛ بلکه به کارگیری آن بیشتر در توضیحات غیراستدلالی وی در مورد نحوه رابطه نفس و بدن دیده میشود؛ زیرا روح بخاری را با توجه به شواهد موجود که از جمله آنها نظریه جسمانیه الحدوث و روحانیه البقا بودن نفس و حرکت جوهری اشتدادی نفس است، نمیتوان به عنوان موجودی مستقل غیر از مرتبه ای از مراتب نفس به اثبات رساند؛ چنانکه حذف آن به استدلال های ملّاصدرا خللی وارد نمیکند. بنابراین، روح بخاری به عنوان نظریه علمی نقشی جز تعیین مصداق در تبیین مسئله نفس و بدن ندارد. این تعیین مصداق به گونه ای است که با حذف آن، ایرادی به اصل نظریه وارد نخواهد شد.   بیشتر
1 2 3 4 5
بررسی امکان تحقق نفس جزئی قبل از حیات دنیوی با استمداد از نظریۀ وحدت شخصی وجود نزد ملاصدرا
نویسنده:
فروغ السادات رحیم پور؛ ابراهیم راستیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بحث قدم نفس جزئی از پیچیده­ترین مسائل فلسفی است. صدرالمتألهین در برخی آثار خود قائل به قدم نفس جزئی شده و در عین حال همواره به حدوث جسمانی نفس تصریح نموده است... ت. این دو اعتقاد ظاهراً ناسازگارند. این مقاله می­کوشد نشان دهد که مطابق مبانی عرفانی صدرا در نظریۀ وحدت شخصی وجود، اولاً اعتقاد به قدم نفس جزئی امری موجه است و ثانیاً چنین قِدمی با حدوث جسمانی نفس منافات ندارد. بر اساس این نظریه، همان طور که وجود حقیقتی واحد است، ظهور آن نیز واحد است و این ظهور در عین وحدت، واجد سه مرتبۀ مجرد، نیمه­مجرد، و مادی است و بر اساس تشکیک در مظاهر، حقیقت انسانی در مرتبۀ عقلی و در مراتب مادون حاضر است. حقیقت عقلی انسان در عالم برزخ محدود به لوازم ماده می­شود و در عالم جسمانی علاوه بر آنها، محدود به ماده و استعداد نیز می­گردد. نفوس جزئی انسان­ها قبل از تحقق در عالم ماده، در برزخ نزولی، به نحو مقداری و ذو ابعاد ظاهر بوده­اند و سپس، در عالم ماده به صورت جسمانی حادث شده­اند.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 175 تا 190
1 2 3 4 5
علم النفس ازدیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
جبار خداکرمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده :
1 2 3 4 5
پیامدها و لوازم اخلاقیحرکت جوهری و حدوث جسمانی نفس
نویسنده:
محمد عباس زاده جهرمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
طبق مدعای حرکت جوهری، عالم طبیعت در حال تغییر و نو به نو شدن است به گونه‌ای که آن به آن، صورت جدیدی بر روی صور پیشین قرار می‌گیرد. طبق این نظریه، نفس انسان به ...  جهت علقه‌ای که به عالم طبیعت دارد، نیز مشمول این حرکت و سیلان تدریجی است. حدوث جسمانی نفس، ایجاد نفس را از دل جسم و در نتیجه تحوّل آن می‌داند. در این رساله تأثیرات این دو نظریه در علم اخلاق مورد کنکاش و بررسی قرار گرفته که روش آن کتابخانه‌ای، توصیفی و تحلیلی است. آسیب‌شناسی حرکت جوهری نفس و پاسخ به برخی انتقادات قابل طرح به این نظریه، از جمله اهداف آن محسوب می‌شود.غایت اخلاق، تأمین سعادت است، اما طرح حرکت جوهری در نفس، موجب می‌شود تا غایات نفس، متعدد و راه وصول به غایت برای هر فردی نیز عوض شود. از این روی، با تفاوت مطرح در سلوک مختلف نیل به غایات اخلاق، مطلق نبودن و نوعی نسبیّت در اخلاق مطرح خواهد شد. لذا نسبیّت‌گرایی اخلاقی به عنوانی چالشی در ذیل نظریه حرکت جوهری نفس در فصل چهارم مورد بحث و بررسی قرار گرفته و سعی شده است به کمک اصول و مباحث مطرح در مباحث پیشین، پاسخی برای سوال اصلی رساله ارائه شود. تکثرگرایی اخلاقی نیز چالش دیگری است که لازم است مورد توجه قرار گیرد.تفاوت مطرح بین نفوس در ذیل حرکت جوهری، تفاوت تشکیکی است که در سایه آن، ارتقا یا تنزّل درجه مراتب نفوس جایگاه پیدا می‌کنند. بر این مبنا ممکن است بتوان نوعی تشکیک در سعادت را طرح کرد، اما تشخیص‌های خوب یا بد و برداشت‌های احکام در هر مرتبه عمومیت و اطلاق دارد، لذا این نظریه، محملی برای نسبیّت‌گرایی اخلاقی فراهم نمی‌کند. ضمن اینکه نفوس صاحب مراتب برتر به جهت اشرافی که دارند می‌توانند احکام و حالات مراتب پایین‌تر را متناسب با آن مرتبه دریابند. حرکت جوهری نفس و حدوث جسمانی آن، پیامدهای ایجابی و لوازم تربیتی نیز دارد. اشتدادپذیری نفس، کمال‌گرایی بی‌نهایت و تجسّم و تجسّد اخلاق از جمله پیامدهای ایجابی این دو نظریه است و تأثیر افعال و رفتار در ملکات اخلاقی، نقش نیت در تکامل و رشد انسان، اثر معاش در معاد، جسمانیه الحدوث و روحانیه البقاء بودن اخلاق و... را می‌توان از لوازم تربیتی حدوث جسمانی و حرکت جوهری نفس دانست.   بیشتر
  • تعداد رکورد ها : 20