جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: فلسفه محیطی یکی از حوزه های جدید و هیجان انگیز فلسفه است که در چهل سال اخیر ظهور کرده است. درک فلسفه محیطی، تحلیل انتقادی و جامعی از رویکردهای فلسفی معاصر به دغدغه های کنونی زیست محیطی ارائه می دهد. ایده‌های کلیدی توضیح داده می‌شوند، در زمینه فرهنگی، مذهبی، تاریخی، سیاسی و فلسفی گسترده‌تر قرار می‌گیرند و پیامدهای سیاست زیست‌محیطی آن‌ها تشریح می‌شوند. ایده ها و مفاهیم محوری در مورد ارزش زیست محیطی، رفاه فردی، کل گرایی بوم شناختی، و متافیزیک طبیعت، زمینه را برای بحث در مورد چگونگی ایجاد قوانین و اولویت های اخلاقی و اینکه آیا می توان از دیدگاه های انسان محور جهان فراتر رفت، آماده کرد. این کتاب شامل یک راهنمای مشروح برای خواندن بیشتر، سؤالاتی برای بحث و بازبینی، و مطالعات جعبه ای است که مفاهیم کلیدی و مطالب نظری را برجسته می کند. یک مقدمه روشن و قابل دسترس برای این پویاترین موضوعات، درک فلسفه محیطی برای طیف وسیعی از خوانندگان ارزشمند خواهد بود.

مقاله‌ای‌ که‌ در پیش‌ رو است‌ به‌ بحث‌ از فلسفه‌ حقوق محیط‌ زیست‌ و آثار آن ‌می‌پردازد. و مراد از فلسفه‌ حقوق، نظریه‌ کلی‌ حاکم‌ بر علم‌ حقوق است‌ که‌ گاهی‌ به‌ آن‌ کلیات‌ حقوق هم‌ گفته‌ می‌شوند که‌ موضوع‌ آن‌ بحث‌ از رابطه‌ منطقی‌ بین‌ قواعد موجود است‌، اما دو امر مهم‌ در فلسفه‌ حقوق دخیل‌ است‌ که‌ یکی‌ مبنای‌ حقوق و دیگری ‌هدف‌ آن‌ است‌. از نظر مبنای‌ حقوق در این‌ که‌ آیا مبنای‌ حقوق وحی‌ یا عقل‌ بشر یاتجربه‌ و مشاهده‌ یا لذت‌ و غیره‌ است‌، بین‌ دانایان‌ فن‌، اختلاف‌ است‌ و در این‌ که‌ آیا هدف‌ حقوق که‌ بیشتر جنبه‌ سیاسی‌ دارد آیا اصالت‌ فرد است‌ یا اجتماع‌ و دولت‌ یا تلفیقی‌ از این‌ دو، باز اختلاف‌ است‌ و این اختلاف‌ در عمل‌، نتایج‌ متفاوتی‌ را به‌جا می‌گذارد. که‌ یکی‌ از آن‌ موارد، بحث‌ از فلسفه‌ حقوق محیط‌ زیست‌ است‌ و بسته‌ به‌ این‌ که‌ فلسفه‌ حقوق محیط‌ زیست‌، نگرش‌ مادی‌ یا الهی‌ باشد، نتایج‌ دوگانه‌ای‌ را به‌دنبال‌ دارد. بنابراین‌ بحث‌ از فلسفه‌ حقوق محیط‌ زیست‌، یک‌ بحث‌ مبنایی‌ است‌ که‌ لازم‌ است‌ قبل‌ از مباحث‌ طولانی‌ حقوق محیط‌ زیست‌ به‌ آن‌ پرداخته‌ شود. به‌ طور خلاصه‌ می‌توان‌ گفت‌: فلسفة‌ دفاع‌ از حقوق محیط‌ زیست‌، نزد الهیون‌، عمل‌ به‌ تکلیف‌ در حفظ‌ محیط‌ اطراف‌ است‌ در حالی‌ که‌ این‌ فلسفه‌ نزد افراد مادی‌، سودجویی‌ بیشتر است‌ و اگر از حقوق محیط‌ زیست‌ نیز سخن‌ می‌گویند به‌خاطر این ‌است‌ که‌ در بلندمدت‌ از سود فراوان‌تری‌ برخوردار باشند و بدیهی‌ است‌ که‌ اختلاف‌ در نگرش‌ فلسفی‌، آثار مختلفی‌ نیز به‌دنبال‌ خواهد داشت‌.

این مقاله ضمن تحلیل و بسط دو مفهوم ارزش ذاتی و ارزش ابزاری در حوزه طبیعت و محیط زیست و تطبیق آن با رویکردها و نحله های غالب فلسفه و اخلاق محیط زیست به مطالعه این بحث در حوزه حقوقی، بویژه حوزه مربوط به خسارات زیست محیطی و ارزیابی آنها پرداخته است. فرض اساسی این نوشتار براین امر استوار است که هنوز قوانین و رویکردهای حوزه محیط زیست رنگ و بویی مبتنی بر انسان محوری دارند و از رویکردهای طبیعت محوری که انسان نیز جزئی از آن بشمار آمده، غفلت گردیده است. در نهایت برآیند این مقاله تاکید بر رویکرد انسان «طبیعت محور» (آنترو بیوسنتریک) با الهام از آموزه های اسلام در عرصه فلسفه و حقوق محیط زیست است.