جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، اثر حسن عیسی حکیم کتابی است پیرامون شهر مقدس نجف و رجال و مشاهیر مرتبط با این شهر که به زبان عربی نوشته شده است. مؤلف کتابش را به حضرت علی (علیه السلام) هدیه نموده است. جلد اول کتاب در سال 1427ق و آخرین مجلد، 6 سال بعد؛ یعنی سال 1433ق چاپ شده است. نویسنده کتاب، از ادبا و شخصیت‌های تاریخ دان و شرح حال نویس عراقی است. این اثر که در نوع خود از حیث کمیت بی نظیر است و از حیث کیفیت نیز در رده نسبتا خوبی قرار دارد، علاوه بر علاقه مندان به تاریخ و تراجم، برای زوار عتبات عالیات و همچنین روحانیون کاروان‌های زیارتی نیز اثری مفید است. "جلد سوم" مؤلف از مراقد و مقامات متبرکه نجف سخن گفته و پس از بیان مراقد انبیا و صالحین در فصل اول، مقامات ائمه و مراقد اهل‌بیت (علیهم السلام) و صحابه را یادآور شده و فصل سوم به مساجد، حسینیه‌ها، تکایا و... اختصاص دارد. فصل چهارم، مختص وادی السلام، بزرگ ترین قبرستان جهان است. این جلد و مجلد سابق، از حیث ارزش ترجمه در اولویت قرار دارند و برای زوار نجف اشرف و روحانیون کاروان‌های زیارتی مفید است.

«مراقد اهل البيت فى القاهره»، اثر ابوالبركات زكى الدين محمد زكى ابراهيم، كتابى است به زبان عربى كه به معرفى آرامگاه‌هاى آن دسته از ذريه پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) كه در مصر واقع شده مى‌پردازد. كتاب؛ مشتمل بر مقدمه چاپ نخست و نيز مقدمه چاپ‌هاى بعدى كتاب و سيزده باب و يك خاتمه و ملحقات مى‌باشد. مولف در باب نخست كتاب با اشاره به خصومت نواصب نسبت به اهل بيت (علیهم السلام) و انكار فضائل ايشان، به نقل حديث شريف ثقلين پرداخته و آن را مورد بررسى قرار مى‌دهد. باب دوم كتاب، به معرفى امام على (علیه السلام) و حضرت فاطمه (سلام الله علیها) و امام حسن (علیه السلام) و امام حسين (علیه السلام) اختصاص يافته و كنيه و القاب ايشان معرفى و مختصرى از زندگى‌نامه آنان آمده است. باب سوم، به معرفى به مقام رأس الحسين (علیه السلام) در قاهره اختصاص يافته و مولف با استناد به ديدگاه مورخان و نيز بر اساس كتاب‌هايى كه در موضوع سيره نگاشته شده، اثبات مى‌كند كه اين مقام در قاهره واقع شده است. وى همچنين شهادت عده‌اى از عدول علما مبنى بر مدفون گشتن سر مبارك امام حسين (علیه السلام) در قاهره را نقل مى‌كند. باب چهارم، به معرفى مرقد زينب كبرى (سلام الله علیها) و چند بانوى ديگر كه زينب نام دارند، اختصاص يافته است. باب پنجم، به معرفى دو بانوى بزرگوار به نام نفيسه صغرى و نفيسه كبرى اختصاص يافته است. باب ششم، به معرفى دو بانو كه سكينه نام داشته و در قاهره مدفون گرديده‌اند، اختصاص يافته است باب هفتم، به معرفى بانوانى كه رقيه نام داشته‌اند، اختصاص يافته است. باب هشتم، به معرفى بانوانى از اهل بيت كه فاطمه نام داشته‌اند، اختصاص يافته است: باب نهم، به معرفى دو بانو به نام آمنه اختصاص يافته است باب دهم، به معرفى برخى از اشراف اهل بيت (علیهم السلام) كه در مصر مدفون‌اند، اختصاص يافته است باب يازدهم، به معرفى مراقد سادات طباطبايى؛ همچون على بن حسن بن طباطبا، احمد بن على بن حسن طباطبا و... و نيز سادات وفائيه اختصاص يافته است. در باب سيزدهم، درباره منصب نقابت اشراف كه از طرف خلفاى فاطمى به سادات اعطا گرديد و نيز از اختصاص سادات به پوشيدن عمامه سبز سخن به ميان آمده است.

المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، اثر حسن عیسی حکیم کتابی است پیرامون شهر مقدس نجف و رجال و مشاهیر مرتبط با این شهر که به زبان عربی نوشته شده است. مؤلف کتابش را به حضرت علی (علیه السلام) هدیه نموده است. جلد اول کتاب در سال 1427ق و آخرین مجلد، 6 سال بعد؛ یعنی سال 1433ق چاپ شده است. نویسنده کتاب، از ادبا و شخصیت‌های تاریخ دان و شرح حال نویس عراقی است. این اثر که در نوع خود از حیث کمیت بی نظیر است و از حیث کیفیت نیز در رده نسبتا خوبی قرار دارد، علاوه بر علاقه مندان به تاریخ و تراجم، برای زوار عتبات عالیات و همچنین روحانیون کاروان‌های زیارتی نیز اثری مفید است. "جلد دوم"مختص تاریخ مزار و حرم مطهر حضرت علی (علیه السلام) است. نویسنده در بخش اول، به تاریخ بنای مرقد شریف و بخش‌های آن پرداخته و در بخش دوم، به بحث زیارت می‌پردازد و زیارت ائمه (علیهم السلام)، امام زادگان، سلاطین، ملوک، امرا و گروه‌های اسلامی و عربی و بیگانگان به همراه آداب و اوقات زیارت و امور مرتبط با اداره مرقد شریف، اعم از نقابت و خدمه و خزانه داری از دیگر مطالب این بخش است که با بحث از دفن در روضه مطهر و اعمال خاص صحن مطهر پایان می‌پذیرد.

فرحةالغرى فى تعيين قبر اميرالمؤمنين على بن ابى‌طالب (علیه السلام) فى النجف اثر عبدالكريم بن احمد حلّى (م 693 ه‍-) يكى از خاندان ابن طاووس است. همانگونه كه از نامش پيداست درباره تثبيت مكان دفن اميرالمؤمنين على (علیه السلام) در نجف اشرف تأليف شده است. نام كتاب را فرحة الغري بصرحة القري نيز گفته‌اند. مؤلف در مقدمه كوتاه و به عبارتى خطبه كتاب، انگيزه و علت تأليف اين كتاب را بيان نكرده است ولى دو دليل براى تأليف چنين كتابى مى‌توان بيان كرد: نخست آنكه فاصله دفن على (علیه السلام) در بيرون كوفه تا زمان آشكار شدنش كه به يك قرن مى‌رسد سبب شده است ابن طاووس براى توضيح و توجيه اين فاصله و استدلال بر آنكه قبر شريف در آنجاست، به اين تأليف دست بزند. دليل مهم‌تر و اصلى را بايستى شبهه و برخى گزارش‌هاى تاريخى نادر دانست كه قبر آن حضرت را در جايى ديگر مى‌داند و بى‌ترديد مؤلف با توجه به اين شبهه دست به تدوين و جمع‌آورى روايات زده است. كتاب شامل دو مقدمه و پانزده فصل است. مقدمه اول در دلايل عقلى بر وجود مرقد امام در نجف و مقدمه دوم در مورد علت مخفى شدن قبر آن حضرت است. مؤلف براى احاديث نبوى و روايات هر يك از ائمه بابى مستقل قرار داده و در آن روايات دال بر وجود مرقد در نجف را نقل نموده است. پس از آن در سه باب سخنان زيد بن على و هارون الرشيد و منصور عباسى و عده‌اى از بنى هاشم و علما را در اين موضوع آورده است. باب پانزدهم به معجزات و كرامات مرقد مطهر آن امام بزرگوار اختصاص دارد. تلخيصى از اين كتاب توسط علامه حلى (م 726) با نام «الدلائل البرهانية في تصحيح الحضرة الغروية» منتشر شده و تلخيص ديگرى با نام «حد الغري» وجود دارد. ترجمه فارسى فرحة الغرى نيز به قلم علامه مجلسى انجام و منتشر شده است. در چاپ سال 1311 اين كتاب، يك باب به عنوان نوادر معجزات به كتاب افزوده شده كه متن آن را ملا باقر شوشترى از خرائج قطب راوندى آورده ولى در چاپ كنونى موجود نيست. در پايان آن هم رساله‌اى درباره دختران پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آمده است.

«الصحیح من سیرة النبی الاعظم (ص)» نام مجموعه کتاب‌ هایی است در ۳۵ جلد که توسط سید جعفر مرتضی عاملی در شرح زندگانی حضرت محمد (ص) نوشته‌ است. نویسنده از بیست سالگی شروع به مطالعه و تحقیق در مورد سیره نبوی کرده و حاصل مطالعات خود را به تدریج منتشر ساخته‌ است. نویسنده در این کتاب‌ ها به بررسی اثرات مسئله منع حدیث در درستی حقایق تاریخی و نقش تازه‌ مسلمانان اهل کتاب در تاریخ اسلام می‌ پردازد و روش‌ های سیره‌ نگاری را بررسی و اسلوب خود را تشریح می‌ کند. جلد سی و چهارم و سی و پنجم این کتاب شامل فهرست گوناگون مانند: آیات، اعلام، ادیان و مذاهب و فرق، اُمم و جماعات و قبایل، اماکن و بقاع، اشعار، مصادر و مراجع است.

تاريخ كربلاء و حائر الحسين علیه السلام به قلم آقای عبدالجواد کلیدار است. این کتاب بعد از مقدمه، حاوی 4 بخش اصلی می باشد. حائر امام حسین (علیه السلام) و کربلا؛ حائر و حیر و تحقیق تاریخی پیرامون آنها؛ حائر و اوضاع و احوال عمومی آن ؛ دوره های تاریخی حائر و ساخت و ساز آن ؛ حائر و دوران تخریب و ویرانی و غارت ؛ حائر و اصلاحات بعدی از موضوعاتی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است.

تراث کربلا کتابی است که در یازده فصل به معرفی کربلای معلا از ابعاد مختلف می‌پردازد. نویسنده کتاب سلمان هادی آل طعمه وابسته به یکی از خاندان‌های قدیمی وریشه‌دار کربلاست که در سال۱۳۸۳قمری (حدودا ۱۳۴۲ شمسی) این کتاب را به زبان عربی تدوین کرده است. این کتاب در حقیقت دایرة المعارفی کوچک درباره تاریخ علمی و فرهنگی کربلای معلا محسوب می‌شود حاوی تصویرهای کمتر دیده شده و قدیمی متعددی درباره کربلاست

بحرالعلوم مولف کتاب تحفة الکرام فی التاریخ مکه و بیت الله الحرام درصدد است تا به بیان و شناخت نسبت به این مکان و بقعه شریفه و شناخت تاریخ و محدوده جغرافیای آن که از مسائل مهم از ناحیه شرعی محسوب می گردد، پرداخته است. این کتاب حاوی موضوعاتی می باشد. برخی از این موضوعات عبارتند از: کعبه شریفه، بنای کعبه و اولین بناء این مکان، بنای کعبه توسط حضرت آدم، بنای کعبه توسط اولاد حضرت آدم، بنای کعبه توسط حضرت ابراهیم، بنای کعبه توسط عمالقه و جرهم، بنای کعبه توسط قصی، بنای کعبه توسط قریش، بنای کعبه توسط عبدالله بن زبیر در زمان اسلام، بنای کعبه توسط حجاج بن یوسف ثقفی، حجر الأسود، رکن یمانی، حطیم، مستجار، ملتزم، مدعی، شاذروان، عرفه، مزدلفه، منی، جمرات، محصب، فخ، قرن منازل و .... مولف پس از بررسی تاریخ مکه و بیت الله الحرام به ذکر اماکن مقدسه و تاریخ آن پرداخته تا برای مخاطبین شناخت لازم و کامل را از لحاظ تاریخی، شرعی و عبادی نسبت به این جایگاه مقدس داشته باشد.

تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا، اثر احمد ياسين الخيارى الحسينى المدنى، كتابى است پيرامون تاريخ مدينه و اماكن معروف آن، از قبل از هجرت پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) تا عصر حاضر كه به زبان عربى و در قرن چهاردهم هجرى نوشته شده است. كتاب با دو مقدمه از سلمان بن عبدالعزيز و مؤلف آغاز و مطالب در پانزده باب تنظيم شده است. نويسنده در ابتدا به بيان تاريخ مدينه، قبل از هجرت و در عصر پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) پرداخته، پس از ذكر تاريخ ساخت مسجد نبوى و اضافات و زيادات آن در عصور مختلف، به تشريح موقعيت مساجد، چاه‌ها، چشمه‌ها، قصرها و اماكن معروف مدينه پرداخته و در پايان نيز از حكام و امراى آن از زمان پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) تا كنون نام برده است.