جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

بررسی نقش عقل در شناخت

نویسنده:

محمد نعیم محمدی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , ادراک , علم حصولی , علم حضوری , عقلانیت (مسائل جدید کلامی) , معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , ادراک , rationality , religious beliefs , religious beliefs , Religious beliefs , religious beliefs , religious beliefs , perception , perception , Religious beliefs , perception , باور دینی‌

چکیده :

معرفت و شناخت بشر از منابع متعدد تولید می شود و ابزارهای متفاوتی در بوجود آمدن آن نقش دارد، در این میان ابزار عقل بدلیل ویژگی خاص آن که عبارت است از درک مفاهیم کلی و عام از اهمیت والایی برخوردار می باشد. از این رو در تمام اعصار مورد توجه بوده و در دوره های اخیر با توجه به گسترش مباحث معرفت شناسی اهمیت آن مضاعف شده است، زیرا مباحث معرفت شناسی بستگی تام به منابع و ابزار معرفت از جمله عقل دارد. بدلیل اهمیت تاریخی، معرفت شناختی و در عین حال تاکید دین بر خردورزی بر آن شدیم نقش عقل در شناخت را طی فصولی تبیین کنیم، با این پیش فرض که در میان ابزارهای معرفتی نقش اساسی از آن عقل است. برای اثبات این مدعا، پس از ارائه معنای عقل در لغت و اصطلاح و تبیین مراحل آن و بیان مقصود از معرفت در فصل اول، به بررسی نقش عقل در شناخت پرداخته ایم، ضمن تقسیم معارف به حضوری و حصولی و حصولی را به تصور و تصدیق، ابتدا نقش عقل در تصورات را از سه دید "تجربه گرایی" "عقل گرایی" و "تلفیق" مطرح نموده ایم؛ نظریه تجربه گرایی سراسر معارف را تجربی می داند، عقل گرایی به مفاهیمی، پیش از تجربه قایل است، با توجه به کاستی این دو نظریه، دیدگاه تلفیق را برگزیدیم که آغاز معرفت را داده های حسی می داند در عین حال معارفی را باور دارد که بصورت مستقیم از تجربه اخذ نشده، از این رو فیلسوفان مسلمان که ملتزم به این عقیده اند به اتفاق گفته اند من فقد حسا فقد فقد علما گر چه آنان در نحوه بوجود آمدن مفاهیم کلی عقلی متفق نیستند، فیلسوفان ما قبل صدرا قایل به تجریدند، ملاصدرا اشتداد وجودی را ارائه داده که در این اشتداد وجودی نفس در مرحله حس و خیال صورت را ابداع می کند و تصور عقلی و کلی نیز از طریق مشاهده عقول ساخته می شود و فیلسوفان ما بعد صدرائی نیز با ادامه دادن حکمت متعالیه ضمن تقسیم ادراکات عقلی به معقولات اولی و ثانوی منطقی و فلسفی بسیاری از مباحث شناخت را حل کردند. این مطالب همه در فصل دوم تبیین شده. اما نقش عقل در تصدیقات، که مطالب فصل سوم و چهارم به آن اختصاص یافته آشکار را مهم است؛ زیرا حکم کردن جز در حیطه قدرت حاکم عقل امکان پذیر نیست، توضیح اینکه قضایا، یا بدیهی اولی است که در آن صرف تصور موضوع و محمول برای حکم کردن کافی است، یا بدیهی ثانوی می باشد. اینجا گرچه در بعضی قضایا حس و علم حضوری زمینه ساز است اما نقش عمده از آن عقل است در بخش قضایای نظری که بر استدلال استوار است، نیز عقل با کنترل کیفیت مواد و چگونگی ترکیب آن زمام امور را در دست دارد. و پیرامون نقش عقل در قضایای دینی و حقایق عرفانی سه دیدگاه مطرح است: 1. عدم کارایی عقل در درک گزاره های دینی و عرفانی. 2. قدرت عقل بر عقلانی کردن تمام گزاره ها. 3. با اعتراف به محدودیت عقل در عین حال آن را قادر به درک بسیاری از گزاره های دینی و عرفانی می داند، مانند اصل پذیرش دین، اثبات اصول و بسیاری از فروع و احکام گرچه درک جزئیات در حیطه قلمرو عقل نیست.

مشخصات اثر

عنوان :

معاد از منظر قرآن و عهدین

نویسنده:

مصطفی محسنی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

اصول دین , یهودیت , کتاب مقدس (عهدین) , برزخ , علوم انسانی , دوزخ , معاد شناسی(کلام اسلامی ذیل فرجام شناسی) , معاد(کلام) , بهشت , قرآن , مسیحی , معاد(فلسفه) , بهشت , اصطلاحنامه علوم قرآنی , قرآن , religious beliefs , religious beliefs , christians , religious beliefs , christians , judaism , religious beliefs , judaism , judaism , Religious beliefs , Religious beliefs , religious beliefs , religious beliefs , christians , باور دینی‌ , آیات معاد

چکیده :

بحث معاد و آخرت شناسی در سنت یهودی تحولاتی را پشت سرگذاشته است. در اسفار پنجگانه بحث آخرت و روز رستاخیز تصریح نشده است. بلکه یک دسته الفاظ مبهم وجود دارد که به طور ضمنی بر آن دلالت می کند. اما در کتاب های سموئیل، عاموس، هوشع، جامعه، اشعیا و ارمیا مساله آخرت، روز واپسین و حساب و کتاب اشاراتی وجود دارد. ولی در کتابهای بعد از دوره اسارت بابلی عالم آخرت و روز واپسین با صراحت بیشتری معنای فرجام شناسی پیدا می کند و گفته می شود که همه مردگان دوباره زنده می شوند. در سنت شفاهی یهود، یعنی تلمود مسایلی از قبیل جهان آینده، رستاخیز مردگان،‌ آخرین داوری و بهشت و جهنم به طور تفصیلی مورد بحث قرار گرفته است. در سنت مسیحی از مفهوم آخرالزمان و بازگشت مسیح و علائم آن به تفصیل سخن گفته شده است که هنگام رجعت عیسی‌، رستاخیز اجسام و داوری واپسین آغاز می گردد. چون جهان پایانی، جهان بی مرگ و جاوید است. در مسیحیت عالم برزخ مانند دالان عبوری به سوی بهشت یا جهنم است که همه افراد بشر تا روز قیامت در این عالم به سر می برند. کلیسای کاتولیک عالم برزخ را محل تطهیر گناه می داند. مساله رستاخیز و داوری به طور گسترده در اناجیل مطرح شده‌اند و رستاخیز جسمانی و روحانی اثبات می‌شود. انسان های پاک سیرت در بهشت قرار می‌گیرند و انسانهای شرور در جهنم. در اسلام حدود یک سوم آیات قرآن کریم درباره عالم آخرت است و رستاخیز و بازگشت حیات و زندگی مجدد برای همه موجودات و انسانها را ثابت می‌کند. این رستاخیز یک رستاخیز جسمانی و روحانی است. و هر کس در آن روز طبق اعمال خود جزا می‌بیند. در اسلام مساله آخرت چنان دارای اهمیت است که اعتقاد به معاد به همراه اعتقاد به توحید و نبوت جزو اصول مسلم دین به شمار می آید.

مشخصات اثر

عنوان :

توجیه اعتقادات دینی از دیدگاه ویلیام آلستون و نقد آن

نویسنده:

بتول احمدی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

اصل الشیعه و اصولها

نویسنده:

ساجد حسین خان هندی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه , علم اصول , علوم انسانی , نظام اجتماعی , شیعه , امامت , نبوت , تقیه , اصول , ادله اربعه , اصطلاحنامه فقه , تهمت , religious beliefs , religious beliefs , Religious beliefs , Religious beliefs , religious beliefs , social systems , باور دینی‌

چکیده :

1- مکاتبه شاگرد الا زهر با آقای علامه کاشف الغلاء راجع به شیعیان جهان که اینها چه نوع مسلمانی هستند و به چه معتقد هستند. 2- شیعه امامیه رکن پنجم را اضافه می کنند آن اعتقاد امامت مثل اعتقاد نبوت همراه با معصوم بودن از هر نوع خطا است. و انتخاب رهبران حقیقی در دست خداست. 3-توحید (لاموثر فی الوجود الا الله) یعنی شی اثر می‌پذیرد . رسول خدا بعنوان امانت تحویل داده است. - نماز ، روزه‌، زکات، خمس، شادی،‌طلاق،‌ارث، امربالمعروف،‌جهاد، حج اینها مربوط به انسان است و مسائل مختلف در کتابهای فقهی موجود است که در چه حدی باید انسان انجام دهد - وقف، هبه، صدقه، قضاوت و حکومت، ذبح و .... این مساله عمومی به نفع عموم مردم است و برای آرامش بشر که نظام اجتماعی منظم باشد که بشر سکون و اطمنان حاصل کند در این باره مسائل مختلف موجود است که لازم به مراجعه است. 4- نبوت،‌شیعه درباره نبوت معتقد هستند که وجود نبوت لازم است برای هدایت بشر و تعلیم و تربیت که انسان راه درست را پیدا کنند و در همان راه حرکت کنند. 5- امامت- همینطور مساله امامت است که شیعه را جدا می‌کند از مذاهب دیگر. 6- عدل، امامیه معتقد هستند که خداعادل است بر کسی ظلم نمی‌کند چون فعل قبیح است ولی عدلیه می‌گویند که عقل کاملا حاکم است و معتزله می‌گویند که انسان در افعال خود اختیار دارد و خدا بنده را مجبور نمی‌کند. 7- امامیه معتقد هستند که معاد یعنی انسان بعینه با جسم و روح بر گشت می‌کند و اعتقاد دارند که بهشت و جهنم است.10-نتیجه، باید از تهمت اجتناب شود و با هم اتحاد پیدا کنند با صدق و شچائی از برادران دینی محبت کنند و خود پسندی را کنار بگذارند. 11- تتمه، شیعه بدا قائل هستند.12- مسئله تقیه است که شیعه را بد می‌گویند، مسلمانان عالم این مساله مخصوص به شیعیان نیست بلکه یک امر ضروری است که با طبیعت انسان سازگار است و معمور است برای حفاظت زندگی خود و دیگران و شریعت اسلام مسلمانان را اجازه داده زمانی که خوف جان و مال باشد حق ظاهری را پوشیده کنند و مخفیانه به آن عمل کنند.

مشخصات اثر

عنوان :

نظریه المعرفه الدینیه

نویسنده:

یعقوب سلیمان

نوع منبع :

رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

دین , علوم انسانی , دگرگونی , رفتار اخلاقی , morality , Religion , philosophy , religious beliefs , philosophy , philosophy , PHILOSOPHY , PHILOSOPHY , religious beliefs , PHILOSOPHY , religious beliefs , Religious beliefs , PHILOSOPHY , PHILOSOPHY , religious beliefs , philosophy , گرانروی ذاتی , باور دینی‌

چکیده :

در این تحقیق ضمن بررسی ماهیت دین و معرفت دینی، دیدگاه‌های مختلف در این زمینه مطرح شده و شرایط تحقق معرفت دینی و مراحل و مراتب آن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، ابعاد این مسأله در سه فصل بررسی شده است: در فصل اول، کلیاتی از تحقیق و مفهوم دین و معرفت دینی، تاریخچه نظریه معرفت دینی و مفردات تحقیق حاضر، خصوصیات و قیودی که در تعریف دین و معرفت دینی لحاظ شده، بیان گردیده و مبانی تصوری و تصدیقی بحث مطرح شده است. همچنین در این فصل ماهیت معرفت دینی و تعاریف مختلف ارائه شده از مفهوم دین مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته است و اشکالات وارد شده بر برخی از این تعاریف به ویژه تعریف صاحب تئوری قبض و بسط معرفت دینی مطرح شده و مورد مناقشه قرار گرفته است. نویسنده روش تفکیک بین عقل و نص و روش جمع بین عقل و نقل و عرفان را در زمینه معرفت دینی و مفهوم دین نیز بررسی کرده و ویژگی‌های هر یک از این دو روش را تبیین نموده است. در فصل دوم، شرایط تحقق معرفت دینی مطرح گردیده و سه شرط اساسی در این زمینه تحلیل شده است. مباحثی در زمینه تحول و ثبات در معرفت دینی، میزان تغییر و ثبات در معرفت دینی، تاریخچه بحث در مورد معرفت دینی و ادله آن، اثبات تحول و تغییر در معرفت دینی به نحو کلی و ثبات در آن به نحو جزئی، از دیگر مطالب این نوشتار محسوب می‌شود. نویسنده همچنین اقوال مختلف در زمینه ثبات و تغییر در معرفت دینی در عرصه‌های اعتقادات، اخلاق و احکام دینی را مطرح کرده و به نقد و بررسی تئوری قبض و بسط تئوریک شریعت (معرفت دینی) دکتر سروش پرداخته و مبانی وی در مورد تحول در معرفت دینی را مخدوش کرده است.

مشخصات اثر

عنوان :

انتظار فرج از منظر قرآن و حدیث

نویسنده:

منتظرعباس رضوی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , فرهنگ پذیری , اصطلاحنامه علوم قرآنی , religious beliefs , religious beliefs , religious beliefs , Religious beliefs , فرهنگ‌پذیری , Religious beliefs , فرهنگ‌پذیری , باور دینی‌

چکیده :

موضوع این تحقیق، انتظار فرج از دیدگاه قرآن و حدیث می باشد. بر اساس این موضوع سوال اصلی این پژوهش از این قرار است: دیدگاه قرآن و حدیث در رابطه با انتظار فرج چیست؟ سوالهای فرعی این تحقیق نیز بدین قرار است: 1. مراد از انتظار فرج چیست؟ 2. انتظار مزموم چیست و ممدوح کدام است؟ 3. زمینه های ایجاد انتظار فرج چیست؟ 4. آثار و فواید انتظار فرج چیست؟ 5. آیا قرآن و حدیث به پاداش متظران اشاره ای دارند؟ فرضیه های این تحقیق و پژوهش عبارتند از: 1. قرآن و حدیث در رابطه با انتظار فرج تاکید فراوان دارد. 2. انتظار فرج در زمان غیبت همانند جهاد در عصر ظهور است. 3. پاداش بر حسب عقل، فهم، معرفت و صبر است. این تحقیق مبنی بر شش فصل بشرح ذیل می باشد. 1. کلیات موضوع تحقیق، سوال اصلی، سوالهای فرعی پژوهش، فرضیه تحقیق، بیان اهداف، ضرورت تحقیق، بیان مسئله، پیشینه و مفهوم شناسی با تبیین واژه ها است. 2. حقیقت انتظار و اقسام آن از جمله ویرانگر و سازنده و شاخصه های هر دو مورد بررسی و تحلیل و تبیین قرار گرفته و در ضمن، انتظار عام و خاص با توجه به احادیث نقد و بررسی شده است. 3. در رابطه با ابعاد انتظار فرج است. در این فصل انتظار به دو بعد اعتقادی و فرهنگی، اجتماعی تقسیم شد، در بعد اعتقادی بعد عملی و فکری با توجه به اصول دین، تقوی و تدین تبیین گردید. 4. در رابطه با آداب انتظار است که بعضی از آداب مهم و ضروری بیان شد از جمله شناخت و توجه به منتظر، تجدید عهد و دعا و توسل را می توان بطور خلاصه ذکر کرد. 5. آثار انتظار به دو بخش عمده فردی و اجتماعی تقسیم می شود که هریک از آثار فردی و اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. 6. پاداش متظران، ابتدا پنج تا از احادیث در رابطه با این موضوع تحلیل و سپس نتیجه ای که با بررسی آنها بدست می آید بیان گشت و سعی بر این بوده که چرائیت این همه پاداش ذکر شود.

مشخصات اثر

عنوان :

الدین و البشریه مواقف سلبیه عبر التاریخ

نویسنده:

عادل الامیر

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

دین , علوم انسانی , جبر و اختیار(کلام) , اراده , اشاعره (اهل سنت) , کلام , امر بین امرین , قضا و قدر , ادله عقلی , تاریخ اقتصادی , بشر , کلام , Religion , ادله نقلی , اراده , religious beliefs , religious beliefs , mankind , religious beliefs , economic history , religious beliefs , Religious beliefs , Religious beliefs , Religious beliefs , religious beliefs , religious beliefs , mankind , economic history , باور دینی‌

چکیده :

پژوهش حاضر از منظری تاریخی به مقوله دین و دینداری و اعتقاد بشر به خدا، نبوت، معاد و... می‌پردازد و عوامل تأثیرگذار در انحراف بشر از عقاید حقه و گرایش وی به اعتقادات باطل و انحرافی را بررسیده و عبرت‌های تاریخی در این زمینه را به تصویر می‌کشد. نویسنده ضمن ارائه تاریخچه ادیان مختلف توحیدی و غیر توحیدی، به تبیین عوامل وقوع انحراف در ادیان بشری پرداخته و انحراف اقوام و مذاهب گوناگون به ویژه دین مسیحیت، یهودیت و حتی مسلمانان را بررسی کرده است. فصل اول از این نوشتار، ضمن بیان ضرورت نیاز بشر به دین و عقاید سالم دینی، به بحث درباره نظریه اصالت توحید پرداخته و نسبت بین عقیده و انسان، اهمیت اعتقاد به توحید در جهان امروز و عقاید الهی تحریف شده مانند مجوس، زرتشت، یهودیت، مسیحیت، صابئین و دین بودایی را باز می‌گوید. نگارنده در همین زمینه به معرفی فرقه‌های دین مجوسیت، کتاب مقدس زرتشتیان، تاریخ یهود، انبیای یهود، عقاید یهودیان، مصادر دین یهودیت، فرقه‌های یهود، مسیحیت، زندگانی حضرت مسیح، عقاید مسیحیان، انجیل، ظهور کنیسه، مسیحیت کاتولیک، ارتودوکس، پروتستان، عقاید صابئین، فرقه‌های صابئه، کتاب‌های دینی آنان، رجال دینی صابئه، عقاید الحادی آنان، معرفی دین بوداییان، کنفوسیوس، دین هندو، برهمایی، تثلیث هندو، مذهب سیک، عقاید سیک‌ها، عبادت آنان و مذهب شک آنان پرداخته است. وی در فصل دوم عوامل وجود انحراف در دین را از لحاظ تاریخی شرح می‌دهد. او در این فصل ابتدا هدف از خلقت انسان، و تشریع دین و آثار دین در زندگی وی را بررسیده و دین را مایه رستگاری آدمی در دنیا و آخرت می‌خواند. آن‌گاه عوامل انحراف در ادیان همچون: انحراف در دین نوح، هود، صالح، ابراهیم، لوط، شعیب، موسی، عیسی و دین حضرت محمد( را واکاویده، انحراف یهودیان، مسیحیان و مسلمانان از دین اصیل خویش، مانند عدم تبلیغ درست دین را تبیین کرده است

مشخصات اثر

عنوان :

الفکر الکلامی عند الشهید الصدر (ره)

نویسنده:

زید بطاط

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

چکیده :

این نوشتار به بررسی روش‌شناسی شهید سیدمحمدباقر صدر در مباحث کلامی و ابداعات ایشان در این زمینه می‌پردازد و شیوه مباحث کلامی وی را با استفاده از قیاس و دلیل استقرایی در مسایلی همچون: الهیات، نبوت، امامت و معاد، بیان می‌کند. نویسنده می‌کوشد نوآوری های شهید صدر در طرح مباحثی مانندِ ارتباط مسایل کلامی با مسایل اجتماعی و علمی را به تصویر کشیده و رویکردی جدید از مباحث کلامی از منظر شهید صدر ارائه دهد. پژوهش حاضر در چهار فصل تنظیم شده است. نگارنده در مقدمه تحقیق تعریفی از علم کلام و پیدایی و گسترش آن، موضوع علم کلام، روش این علم در پرداختن به مباحث اعتقادی و نقاط ضعف و قوت موجود در علم کلام را مطرح می‌سازد. وی در فصل اول به معرفی افکار و روش شناسی کلامی شهید صدر پرداخته و روش عقلی و قیاسی، روش استقرایی و مراحل و ویژگی‌های این روش‌ها در تبیین مسایل اعتقادی و نوآوری های وی را در این زمینه بررسی می‌کند. در فصل دوم دیدگاه‌های کلامی شهید صدر در مورد مباحث مربوط به الهیات مطرح شده و راه های اثبات صانع به روش عقلی، علمی و استقرایی و ابعاد اجتماعی توحید، صفات الهی، مسأله بداء و تفسیر آن توسط شهید صدر بیان گردیده است، در فصل سوم تحلیل و تفسیر شهید صدر در باره دین، نبوت و امامت مطرح گردیده و مطالبی مانندِ منشأ دین، مشکلات اجتماعی اسلام، نقش نبوت در زندگی انسان، اثبات نبوت پیامبر اسلام، رابطه معجزه با قوانین طبیعی، نقش امامت در زندگی انسان، اثبات عصمت امام و اعتقاد به مهدویت واکاوی می‌شود. در فصل چهارم برخی مفاهیم اعتقادی مربوط به انسان شناسی همچون: جبر و اختیار و حل شبهه های مربوط به آن، حُسن و قُبح عقلی و ارتباط آن با عدل الهی، اثبات معاد و ابعاد اجتماعی آن از دیدگاه شهید صدر بیان گردیده است

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید