جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نهج البلاغه که در بر دارنده کلمات گهربار امیر المؤمنین علی است، از زمان نگارش آن توسط سید رضی  در نیمه دوم قرن چهارم مورد توجه بسیار زیاد دانشمندان و عالمان حوزه های مختلف علوم اسلامی قرار گرفت . از این دریای معارف اهل بیت  شاید بیشترین بهره را ادیبان و متکلمان برده، و از سویی دیگر فقیهان و مخصوصا پیشینیان از آن ها کمتر به این کتاب ارزشمند در اثبات مطالب فقهی و از جمله فقه مدنی استناد کرده اند. ما در این پژوهش بر آنیم که از نهج البلاغه به عنوان یک منبع فقهی دفاع کرده وبا بررسی بعضی از مسائل فقهی با تکیه بر نهج البلاغه نشان دهیم که فقیهان و پژوهشگران در استنباط های فقهی خود و مخصوصا در بحث های مربوط به فقه مدنی ناگزیر به مراجعه به این کتاب ارزشمند می باشند. و از آنجا که مباحث فقه مدنی در نهج البلاغه به صورت گسترده مطرح شده، در این تحقیق به ذکر نمونه هایی از آن اکتفا شده است که در هر موردی ضمن بررسی اقوال فقیهان چگونگی استدلال به نهج البلاغه برای اثبات گزاره مورد بحث بیان می شود.

دیلمی از عمار بن یاسر و ابی ایوب انصاری روایت کرده است که رسول خدای صلی اله علیه و آله چنین فرمود: "ای عمار اگر دیدی که علی از راهی رفت و همه مردم از راه دیگر، تو با علی برو و سایر مردم را رها کن. یقین بدان علی هرگز ترا به راه هلاک نمی برد و از شاهراه رستگاری خارج نمی سازد." این مقاله شامل مطالب ذیل است: سیاست در عرف استعمار - تفرقه و نفاق – نخستین جمهوری اسلامی – خلیفة الله – وظایف مقام خاتفت – اداره جهان اسلام - تقسیمات کشور – امور مالی – پلیس – امور دفتری – دستگاه دادگستری – ارتش – خطبه های سیاسی – تغییر مرکز خلافت – آموزش کارمندان دولت – فرمان مالک اشتر – اصالت این فرمان – ختم مقال شرح آراء سیاسی و برنامه های اداری و روش کشورداری امیرالمومنین علی بن ابی طالب(ع)، هدفها و مقاصد او از قبول زمامداری و روابط سیاسی و بازرگانی و فرهنگی دولت او با سایر دولتها و ملل عالم و نیز بحث و اظهار نظر در علل عصیان ناکثین و مارقین و قاسطین که منجر به جنگهای داخلی و مهاجرت امام علی(ع) از مدینه به عراق و شهادت وی در کوفه و انتقال قدرت به معاویه ... گردید در یک کتاب یا مقاله نمی گنجد و به قول مولوی: گر بریزی بحر را در کوزه ای /چند گنجد؟ قسمت یک روزه ای مع ذلک اشارت بنیاد محترم نهج البلاغه را مغتنم شمرده مقاله حال حاضر را تقدیم می دارد، باین امید که فتح بابی شود و رمز آشنایان کلمات امیر مومنان نارسایی سخن این ضعیف را جبران فرمایند و در شرح روش کشورداری و ویژگیهای سیاست روحانی آن حضرت که محور تقوی و عدالت در جهان و اساس و محرک تداوم سازندگی و انقلاب در اسلام است، کتب و مقالات بزبان فارسی مرقوم دارند.