رساله حاضر با عنوان (سیر تاریخی زیارت امام حسین تا پایان عصر عباسی، اقبال مسلمانان و واکنش حکومت‌ها ) در یک مقدمه، چهار فصل و نتیجه گیری کلی از مباحث تهیه و تن
... نظیم گردیده است. مقدمه حاوی مطالبی چون: بیان موضوع، سوال‌های اصلی و فرعی، پیشینه تاریخی موضوع، اشاره‌ای به تحقیقات انجام شده در این زمینه ضرورت و اهداف تحقیق و نیز توضیح کلمات و واژه‌های کلیدی در ارتباط با موضوع می‌باشد. زیارت ائمه اطهار(، خصوصاً امام حسین(ع) ، یکی از آموزنده‌ترین و سازنده‌ترین مکاتب است، زیرا امام حسین(ع) ، از افرادی است که در تمام ابعاد کمال وجودی انسان، الگو و نمونه است. حضور در حرم مطهر آن حضرت و زیارتش، نوعی تجدید عهد و پیمان با اوست. ائمه معصومین(ع) پس از امام حسین(ع) در هر فرصتی دستور زیارت قبر آن حضرت را داده‌اند. در این پژوهش، روند تاریخی زیارت امام حسین(ع) تا پایان عصر عباسی، با هدف بازشناسی سیره پیشوایان در قبال آن حضرت، و بازشناسی جایگاه و منزلت زیارت مورد بررسی قرار گرفته است. عالمان شیعه و اهل سنت، بر اساس آیات قرآن و روایات، بر زیارت پیامبران و صالحان تأکید کرده‌اند، و با فضیلت‌ترین زیارات را زیارت امام حسین(ع) دانسته‌اند. بررسی تاریخی نشان می‌دهد که زیارت قبر آن حضرت، با انتشار خبر شهادت ایشان، آغاز گشت و عبیدالله بن حر جعفی و جابر انصاری اولین زائران قبر آن حضرت بودند. نقش تبلیغی و توصیه‌های ائمه اطهار(، با وجود کارشکنی‌های امویان و عباسیان، در افزایش تعداد زائران و توجه آنان به مزار امام حسین(ع) موثر بود. در دوره‌های اول و دوم عباسیان، سیر تاریخی زیارت امام حسین(ع) فراز و فرود فراوانی داشت. در اوائل حکومت عباسیان، زائران آزادانه به زیارت قبر آن حضرت می‌رفتند، ولی با تثبیت حاکمیت و قدرت عباسیان، زیارت کربلا با موانع فراوانی مواجه شد؛ حتی چندین بار قبر امام حسین(ع) مورد هجوم قرار گرفته و ویران گردید. ولی در عصر سوم و چهارم عباسی، با قدرت گرفتن حکومت‌های شیعی مانند آل بویه، و نیز تشویق بزرگان و علمای دین مانند سید مرتضی، زیارت بارگاه حسینی( رونق یافت و زائران از هر سو به کربلا مشرف می‌شدند. حاکمان آل بویه به تعمیر و توسعه حرم حسینی پرداختند و سفر شیعیان را به کربلا تسهیل نمودند؛ گرچه وجود اختلافات فرقه‌ای، در کاهش تعداد زائران در برخی از سال‌های این دوره نیز موثر بود.
بیشتر