جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 10
بررسی تاریخی مستحسنات صوفیه از ابتدا تا پایان قرن هفتم هجری
نویسنده:
طیبه احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در گذر زمان، به سبب وجود آموزه‌های خاص عملی، اعتقادی، ذوقی و تربیتی در تصوف اسلامی، بر شمار مشتاقان و طالبان سیر و سلوک افزوده شد. افزایش روز افزون جمعیت پیروان و مریدان تصوف، فرقه‌ها و گروه‌هایی کوچک، نخستین صوفیان را به گروه‌هایی بزرگتر تبدیل کرد؛ از این رو مشایخ بزرگ صوفیه برای رتق و فتق بهتر امور و رسیدگی به وضع معیشتی شاگردان و بالا بردن سطح کیفی تربیت و ارشاد تازه واردان، به وضع و جعل قوانین و آداب و رسومی که بعدها مستحسنات صوفیه نامیده شد، اقدام کردند.مستحسنات صوفیه بنابر نظر آنان، امور بدیعی بود که دلیل و برهانی از شرع مقدس بر آن اقامه نشده بود و مشایخ صوفیه با اجتهاد خود وضع کرده بودند؛ ولی با حکم عقل و قوانین شرع تناقض نداشته و با روح کلی آنها تناسب داشت. از جملۀ این امور عبارتند از: خرقه، خانقاه، سماع و . . . در این پایان نامه براساس منابع مهم و معتبر تصوف و عرفان اسلامی و به روش توصیفی- تحلیلی، سیر تحولات و تطورات مستحسنات از ابتدا تا پایان قرن هفتم هجری قمری بررسی شده که البته در قرن هفتم هجری از نظر کمی و کیفی بدان توجه خاصی شده است.
خلوت و تنهایی در عرفان اسلامی
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
عرفان بیش از هنجارها و اصول رفتاری شرع که برای همه آدمیان است، طریقت است، یعنی راهی است برای حرکت به سمت حقیقت. عارف در مسیری نسبتا طولانی با انجام اعمالی که اصالتشان به هدفی رفیع است و خود هدف نیستند، به سر منزل مقصود که همان رسیدن به حقیقت و علت‌ال بیشتر ...
خلوت و عزلت از دیدگاه ابوحامد غزالی، مولوی، و امام خمینی(ره)
نویسنده:
زهرا جبرائیل‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
خلوت و عزلت از دیرباز تا کنون جزو سنت‌ها و رسوم رایج در عرفان ادیان و مکتب‌های مختلف جهان بوده است و سالکان بسیاری در طول تاریخ آن را همچو شیوه سلوکی خود برگزیده‌اند. در تصوف و عرفان اسلامی نیز سالکان و عارفان بسیاری با استفاده از این شیوه به سیر وسلوک پرداخته و علی الادعا به نتایج شهودی و معرفتی مطلوبی دست یافته‌اند. با وجود این، عزلت در عرفان اسلامی دارای مخالفانی –هم از سوی عارفان و هم غیر عارفان- است که آن و یا دست‌کم برخی از انواع آن را –همچون چله- بر خلاف دین اسلام پنداشته و سنتی برآمده از سایر ادیان و مکتب‌ها دانسته‌اند. از سوی دیگر، عزلت سنتی است که با وجود دارا بودن فوائد و ثمرات سلوکی بسیار، آفاتی نیز دارد که برخی از آن‌ها فردی و برخی دیگر اجتماعی‌اند. در این میان برخی از موافقان عزلت کوشیدند با ارائه راه‌حل‌هایی این معضل را حل کنند تا سالک ضمن بهره‌مندی از ثمرات و فواید عزلت از آفات آن در امان بماند.از میان سه عارفی که آثارشان مورد بررسی قرار گرفت، غزالی به مثابه یک متکلم و عارف خوفی جزو موافقان عزلت است. او در عین التفات به ثمرات عزلت در حیات معنوی آفات آن را هم مد نظر داشته است. وی راه رهایی از آفات عزلت را هم‌جواری با یک دوستِ همراه می‌داند که تضمین‌کننده سلامت روان سالک در عزلت بوده و او را در برابر خطرات غلبه تنهایی در امان می‌دارد. باوجود این، در برابر آفات اجتماعی عزلت، راه حلی ارائه نمی‌دهد. مولوی عارف دوم مورد بررسی پایان‌نامه حاضر، عارفی است که برخلاف غزالی جزو مخالفان عزلت و قائلین به صحبت است. راه حل او برای رفع این مشکل، نیل سالک به خلوت در انجمن است. در واقع، او بر آن است که اگر سالک بتواند خود را به مرتبه‌ای برساند که حضور در اجتماع مانع از تمرکز فکر و حضور قلب او از یاد خدا نشود، می‌تواند علاوه بر استفاده از فواید عزلت از آفات آن برکنار بماند. راه‌حل وی برای حصول به این نتیجه صحبت با پیر است.امام خمینی نیز همچون مولوی جزو مخالفان عزلت و موافقان صحبت است. او نیز چون مولوی راه حل این معضل را حصول به مرتبه خلوت در انجمن می‌داند که در آن عارف علاوه بر حضور در جامعه و انجام وظایف اجتماعی خود از یاد خدا نیز غافل نمی‌شود.
تجلی روزه در متون عرفانی
نویسنده:
احمدرضا یلمه ها
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
روزه در متون ادب فارسی به خصوص در متون عرفانی، نمود و بروز خاصی دارد و به عنوان مفتاح زهد و باب عبادت حق و نیز سپر و حجابی از ماسوی الله بیان گردیده است. عرفا روزه را به عنوان سری از اسرار الهی میان خلق و حق و باعث کسر شهوات و مصفی گردانیدن دل و غایب گشتن از دیدار خلق به دیدار حق می دانند و به جای آوردن آن را به گزاردن امانت حق تعالی تعبیر می کنند و همواره شرط معظم روزه را اخلاص و عدم آمیختگی با شایبه ریا و هوی می دانند. در این مقاله سعی شده به انعکاس روزه در امهات متون عرفانی و نیز تعابیری که صوفیان و عرفا از روزه داشته اند به همراه انواع، اهداف، مفاهیم و فواید روزه و نیز توصیفات عرفانی روزه در نزد عرفا و صوفیه پرداخته شود.
صفحات :
از صفحه 175 تا 189
شرایط و نتایج مراقبه و عزلت نزد محی‌الدین ابن عربی و علاءالدوله سمنانی
نویسنده:
مهدی افتخار - مهدی زمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از دید محی الدین ابن عربی و علاءالدوله سمنانی، مراقبه به معنای حاضر دیدن خود در محضر محبوب ازلی و مراقبت دل جهت مشاهده ی ظهور و معیت حضرت حق در آن است که به طور عام، از ضروریات و از لوازم سلوک و از ارکان عرفان عملی اسلامی محسوب می گردد و به طور خاص، از طریق عزلت و خلوت در قالب گذراندن اربعین های متعدد با شرایطی خاص حاصل می گردد. نزد ابن عربی و سمنانی، اربعین دارای مقدمات و شرایط خاص است که مهم ترینشان عبارت اند از: 1- خلوت، 2- وضوی دایمی، 3- روزه ی دایمی، 4- سکوت (مگر صحبت با شیخ برای حل واقعه ای)، 5- دوام ذکر لا اله الا الله، 6- دوام نفی خواطر، 7- ربط دل به ولایت شیخ خود و طلب همت از او (به عنوان واسطه ی ربط با ولایت نبوی) و 8- رضا و ترک اعتراض به قبض و بسط و مرض و صحت و هرچه رسد. سالک با گذراندن آن، می تواند به تسخیر لطایف سبعه ی باطنی و به انواع بسیار متنوعی از ادراکات قلبی و مکاشفات صوری و معنوی و هم چنین تصرفات انفسی و آفاقی نایل آید و مهم تر از همه، در بالاترین درجات و مراحل، رسیدن به عین الجمع و فنای فی الله و مقام جمع الجمع و بقای بعد از فنا است. در روش سمنانی، نقش شیخ در اربعین برجسته تر است و ذکر لفظی گفته می شود، به خلاف ابن عربی، که نقش شیخ را تنها در صورت عدم ضبط خیال از جانب سالک می داند و به ذکر معنوی در خلوت معتقد است.
صفحات :
از صفحه 95 تا 116
بررسی خلوت و تحول آن در تصوف
نویسنده:
ذکیه فتاحی,شهرام پازوکی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
خلوت یکی از مراحل سیروسلوک در عرفان عملی است که دارای دو جنبه ظاهری و باطنی است. جنبه ظاهری آن انقطاع از غیر با شروط خاص با هدف تزکیه نفس است؛ اما جنبه باطنی و حقیقت آن، جمعیت خاطر، تداوم مراقبت، استمرار ذکر، ترک علایق و در نهایت، بندگی خداوند است. این مرحله از سیر معنوی، آداب و شروطی دارد و فواید و آثاری بر آن مترتب است. خلوت از ارکان اساسی سلوک به شمار می آید و همواره رهبران طریقت پیروان خود را به نوعی از خلوت سفارش نموده اند؛ در دوره های مختلف، در شیوه خلوت گزینی تحولاتی رخ داده است که این امر مبین پویایی عرفان عملی با توجه به مقتضیات زمان و اجتماع است. در این مقاله به بررسی مساله «خلوت» در متون عرفانی و آداب آن پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 241 تا 280
رابطه خلوت و سرّ در عرفان اسلامی
نویسنده:
رویا مختارجوزانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
هدف تحقیق حاضر آن است تا نشان دهد فرد خلوت نشین دراثر طی کردن مراحلی چون ریاضت، تزکیه و تصفیه باطن، به مرحله ای می رسد که دلش را از زنگار، تصفیه نموده ؛ در نتیجه از خود خالی شده شده و به وحدت وکشف و شهود و در نهایت به خدا می رسد. در اثر این کشف و شهود سرّ- که ودیعه ای است نهاده دردل – باید از نااهلان و نامحرمان نهان داشته شود. در اینجا است که بحث رازداری وحفظ اسرار مطرح می شود. انسان خود موجودی اسرارآمیز است و رازدانی او با برخورداریش از روح و نورالهی ارتباط مستقیم دارد. هرچه روحش مرتبه ای بالاتری داشته باشد رازدان تر است ؛ و بر عکس هرچه روحش در مرتبه ای خفیف تر و نازل تر قرارگرفته باشد چراغ وجودش بی جان تر ومرده تر است . انبیاء و اولیاء و عرفا و بالاخره انسانهاى عادى و حتى موجودات دیگر هم به نوعی از آن نور وجود و جان حیات برخوردارند. این نور در وجود انسانهاغلظت و فشردگى و قوام بیشترى دارد و در دیگر موجودات از رقت و کمرنگى بیشترى برخوردار است. درنتیجه عارف خلوت می کند تا به خدا برسد، وبه توحید واخلاص محض رسیدن منجر به کشف و شهود و اسرار می گردد. بنابراین معرفت شهودی حق منجر به ارتباط خلوت وسّر می شود.کلیدواژه :خلوت ، سّر، مکاشفه ، شهود، خاموشی، رازداری
بررسی تحلیلی خلوت و صحبت در آموزه های صوفیه
نویسنده:
راحله زارع سراجی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آیین تصوف آکنده از آدابی است که سالکان طریقِ حق تلاش می‌کنند تا با رعایت آنها در زندگی فردی و اجتماعی خود، تحت نظارت مشایخ به تعالی معنوی دست یابند. از جمله مهم‌ترین این آداب، که در اکثر دستینه‌های صوفیه بابی ویژه بدان اختصاص یافت، ادب خلوت و صحبت است. خلوت در معارف متصوفه به دو گونه عام و خاص تقسیم شده است. خلوت عام یا ظاهری کناره‌گیری از خلق و ترک معاشرت است که عزلت نیز نامیده می‌شود اما خلوت خاص یا باطنی ترک نفس و انس به حق است که معمولاً با برآوردن چله-ها در خانقاه حاصل می‌شده است. خروج از خلوت و بازگشت به اجتماع و از سر گرفتن زندگی طبیعی، جلوت خوانده شده و صحبت که بخش عمده‌ی فرآیند تعلیم و تعلّم رهرو در قالب آن شکل می‌گیرد در همین ایام جلوت، مجال بروز می‌یابد. صوفیه گرچهادعا می‌کنند که این آداب را از قرآن و سنت فراگرفته‌اند اما رویکرد آنها به خلوت و صحبت، سطح و ساحتی متفاوت با مدلول دینی و شریعتی آنها می‌یابد. بررسی ادوار تاریخ تصوف نشان می-دهد که در قرون اول و دوم هجری به دلیل وجود شرایط خاص اجتماعی و سیاسی و غلبه‌ روحیه‌ی زهد، توبه و عبادت، روح تصوف با انزوا و عزلت مجانست بیشتری پیدا نمود، اما از قرن سوم تا هشتم هجری به دلیل روی آوردن صوفیه به علم‌آموزی، ضرورت تالیف و مجلس گفتن جهت دفاع از عقاید و تعلیم مریدان‌، هم‌چنین جایگزینی تصوف عاشقانه و عارفانه با تصوف زاهدانه، عزلت گزینی افراطی اولیه فروکش کرد و با تبدیل شدن تصوف به یک مکتب فکری و عقیدتی، خلوت و صحبت در معنای مصطلح خود مرسوم گشت. در باب ترجیح بی قیدوشرط خلوت بر صحبت یا عکس آن، نمی‌توان شواهد قانع کننده‌ای در آموزه‌های صوفیه ارائه کرد. این دو آموزه در کنار هم سالکان را به اوج و عروج روحانی نائل می‌ساخته و گرچه ضرورت پرداختن به هریک به اقتضای حال مرید و تشخیص مراد، اهمیت پیدا می‌کرده و یا مذهب عرفانی پیر – صحوی یا سکری- یا مذهب کلامی او- حنبلی، اشعری یا شیعی- نقش بارزتری برای یک آموزه رقم می‌زده است اما همواره خلوت و صحبت تکمیل کننده‌ی کار یکدیگر بوده‌اند.
مقایسه طریقت نامه عماد الدین فقیه کرمانی و مصباح الهدایه عزالدین محمود کاشانی
نویسنده:
خوشحال دستجردی طاهره
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
صفحات :
از صفحه 77 تا 100
خلوت و صحبت در مثنوی مولانا و تآثیر آن بر روابط اجتماعی
نویسنده:
سلمان فیجان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خلوت، تعریف خلوت و تنهائی در لغت نامه ها و متون عرفانی مختلف و مقایسه این تعاریف با یکدیگر، خلوت و تنهایی از دید گاه روان شناسي اجتماعی، علت های مختلف روی آوردن افراد به خلوت و عزلت و راه های پیشگیری آن از دیدگاه روان شناسی و روان پزشکی، خلوت و تنهایی از دیدگاه اسلام، بررسی آیات و احادیث گوناگون در این موارد، آسیب شناسی خلوت از دیدگاه اسلام ( دیدگاه اسلام در مورد دنیای مذموم و دنياي ممدوح ) خلوت از دیدگاه عرفا و شاعران و بزرگان قبل از مو لانا، بررسی خلوت در شش دفتر مثنوی و دیدگاه مولانا در این مورد، بررسی حکایات مختلف در مورد خلوت. صحبت ، تعریف صحبت و همشینی در لغت نامه ها و متون عرفانی، صحبت دوستی وهم نشینی از دیدگاه روان شناسی، دوستی و انواع آن از دید گاه روان شناسی، صحبت وهم نشینی از دیدگاه اسلام، بررسی آیات و احادیث مختلف در مورد دوستی و هم نشینی، صحبت از دیدگاه عرفا و شاعران و بزر گان قبل وبعد از مولانا، بررسی متون های مشهور عرفانی (کشف المحجوب، مصباح الهدایه و تذکره الاولیا و ...) در این موردصحبت و هم نشینی از دیدگاه مولانا در مثنوی، بررسی حکایات مثنوی در این مورد .روابط اجتماعی، تعریف ارتباط و رابطه اجتماعی از دیدگاهجامعه شناسی، انواع روابط اجتماعی بین گروه ها و احزاب مختلف، کشش های میان فردی که باعث ایجاد رابطه افراد با یکدیگر می گردد، روابط اجتماعی در جامعه مدرن یا پیوندهای اجتماعی اینترنتی ) مقایسه اندیشه های محققان در مورد مفید یا غیر مفید بودن اینترنت در روابط اجتماعی، بررسی حکایات مثنوی در مورد روابط اجتماعی و دیدگاه مولانا در این مورد تاثیر خلوت و صحبت عرفا و بزرگان بر روابط اجتماعی، بررسی این نکته که خلوت و خودسازی عرفا چه تاثیری در جامعه بخصوص هنگام رویدادهای بزرگ دارد و بررسی چند حکایت مثنوی که به این موضوع ربط دارد.
  • تعداد رکورد ها : 10