جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

برای دستیابی به تعاریف واژه‌هایی مانند جرم و مجازات و مصادیق آن در یک دوره‌ی تاریخی، باید شرایط سیاسی، مذهبی و اجتماعی حاکم بر دوره‌ی مورد مطالعه لحاظ گردد. شاید بتوان گفت، مهمترین ویژگی و شاخصه‌ی شناخت حکومت صفویان، دینی و مذهبی بودن آن‌ها می‌باشد. به نظر می‌رسد که در چنین حکومتی، دین و احکام آن مبیّن حد و مرز روابط مردم با مردم و همچنین مردم با حکومت می‌باشد. یکی از مهمترین کارکردهای حکومت در چنین سیستمی این است که مجری احکام موجود در دین باشد. از سوی دیگر در چنین نظامی، شاه در رأس ساختار سیاسی قرار می‌گرفت و بر تعاریف موجود تأثیر می‌گذاشت. در کنار حدود شرعی و شاه صفوی، عرف و قراردادهای اجتماعی نیز بر این چارچوب نظارت داشتند و خط قرمز روابط را در جامعه تبیین می‌نمودند و در برابر اشخاصی که از این خطوط عبور می‌کردند از ضمانت‌های اجرایی و مجازات استفاده می‌کردند. صفویان نهادها و تشکیلات گسترده‌ای را در دو حوزه‌ی عرف و شرع برای نظارت بر این روابط ایجاد کردند. با توجه به شرایط حاکم بر دوره‌ی مورد بحث، بررسی این مسأله حائز اهمیّت می‌باشد که کدام یک از ملاک‌های شرع، عرف و یا سیاست‌های مذهبی پادشاهان صفویه در تعریف این مفاهیم و مصادیق آن‌ها بیشترین تأثیر را داشت. بنابراین پژوهش حاضر بر آن است تا به تبیین مفهوم جرم و احکام مجازات در عصر صفوی بپردازد.