جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در هشتمین نشست از مجموعه نشست های قرآن پژوهی دوازدهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم «تفسیر راهنما» توسط دست اندکاران این مجموعه معرفی شد و درباره روش های تحقیقاتی، گروه ها و واحدهای مختلفی که در تهیه تفسیر نقش داشته اند، توضیحاتی ارائه گردید.

پروژه «پژوهشى جامعه ‏شناسانه در قرآن» در سه مرحله اجرایى، استخراج گزاره‏ هاى جامعه‏ شناسى و طبقه‏ بندى موضوعى و تبیین تفسیر نظرى موضوعات سامان یافته است که مرحله نخست آن در مدت هفت سال در دفتر تبلیغات اسلامى خراسان اجرا گردیده است. روش تحقیق این پژوهش در مراحل زیر ساماندهى گردیده است: 1- تشخیص آیات شریفه‏ اى که به مباحث اجتماعى مى‏ پردازد. 2- تجزیه و تفکیک مباحث تفسرى ذیل هر آیه شریفه (در چهار تفسیر راهنما، المیزان، نمونه و مجمع البیان) به عناصر و مفاهیم اصلى و فرعى و نیز عرصه‏ ها، موقعیت‏ ها، شرایط و نوع و چگونگى روابط بین مفاهیم. 3- تطبیق و معادل سازى عناصر و مفاهیم و روابط مشخص شده به زبان جامعه‏ شناسى. 4- تنظیم و ارائه مطالب به دست آمده (در نتیجه تطبیق و ترجمه) در قالب گزاره ‏هاى منطقى (آگزیوماتیزه کرده مطالب به دست آمده). 5- مباحثه گروهى و نظارت و تأیید نهایى. پس از طى مراحل یاد شده گزاره‏ هاى به دست آمده در قالب طرحى دیگر، طبقه بندى موضوعى و سپس هر طبقه به صورت نظرى تبیین و تفسیر خواهد شد.

تفسیر راهنما که اکنون در 20 مجلد به چاپ رسیده و در اختیار اهل نظر و قرآن پژوهان قرار گرفته است، به اذعان پژوهشیان و صاحبان رأی در ساحت مطالعات قرآنی، تفسیری است متفاوت با سایر تفاسیری که طی قرون گذشته به تبیین مفاهیم قرآنی پرداخته اند. این تفاوت را در چند زمینه می توان شاهد بود که برخی جنبه محتوایی و بنیادی دارد و بخشی به جهات صوری و شکلی آن مربوط می شود. در کوتاه سخن می توان این تفسیر را نتیجه و دستاورد تحولات فکری و علمی جهان اسلام در قرن چهاردهم دانست و سبک و شیوه و نگاه آن را طلیعه دار حرکت تفسیری نوین قرن پانزدهم به شمار آورد.