جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بر اساس چارچوب نظری هابرماس از «نسبت اخلاق و سیاست» در سیر تاریخ اندیشه سیاسی غرب، اخلاق و سیاست در دوره کلاسیک و در سنت ارسطویی حول مفهوم «سعادت» با هم عجین می شوند، زیرا اخلاق سعادت را تعریف می کند و سیاست در خدمت تحقق مفهوم سعادت قرار می گیرد. حال آنکه در اندیشه سیاسی مدرن و در سنت هابزی، اخلاق و سیاست از هم جدا می شوند، زیرا سیاست هدف خود را نه سعادتمندکردن و بافضیلت نمودن شهروندان، بلکه کنترل و مدیریت غرایز انسانی برای ایجاد «امنیت» و تحقق «رفاه» تعریف می کند. با این توصیف و طبق چارچوب نظری هابرماس، مقاله حاضر بر این نظر است که در اندیشه متفکران مکتب فرانکفورت، اخلاق و سیاست همانند سنت کلاسیک حول مفهومی اخلاقی به هم پیوند می خورند، با این تفاوت که حلقه اتصال اخلاق و سیاست در مکتب یادشده، نه مفهوم «سعادت» بلکه مفهوم «رهایی» است؛ مفهومی که منطبق بر «اخلاق فضیلت» است. با این توضیح که هر یک از متفکران این مکتب، راه تحقق «رهایی» را در مکانیزمی خاص خود تعریف می کنند. هورکهایمر «خرد عینی»، آدورنو «زیبایی»، مارکوزه «بازسازی عقلانی جامعه» و هابرماس «گفت وگو» را راه رسیدن به رهایی می دانند.

معرفی کتاب مارکسیسم غربی و مکتب فرانکفورت اثر رضا نجف زاده: از نیمه های سده نوزدهم که مارکس محرومان و سرکوب شدگان را به خوداگاهی فراخواند و نابودی لایه های فوقانی جامعه را نوید داد،تا امروز،تولیدات فکری او همواره محل تاویل های مختلف بوده است.یکی از جریان هایی که در این پوشش تاریخی به موازات دیگر رویکرد تداوم یافت،مارکسیسک غربی است ویتگنشتاین،وبر ،فروید،نیچه،سوسور،گادامر و...همه به امداد پروژه مارکس فراخوانده شدند.فرانکفورتی ها آنان که به بحران پرداختند آنان که هجرت کردند و آنان که به آشویتس گولاک اندیشیدند همگی از دل این سنت برآمده و میراث لئکاچ و گرامشی را فربه ساختند آدورنو هورکهایمر والتر بنیامین مارکوزه و هابر ماس همه اینجا هستند.این سوتر آنتونیو نگری و مایکل هارت روح مارکس را در دوران فرا شبکه ها احضار کرده و ناقوس مرگ امپراتوری را به صدا در آورده اند.

نوشتار حاضر سه هدف کلی را دنبال می کند. نخست، ارایه توصیفی مختصر از پدیدار مدرنیته؛ دوم، تحلیل نقادانه و اجمالی پاره ای از جلوه های این پدیدار در ظرف و زمینه خاص ایران؛ و سوم، تجویزهایی در خصوص مدلی برای پیشبرد پروژه مدرنیته در ایران. از آنجا که این مقاله نوشتاری است مختصر، به این اعتبار پیشاپیش می باید میزان انتظار از آن را در حد واقع بینانه ای محدود ساخت؛ ریختن بحری به عظمت پدیدار مدرنیته در ظرف تنگ یک مقاله کوتاه، حذف ها و ساده سازی ها را ناگزیر می سازد. این نوشتار در عین حال به هیچ روی ادعای گزاف حل دشواری های نظری مساله پیچیده تجربه مدرنیته در ایران را ندارد. در واقع، اگر نتیجه بحث کنونی تاباندن اندک پرتویی به برخی از زوایای تازه این مساله و جلب توجه مخاطبان به شماری از جنبه هایی باشد که تاکنون کم تر بدان عنایت شده و از این رهگذر زمینه برای تامل از منظرهایی نو درباره مساله فراهم شود، مقصودی که نگارنده در این مکتوب در پی آن است حاصل آمده است.

چون دموکراسی ماهیت پویا و زایایی دارد، بحث و بررسی در باب مبانی، آموزه ها و تطور مفهومی آن همچنان ادامه دارد. پژوهش و تبیین علمی نظریه دموکراسی رایزنانه هابرماس، و ارزیابی انعکاس، و نسبت مبانی فلسفی و معرفت شناختی اش با آن، هدفی است که پژوهشگر در این تحقیق دنبال می کند. پس سعی بر آن است که ضمنِ تجزیه و تحلیل الگوی دموکراسی هابرماس، از منظر رهیافت توصیفی - تحلیلی و مطالعه کتابخانه ای، با کاویدن افکار و تشریح آرا و منظومه نظری هابرماس، مبانی و موازین دموکراسی و مولفه های برجسته و نظری آن ایضاح و تبیین شود. به باور دانش پژوه، گفتمان دموکراسی موردنظر هابرماس ریشه های فلسفی عمیقی دارد و جزئی از شالوده معرفتی و روش شناسی معطوف به انگاره رهایی بخشی (Emancipation) به شمار می رود. از این رو یافته های تحقیق حاضر بیان کننده آن است که آرا و اندیشه های سیاسی هابرماس متاثر و برخاسته از خوانش وی از مبانی فلسفی اش بوده است.

ترجمه ماشینی: یکی از وسیع‌ترین، جامع‌ترین، مفصل‌ترین و شدیداً نظری‌ترین آثار در نظریه اجتماعی. نظریه اجتماعی و فلسفه ممکن است دیگر هرگز شبیه به هم نباشند. (فلسفه و نقد اجتماعی)

ترجمه ماشینی: این اثر هم مقدمه و هم ارزیابی انتقادی از کار راینر فورست، یکی از مهمترین نظریه پردازان سیاسی در آلمان امروزی است. این مجموعه از مقاله‌های اصلی که برای استفاده در کلاس درس ساخته شده است، با مجموعه‌های موجود فورست به شیوه‌هایی قدردانی و انتقادی درگیر است. فورست یکی از اعضای اصلی، پرکار و شناخته شده «نسل چهارم» نظریه پردازان مکتب فرانکفورت است. مشارکت های مهم او شامل برداشت رالزی-هابرماسی از عدالت است که مخالفت شهروندان و کارگزاران اخلاقی را جدی می گیرد. تفسیر و تحلیل اصلی از مفهوم مدارا. و اخیراً، ایده مولد «قدرت اسمی»، که هر انسانی به دلیل جایگاه برابر خود در جامعه اخلاقی همه موجودات عاقل، ادعای آن را دارد. این جلد با مقاله‌ای از فورست درباره مفهوم هنجاری پیشرفت آغاز می‌شود و با پاسخی به منتقدانش به پایان می‌رسد، این جلد هم آغازی است و هم دریچه‌ای به جدیدترین مشارکت‌ها در سنت نظریه انتقادی. علاوه بر ویراستاران، مشارکت کنندگان شامل جان کریستمن، ماتیاس ایزر، کاترین لو، جان پی مک کورمیک، سارا کلارک میلر و ملیسا یتس هستند.

ترجمه ماشینی: نظریه پردازی قدرت اسمی درگیری انتقادی با نظریه راینر فورست در مورد چیزی است که او آن را قدرت اسمی می نامد. فورست مهم‌ترین نظریه‌پرداز انتقادی نسل جوان مکتب فرانکفورت است و منتقدان او شامل چند تن از تأثیرگذارترین نظریه‌پردازان قدرت سیاسی معاصر هستند. مفهوم قدرت اسمی منابع قدرت اجتماعی و سیاسی را در فضای دلایل یا توجیهات قرار می دهد - با استفاده از یک توضیح هنجاری خنثی از توجیه. اعمال قدرت به این معناست که بتوانیم فضای توجیه را برای دیگران تعیین کنیم، استفاده کنیم، ببندیم یا باز کنیم. با بازگشت به کانت، سوژه اجتماعی به عنوان موجودی استدلالی تئوریزه می شود که بر ساختارهای سیاسی مبتنی بر قوه توجیه شناختی مشروعیت می بخشد. همانطور که توسط ماکس وبر استدلال می شود، اقتدار اساس نهادهای سیاسی است و اقتدار مستلزم اعتقاد به مشروعیت است. از یک سو، چنین باورهایی می توانند تحریف شوند، مانند ایدئولوژی، یا می توانند مبتنی بر فرآیندی از توجیه مستدل نسبت به اصول هنجاری مطلوب باشند. نقد اولی، در حالی که بر دومی استوار است، به عنوان پایه ای برای نظریه پردازی نهادهای سیاسی عادلانه دموکراتیک عمل می کند. برای منتقدان فورست، یک موضوع کلیدی این است که چگونه می توان توجیه ایدئولوژیک (بد) را، که معمولاً بر اساس احساسات استوار است، از استدلال دموکراتیک درست هنجاری متمایز کرد. موضوعات مهم دیگر، تحلیل سلطه ساختاری یا استفاده از تهدیدها یا سایر ابزارهای اعمال قدرت است. بحث در این مجلد روشی جدید و هیجان انگیز برای بازاندیشی مبانی ایدئولوژی، قدرت سیاسی، دموکراسی و عدالت است. ارائه یک بحث جدید در مورد رابطه بین قدرت سیاسی و توجیه نظریه پردازی قدرت اسمی برای دانشجویان و دانش پژوهان علاقه مند به مبانی نظری قدرت سیاسی، دموکراسی و عدالت ضروری است. این فصل ها ابتدا در مجله قدرت سیاسی منتشر شد.