جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عرفان به معنای شناخت، شناسایی و در اصطلاح، طریقه و روش خاصی برای دستیابی به حقیقت است که به شهود، اشراق، جذبه سلوک، وصول و اتحاد با حقیقت، تکیه دارد. عرفان دونوع است. عرفان نظری و عرفان عملی. عرفان عملی، سیر و سلوک نامیده می‌شود. عرفا، سیر و سلوک را به سفر تشبیه کرده‌اند، عارفی که در جستجوی حق، پا به جاده‌ی بی‌افق می‌نهد، سالک نامیده می‌شود‌. همه‌ی کسانی که فرآیند سیر و سلوک را تجربه می‌کنند، به یک طریق سیر و سلوک نمی‌کنند. گروهی از سالکان در ابتدا، در اثر معرفت، مجاهدت و کوشش به سیرسلوک می‌پردازند، بعد جذبه‌ی الهی شامل حالشان می‌شود، به این گروه سالک مجذوب گفته می‌شود. مجذوب سالک نیز به کسانی گفته می‌شود که در ابتدا، جذبه و عنایت الهی شامل حالشان شده، از خود فانی می‌شوند، بعد برای دستگیری مریدان برمی‌گردند و منازل، مراحل و مقاماتی را که یک مرتبه از آنها گذشته‌اند، دوباره این مراحل و مقامات را طی می‌کنند. بنابراین؛ نهایت راه سالک مجذوب، ابتدای راه مجذوب سالک است. پژوهش حاضر، با هدف معرفی سالک مجذوب و مجذوب سالک از دیدگاه عرفان اسلامی و تفاوت های این دو، صورت گرفته است. سوالات پژوهش عبارتند از:معنا و مفهوم سالک مجذوب و مجذوب سالک چیست؟سالکان مجذوب و مجذوبان سالک از نظر مقامات، مراتب عرفانی و مراحل چه تفاوتی با هم دارند؟ جایگاه جذبه و مشاهدات در مجذوب سالک و جایگاه معرفت، هوشیاری و یقظه در سالک مجذوب چیست؟ نتایج به دست آمده، گویای آن است که نحوه‌ی سیر و سلوک سالک مجذوب و مجذوب سالک و جایگاه هر کدام و مقامات کسب شده در سلوک متفاوت است. روش پژوهش حاضر، به شیوه‌ی توصیفی ـ تحلیلی بوده است. کلید واژه‌ها: تدلّی و ترقّی، سالک مجذوب، مجذوب سالک، جذبه و معرفت