جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر به بررسی "جایگاه دانش مردم سالاریدینیبر اساس تحلیل محتوای کتاب علوم اجتماعی و شناسایی سلسه مراتب سطوح شناختی آن در ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان" پرداخته است. روش تحقیق توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری کتابهای علوم اجتماعی دوره متوسطه در سال تحصیلی 1390 می‌باشد. در بررسی دانش مردم سالاری دینی در محتوای ارائه شده کتب درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه بر اساس 14 مولفه منتخب از کتاب فلسفه تربیتی دموکراتیک جاویدی کلاته جعفرآبادی (1388)، که از اهداف و اصول تربیت دموکراتیک در جمهوری اسلامی ایران استخراج شده، استفاده گردیده است.همچنین در شناسایی سطوح شناختی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به بررسی و تحلیل محتوای آزمونهای پیشرفت تحصیلی پایان ترمدروس علوم اجتماعی دوره متوسطه کلیه دبیرستان های شهرستان سبزوار پرداخته شد و پس از تحلیل محتوا سطح شناختی هر یک از سوالات مشخص گردید. نتیجه گیری: نتایج نشان میدهد، به طور کلی بیشترین توجه به ترتیبنسبت به مولفه‌های "ایجاد روحیه تعاون و همکاری در دانش‌آموزان"7/32 درصد، "بالا بردن بینش سیاسی افراد و افزایش سطح آگاهی‌های سیاسی و عمومی افراد جامعه" 1/14 درصد و همچنین مولفه" تقویت جنبه معنوی انسان و دین‌مداری"8/10 درصد لحاظ شده است، اما کمترین توجه در محتوای کتابها به ترتیب نسبت به مولفه‌های "توجه به حسن خلق، عفو و گذشت و برادری"،24/1 درصد، "پرورش روحیه آزادمنشی و آزادیخواهی"، 28/1 درصد، "توجه به صلح و نوعدوستی و همدلی با انسانهای دیگر" 57/1 درصد، " تحقق فعالیتهای آموزشی در قالب فعالیتهای گروهی"، 40/2 درصد" پرورش روحیه عدالت‌خواهی"42/2 درصد و "توجه به احقاق حقوق حاکمیت نسبت به مردم و حقوق مردم نسبت حاکمیت" 95/2 درصد لحاظ شده است. در مجموع به نظر می رسد دانشبه کار رفته دارای یکنواختی لازم نبود و برخی از مولفه‌های اساسی مورد نظر قرار نگرفته است. همچنین پس از تحلیل محتوای آزمونهای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان بر اساس 14 مولفه مورد نظر سوالات از جهت سطوح شناختی مورد بررسی قرار گرفتند،که در مجموع مشخص گردیده که بیشترین توجه معلمین در ارزشیابی پیشرفت تحصیلیاز دانش‌آموزان در سطح غیر فعال سطوح شناختی می‌باشد.

پژوهش حاضر معطوف به ارزشیابی برنامه درسی قرآن پایه چهارم اعم از برنامه درسی مصوب، اجرا شده و کسب شده است. روش انجام پژوهش از نوع مطالعات ارزشیابی که با روش آمیخته به صورت تحلیلی –توصیفی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان پایه چهارم سراسر کشور در سال تحصیلی 81-80 است. نمونه گیری به صورت نمونه برداری تصادفی - طبقه ای و نمونه گیری خوشه ای با توجه به ویژگی های نمونه انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که اهداف در حیطه شناختی، مهارتی، نگرشی بطور گسترده در راهنمای برنامه قرآن لحاظ شده است ولی بسیاری از آنها در طرح ریزی برنامه مورد استفاده قرار نگرفته است. اهداف در حیطه عاطفی در سطوح پایین تنظیم شده است، و همچنین در سطوح مختلف به صورت تحلیلی و تفسیری مرتبط با یکدیگر نیستند. این اهداف به صورت بخشهای جدا از هم (شناختی، مهارتی، نگرشی) تنظیم شده است و بین اجزا ارتباطی وجود ندارد و با ارزشهای اخلاق دینی و رفتارهای اجتماعی ارتباط کمتری دارد. برای دستیابی به اهداف آموزش قرآن حدود 27 درصد معلمین 2 ساعت را مشروط بر کم کردن حجم کتاب لازم دانسته اند. در برنامه قرآن بر حجم فراوان مطالب و سطوح پایین یادگیری تاکید شده است و در بکارگیری ارزشهای دینی در موقعیت های مختلف توفیق چندانی حاصل نشده است. در تنظیم محتوای برنامه قرآن روش های سنتی غالب است. بر همین اساس راهکارهایی برای بازنگری در برنامه درسی مصوب و اجرا شده و کسب شده در عناصر اهداف، محتوا، روشهای آموزشی و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ارایه شده است.