جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هنر در عام ترین تعریف خود، ظهور و تجلی استعدادهای فطری و زیبایی طلب انسان در قالب آثار هنری است، مفاهیمی که به تمامی، ذاتی انسان محسوب می شوند.حال آیا می توان هنر را، که با مفاهیمی چنین هویت می یابد، با جنسیت، که یک عرض محسوب می شود، مرتبط دانست؟ آیا می توان جنسیت را عاملی در ایجاد تمایز میان مفهوم و مصادیق هنر برشمرد؟ و یا می توان با استناد به جنسیت، به تمایز میان هنرها قایل شد و هنر را به هنر مردان و هنر زنان تقسیم کرد؟ آیا شرایط فرهنگی، مواضع ایدئولوژیک و جایگاه اجتماعی در مفهوم هنر و نسبت آن با جنسیت (به ویژه زن) تاثیرگذار است؟ آیا قوانین و حدود فقهی در قلمرو هنر، جنسیت را عاملی تعیین کننده در صدور احکام متفاوت نسبت به زن و مرد می داند؟این مقاله با تبیین مفهوم هنر و ماهیت آن در ساحت فلسفه هنر و نیز تعالیم اسلامی سعی دارد، مفاهیم مرتبط با نسبت زن و هنر را مورد بحث و تامل قرار دهد و جوابی برای سوالات فوق بیابد.

در این پژوهش به شناسایی مبانی نظری اصل وحدت در زیبایی‌شناسی کاربردی پرداخته‌ایم. لازمه‌ی شناخت این مبحث، بررسی در متون مختلف را می‌طلبد. بدین منظور ضمن بررسی نظریه‌های نویسندگان متأخر و سنت‌گرایان، به ریشه‌یابی این نظریه‌ها در مباحث پیش از اسلام و فلاسفه یونانی پرداخته‌شده است. در ادامه نیز با بررسی سرچشمه‌های این مفهوم در متون و معارف اسلامی، مصداق‌های مولفه‌ها و شاخصه‌های دستیابی به این اصل موردبررسی قرارگرفته است. بنابراین می‌توان هدف از پژوهش حاضر را دستیابی به ریشه‌های مشترک مولفه‌های اصل وحدت بیان کرد. درنهایت این نتیجه به دست آمد که مولفه‌های اصلی اصل وحدت، به‌دست‌آمده از متون متأخر، یعنی تضاد و هماهنگی، در مباحث کیهان‌شناسی، اسطوره‌های آفرینش و مباحث مربوط به خلقت در متون اسلامی و غیر اسلامی قابل بسط است. این نشانگر آن است که کل نظام هستی بر اصل وحدت بناشده که لازمه‌ی آن وجود دو مولفه‌ی متضاد به همراه هماهنگی برای نیل به چنین مقصودی است و می‌توان این اجتماع ضدین را به وجوه مختلف در عالم هستی مشاهده نمود.