جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

بررسی تطبیقی کهن‌الگوی سایه در آراء یونگ و رد پای آن در غزل‌های مولانا

نویسنده:

مریم اسمعلی‌پور ، علی محمدی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

کاشان: دانشگاه کاشان,

کلیدواژه‌های اصلی :

روانکاوی , آرکی تایپ (کهن الگو) , عرفان اسلامی , کهن الگوی سایه , روانکاوی عرفانی

کلیدواژه‌های فرعی :

انسان شناسی عرفانی , ثنویت وجود انسان , 03. انسان شناسی Human nature , ابلیس , الهیات عرفانی , ضمیر ناخودآگاه جمعی و فردی , علم نفس , روح حیوانی , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , رذایل اخلاقی , اصطلاحنامه عرفان , مقام نفس اماره , علم النفس عرفانی , معنای عرفانی حیوانات , معنای عرفانی دشمن , فرعون در عرفان ,

چکیده :

از دیدگاه کارل‌گوستاو یونگ، انسان‌ها علاوه بر ضمیر ناخودآگاه شخصی یا فردی، بخش مشترک دیگری به نام ناخودآگاه جمعی یا فرافردی دارند. محتویات این بخش از روح و ذهن را کهن‌الگو‌ها تشکیل می‌دهند. یکی از این کهن‌الگو‌ها که نزدیک‌ترین چهره به ناخودآگاه شخصی و خودآگاهی‌ست، «سایه» نام دارد. کهن الگوی سایه، قسمت منفی و حیوانی، غریزی، زشت، نفرت‌‌انگیز و ناپسند آدمی‌ست. چیزی است که همه انسان‌ها مایل‌اند آن را از دیگران مخفی کنند. در این مقاله، پس از نگاهی کوتاه به مکتب روانکاوی یونگ، به تحلیل و تشریح کهن‌الگوی سایه پرداخته شده است و با در نظر گرفتن دو نقش مثبت و منفی برای سایه، چنانکه یونگ در نظریاتش تحلیل کرده است، در آغاز واژگان و در مرحله بعد مفاهیم و مفردات مربوط به این شاخصه در زبان مولانا و سرانجام، رمزهایی که در غزلیّات شمس آمده و با این کهن‌الگو قابل تطبیق است، بررسی شده است. با توجه به شواهد و نتایج حاضر در متن، جنبه منفی سایه با واژگانی چون گرگ، روح حیوانی و... ، مفاهیمی مانند «وجود نداشتن جان بی سایه»، «جان کژ اندیشه و یا بد اندیشه» و رمزهایی همچون نفس، دزد، فرعون، سگ، اشتر کین‌دار و غول نمایان شده است. در پایان، بخش کوتاهی به وجه مثبتی که شناخت این کهن‌الگو به دنبال دارد، در غزلیّات، اختصاص داده شده است. بارزترین ویژگی سایه در این مورد، خودشناسی و خداشناسی است.

صفحات :

از صفحه 5 تا 28

مشخصات اثر