جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

علم وقف و ابتدا دانشی است که با تبیین روابط بین عبارات و جملات هر آیه، مفسران را در شناخت و فهم دقیق‌تر مراد خداوند یاری می‌کند و از آن جهت که خداوند، پیامبر و ائمه هدی را مبین و مفسر حقیقی قرآن معرفی نموده است، مهم‌ترین وسیله فهم مفسران، توجه به علوم ادبیات عرب و بلاغت و فصاحت از یک سو و کشف بیان پیامبر بر اساس روایات وارده از پیامبر و ائمه معصومین از سوی دیگر می‌باشد. یکی از وقف‌های مشهور در علم وقف و ابتدا وقف مأثور یا وقف النبی می‌باشد که به دلیل همین وابستگی دو سویه بین وقف و ابتدا و تفسیر‌، همواره محققان را بر آن داشته که در پی اعتبار سنجی وقف‌های منسوب به پیامبر باشند تا در صورت اثبات بتوانند برداشت صحیح‌تری از آیات الهی ارائه نمایند؛ بنابراین، آگاهی از صحت روایات و انتساب وقف‌های مأثور و منسوب به پیامبر به عنوان مقدمه تفسیر صحیح، لازم و ضروری است. در این پژوهش، ضمن بررسی اسناد و روایات تاریخی وقف مأثور و وقوف النبی از دیدگاه ائمه حدیث و همچنین علمای علم وقف و ابتدا چنین به دست می‌آید که هر چند اصل توصیه و تأکید پیامبر بر تعیین وقوف قرآن، موضوعی قابل اثبات می‌باشد، لکن موارد مشهور به وقف النبی که توسط برخی علما از قرن چهارم هجری به بعد به پیامبر نسبت داده شده است، دارای سند معتبر و صحیحی نیست و قابل استناد نمی‌باشد.