جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 16
تبیین کم شماری احادیث مهدویت و غیبت در «بصائرالدرجات»
نویسنده:
ملانوری شمسی محمدرضا, غفوری نژاد محمد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
محمد بن حسن صفار در کتاب بصائر الدرجات _ که تنها اثر باقی مانده از اوست _ حجم بسیار اندکی از احادیث غیبت را روایت کرده است. این در حالی است که محور مرکزی این اثر را امامان اهل بیت علیهم السلام و شئون آنان تشکیل می دهد. برخی پژوهش گران در تبیین این پدیده فرضیاتی مطرح کرده اند. برخی سه فرضیه تقیه، مجاز نبودن صفار از سوی مشایخ اجازه در نقل این احادیث خاص و تدوین نشدن احادیث مربوط به حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف در زمان حیات او را مطرح کرده اند و برخی دیگر این پدیده را معلول عقیده احتمالی صفار به آغاز مجدد جریان جانشینی دانسته اند. مطالعه منابع تاریخی، رجالی، فهرستی و حدیثی نشان می دهد هیچ یک از این فرضیات صحیح نیست؛ بلکه صفار تالیفاتی دیگر در این باره داشته که این احادیث را در آن نقل کرده است. حجم درخور توجه احادیث مرتبط نقل شده از وی در جوامع روایی بعدی، از جمله شواهد این مدعاست.
صفحات :
از صفحه 67 تا 86
بررسی نفس‌شناسی قاضی‌سعید قمّی
نویسنده:
ذوالفقار ناصری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قاضی‌سعید قمی از فیلسوفان و عارفان سدۀ یازدهم هجری و از بزرگان حکمت اسلامی است. وی در زمینه نفس‌شناسی بسان دیگر حکیمان مسلمان، نفس را جوهری مجرّد می‌داند، ولی اختلاف‌نظر عمده او با دیگران در این است که به باور ایشان، نفس هیچ‌گاه حتی پس از مرگ، ارتباط وجودی‌اش را با بدن به‌طور کامل از دست نمی‌دهد و همواره ـ حتی پس از مرگ ـ حصّه‌ای از جسمِ مادی عنصری به‌همراه نفس باقی می‌ماند و حشر در عالم آخرت نیز بر اساس همان حصّه جسمانی خواهد بود. از همین رو، وی کیفیت معاد را بر خلاف نظریه‌های فلسفی، جسمانیِ عنصری می‌داند. در این مقاله می‌کوشیم آرای وی درباره مسئله نفس و بدن و لوازم آن و نیز برخی تضادّ‌های جدّی در فلسفه‌ورزی‌ ایشان را که به دلیل اخذ مبانی مختلف در اندیشه وی رخ داده بررسی کنیم. نتیجه بررسی‌ها در این مقاله آن است که وی دوره‌هایی از تفکر را تجربه کرده و در هر دوره متأثر از مبانی کلامی یا فلسفی و عرفانی بوده و در هر دوره به اندیشه‌هایی معتقد شده است که در تضاد آشکار با مبانی فکری قبلی وی بوده است.
صفحات :
از صفحه 83 تا 107
المجموعة الحدیثیة المعروف بـ «مختصر بصائر الدرجات»  (وفیه: «رسالة الرجعة والرد علی اهل البدعة» و «رسالة احادیث الذر»)
نویسنده:
لشیخ سعد بن عبدالله الاشعری القمی ، عزالدین ابی محمد الحسن بن سلیمان الحلی العاملی؛ تحقیق: مشتاق صالح المظفر
نوع منبع :
کتاب , خلاصه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم - ایران: مکتبة العلامة المجلسی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
المجموعة الحديثية ، معروف به «مختصر بصائر الدرجات» تألیف ابومحمد حسن بن سلیمان حلی (زنده در 802ق)، از جمله آثار ارزشمند حدیثی است. «بصائر الدرجات» نوشته سعد بن عبدالله اشعری قمی (متوفی 299/ 301ق) است. در این اثر همچنین «رسالة الرجعة و الرد علی أهل البدعة» و «رسالة أحاديث الذر» نیز آمده است. تحقیق کتاب به قلم مشتاق صالح مظفر نوشته شده است. کتاب مشتمل بر مقدمه ناشر، مقدمه محقق و دو بخش است. در بخش اول در ضمن ابواب مختلفی فضائل اهل‎بیت(ع) از بصائر انتخاب شده است. در باب دوم نیز احادیث مختلفی از منابع مختلف گزینش شده و با ذکر عنوان و گاه بدون ذکر عنوان ارائه شده‎ است. پس از آن، دو رساله مذکور آمده است. احادیث این اثر از منابع شیعه مانند: «بصائر الدرجات» اشعری و صفار، کافی، کمال‎الدین، خصال، توحید، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، من لا‌يحضره الفقيه و مانند آن گردآوری شده است
مقایسۀ معجزات ائمه دربصائرالدرجات حسن صفار و الارشاد شیخ مفید
نویسنده:
میثم خلیلی، محسن موسوی، فاطمه حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بصائرالدرجات نوشتۀ محمّد بن حسن صفار و الارشاد فی معرفة حجج­ الله علی­ العباد اثر شیخ مفید، از کتاب­های مهم حدیثی و تاریخی دو اندیشمند متعلّق به مکتب حدیثی قم و بغداد است. در این دو کتاب، معجزاتی به ائمۀ معصومین : نسبت داده شده است که می­توان آن‌ها را در دو بخش کلی تقسیم­بندی نمود: علم امام، و دخل و تصرّفات امام به اذن خداوند در عالم خلقت (ولایت تکوینی). در این مقاله تلاش شده است: به بررسی ابعاد مختلف حوزۀ اعجاز ائمۀ معصومین ع که در دو کتاب بصائرالدرجات و الارشاد مندرج­اند، با رویکرد توصیفی- تحلیلی پرداخته شود. بررسی­ها نشان می­دهد: شیخ مفید نسبت به حسن صفار، پیرامون نقل معجزات ائمه ع دقّت بیش­تری نشان داده است؛ و این مطلب حاکی از روش عقل­گرایانۀ شیخ در برخورد با انبوه احادیث و روایات وارده در حوزۀ کرامات ائمه ع است.
صفحات :
از صفحه 43 تا 63
شخصیت و آرای کلامی محمدبن‌حسن صفّار
نویسنده:
محمد غفوری‌نژاد، محمدرضا ملانوری شمسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مطالعۀ شخصیت و آرای کلامی دانشمندان امامیِ متقدم در ادوار گوناگون می‌تواند زمینه را برای تدوین تاریخ جامع کلام امامیه فراهم کرده، این خلأ علمی را پوشش دهد. محمد‌بن‌حسن صفّار یکی از شخصیت‌های بزرگِ مکتب قم در قرن سوم هجری است. برآیند داده‌های تاریخی آن است که وی در میان علوم دینی، بیش از همه، به فقه اهتمام داشته است. با این وجود، او را می‌توان متکلم نیز دانست. حجم بالای روایت‌های اعتقادی او این مدعا را اثبات می‌کند. برخی از آثار او همچون کتاب الرّد علی الغلات و کتاب بصائر الدرجات نیز از شواهد این مدعاست. این تحقیق با رویکرد توصیفی- تحلیلی به دنبال تبیین شخصیت و آرای کلامی این دانشمند امامی اثرگذار است. از اهم آرای کلامی وی در خداشناسی می‌توان فطری بودن معرفت الهی، شناخت خدا از طریق اسماء و صفات، شرک بودن هرگونه تشبیهِ خداوند به مخلوقات، توقیفی بودن اسماء و صفات، صفتِ فعل دانستن ارادۀ الهی و حصول بداء برای خداوند را نام برد. در باب پیامبرشناسی و امام‌شناسی می‌توان به ضرورت شناخت پیامبران و وجوب اطاعت از آنان، تفویض امور دین به حضرت محمد(ص) از میان انبیای الهی، اعلم بودن پیامبر از انبیای دیگر، اصل بودن عقیدۀ امامت در آموزه‌های دینی، ضروری بودن وجود امام، نصب الهی ائمه(ع)،‌ اعلم بودن ائمه(ع)، گستردگی منابع و دامنۀ علم ائمه(ع)، عصمت ائمه(ع)و ‌ولایت آنان در تکوین به‌عنوان اهمّ آرای کلامی وی اشاره نمود.
صفحات :
از صفحه 59 تا 86
ابزار و منابع معرفت دینی از دیدگاه محمدبن‌حسن صفّار
نویسنده:
محمدرضا ملانوری، مصطفی جعفرطیاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
محمدبن‌‌حسن صفّار یکی از شخصیت‌های بزرگِ قرن سوم است که در میان متکلمان و اندیشمندان نخستین امامیه در شهر قم جایگاه ممتازی دارد. یکی از مباحث مهم در معرفت‌شناسی، بحث از منابع معرفت است. بر اساس گزارش‌های محمدبن‌‌حسن صفّار، ابزار و منابع معرفت دینی عبارت است از کتاب، سنت، عقل، فطرت و حواس. بنابر نظر صفّار، شناخت خداوند در سایه بهره‌مندی از همه منابع و ابزارهای معرفت، حاصل می‌شود. البته او غنی‌ترین و مهم‌ترین منبع معرفت را وحی‌ می‌داند و معتقد است فهم درست از وحی فقط از طریق رسول خدا 9و اهل‌بیتش: ممکن است. از این‌رو شناخت و اطاعت خداوند را تنها به‌واسطه اطاعت از آنها می‌داند. با توجه به اولویت و ترجیحی که صفّار در منابع معرفت دینی قائل شده، مشهود است که وی رویکرد نص‌گرایی دارد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 120
تحلیل گفتمانی میراث حدیثی شیعه؛ مبانی و نتایج مطالعۀ موردی: بصائر الدرجات صفار قمی
نویسنده:
زهیر صیامیان گرجی، سعید موسوی سیانی، محمدباقر دالوندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بازتابندگی خوانش‌ها از سنت، زمینه‌ساز کشمکش گفتمان‌های شیعی پیرامون بازنمایی صحیح از سنت و انگیزه‌ای برای بازاندیشی میراث شیعی شده است. از متقدم‌ترین آثار شیعی باقی‌مانده که در آغاز عصر غیبت امام دوازدهم بر اساس احادیث امامان شیعی تدوین شده است، بصائر الدرجات صفار قمی است که دشواره‌های جامعه شیعی و مسائل و پاسخ نخبگان تشیع را در آستانه این تحول اساسی در تاریخ تشیع امامی، استفاده از آن در بعد از این تحول تا به امروز درباره جایگاه امام شیعی و همچنین تعریف مفاهیم مرتبط با آن در میان جریان‌های مختلف فکری تشیع به‌خصوص در دوران اخیر نشان می‌دهد. تحلیل گفتمان بصائر الدرجات صفار قمی در این مقاله نیز به‌واسطه چنین شرایط و انگیزه‌هایی تعین یافته است، زیرا فقدان وضوح مبانی روش‌شناسی در مباحثه دربارۀ این مسئله یکی از مبادی جدلی شدن خوانش‌ها از میراث شیعی و کژتابی اعتبار یافته‌ها از معنا و تفسیر آنها است. رهیافت این مقاله در تحلیل گفتمان بصائر الدرجات برساختگرایی اجتماعی به مثابه نظام مفروضات هستی‌شناسانه، معرفتی و نظریۀ گفتمان لاکلو و موف همچون روش تحلیل است. از کاربست این چارچوب نظری چنین استنباط می‌شود که «علم امام» در فضای گفتمانی حاکم بر این متن، مبدل به گره‌گاه گفتمانی در نظم گفتمانی تشیع شد. پراکنش محتوایی و عددی روایات در بصائر الدرجات مؤید این امر است. در این میان مفوضه و مقصره مهم‌ترین گفتمان‌های شیعی بودند که حول گره‌گاه علم امام مفصل‌بندی شدند. از حضور پررنگ عناصر گفتمانی مفوضه، همچون تفویض امور جهان به ائمه و توانایی‌ها و دانش خارق‌العادۀ امامان، چنین برمی‌آید که بصائر الدرجات در هم‌انطباقی با شاخصه‌های گفتمانی مفوضه مفصل‌بندی شده است.
صفحات :
از صفحه 63 تا 90
استثنای ابن ولید و تأثیر آن در اعتبار بصائرالدرجات
نویسنده:
علی رضا زکی زاده رنانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چكيده يكي از كتب روايي كهن شيعي كه به خصوص دربارة دانش اهل بيت : نگاشته شـده و البته احاديث فراواني دربارة فضائل معصومين : نيز در بر دارد، كتاب بـصائر الـدرجات في علوم آل محمد : اثر محمد بن حسن صفّار قمي است كـه از زمـان نگـارش مـورد توجه محدثين و بزرگان ش يعه بوده و امـروزه برخـي مستـشرقان و محقّقـان ماننـد آنـدره )1 )نيومن و امير معزّي [به خصوص ] در مورد آن تحقيقاتي انجام دادهاند . يكي از اشكالاتي كه موجب شده برخي بر اين كتاب خُرده بگيرند اين است كه يكـي از شـاگردان مـشهور صفّار به نام «محمد بن حسن بن وليد » اجازة نقل اين كتاب را به شاگردان خود نمـي داده است، و در اصطلاح علم رجال اين كتاب را اسـتثناء زده كـه از آن حتّـي روايتـي را نقـل ننمايند؛ برخي دليل اين امر را غلو و زياده گويي در شأن اهل بيت : در اين كتاب مطـرح نموده .اند در اين نوشتار علّت اصلي وجـود چنـين شـبهه و پاسـخ آن و همچنـين نقـد و بررسي گفتار برخي مقالات بر اين اشكال بيان شده است
کتاب بصائر الدرجات الکبري في فضائل آل محمد(ص)
نویسنده:
ابوجعفر محمد بن حسن صفار قمي
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مرکزمطالعات وپاسخگویی به شبهات اندیشه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
صفار قمی و کتاب بصائر الدرجات
نویسنده:
محمد علی امیر معزی
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر , مدخل آثار(دانشنامه آثار)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
پروفسور محمد علی امیر معزی، از شیعه پژوهان معاصر غربی است که در مباحث مربوط به امام شناسی شیعی، تحقیقات گسترده ای انجام داده است. وی استاد مدرسه مطالعات عالی سوربن است و كرسی شيعه شناسی كوربن در مدرسه عالی سوربن زير نظر او اداره می شود. وی رويکردی پديدارشناسانه نسبت به تشيع داشته و نخستين بار اين شيوه را در تأليف رسالۀ دکتری خود ـ به زبان فرانسه ـ با عنوان رهنمای الوهی در تشیع نخستین، به کار گرفته است. او در این کتاب کوشيده است برای امام شناسی شيعی، با عنایت به احادیث موجود در منابع اصیل امامیه، ساختاری منظم و هماهنگ ارائه کند و البته برای اين منظور از رويکرد پديدارشناسانه بهره گرفته است. نظريه امام شناسی شيعی، به عنوان کانون منظومۀ اعتقادی شيعه، مورد توجه امير معزی است که در اين راستا از مکتب هانری کوربن تأثیر گرفته است. یکی از مقالات مهم و قدیمی امير معزی، درباری صفار قمی است که در سال 1992م به نگارش درآمده است. کتاب بصائر الدرجات (تألیف صفار) معمولاً محور درس های دکتر امیرمعزی در سوربن است. او بعد از این مقاله، مباحث خود را در مقالات و کتب دیگر از جمله کتاب مذهب راز در خصوص امام شناسی از دیدگاه شیعه پیگیری کرده است.
صفحات :
از صفحه 81 تا 111
  • تعداد رکورد ها : 16