جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

قناعت و میانه روی در حد ضرورت زندگی مصرف گران است و از هر چیزی اندازه نگه داشتن که انسان را از حرص به جمع مال باز می دارد 0 قناعت حالتی است که از توجه بهحضرت حق و عبرت گرفتن از زندگی حریصان و قارون ها و مرگ وبرزخ و قیامت و حساب و کتاب و بهشت و جهنم ، درس عبرت گرفتن از پاکان و اهل قناعت و متذکر بودن این معنی که عمر کوتاه و زودگذر و مال از دست رفتنی است ، بدست می آید 0 اگر کسی به معنای ملکوتی و آسمانی این واقعیات توجه ننماید در درجه اول دچار حرص سپس بخل و آنگاه غفلت از حق می گردد و با دست خویش وسایل هلاکت خود را فراهم می نماید0 کسی که در همه امور خود را مقید به حلال الهی کند و با کمال جدّیت از حرام بپرهیزد او را قانع و گرنه حریص می خوانند 0 اگر در فیوضات مادی بر روی اهل قناعت باز شود ، باز هم میانه روی در زندگی را از دست نمی دهند و از اسراف و افراط پرهیز کرده و مازاد بر نیاز زندگی خود را در راه خدا، در امور خیر و کمک به بندگان الهی صرف می کنند0 کسی که در تمام شئونات زندگی اعم از مادی و معنوی ، اجنماعی و خانوادگی به حق خود قانع باشد از بندگان شایسته خداست 0 ارزش قناعت این صفت والای ملکوتی زمانی معلوم می شود که ما به اثرات زیان بار حرص و زیاده خواهی آگاهی داشته باشیم 0 انسان حریص در گرداب دنیا فرو می رود دلش پریشان و خاطرش آشفته می گردد چون همواره برای رسیدن به نقطه ای غیر قابل شکست تلاش می کند و هرگز به حدی که در آنجا توقف کند منتهی نمی شود 0 و این همان چیزی است که در دنیای امروز شاهد آن هستیم ، اینکه ثروت برخی افراد در فاصله ای کوتاه چندین برابر می شودهوس و حرص سیری ناپذیری را در دیگران به وجود می آورد که چرا آنان به چنین شرایطی که آن را حق خود می دانند نرسیده اند و یا نرسند و چون همه چیز را حق خود می داند و می خواهد به آن برسد ،حقوق دیگران را زیر پا گذاشته و از ظلم و ستم و زور به دیگران ابایی ندارد0بنابر این اگر کسی اساس زندگی خود را بر پایه میانه روی استوار سازد ،نیازمندیش به اموال و دارایی ها اندک می شود 0 و بی نیازی جز این نیست ، پیامبر اکرم (?) می فرمایند: إنَّما الغنی غنی النفس» 0( محجه البیضاء ،ج16 ،ص51) این نکته بسیار مهم را باید بدانیم که قناعت در فرهنگ اسلام هیچ تضادی با فعالیت و کار وکوشش و حرکت در امور دنیایی ندارد ، انسان قانع بدون اینکه دنیا را معبود و بت خود قرار دهد و آن را هدف ببیند به دنبال همه نوع فعالیت مشروع است و این را نیز به یاد دارد که خداوند روزی بندگان خود را تضمین کرده است و از اینجاست که از برکت قناعت ، لحظه ای از یاد خدا و قیامت و حقوق مردم غافل نیست و از حرص و زیاده خواهی نجات می یابد0 اگر کسی در همه امور به حلال خدا قناعت کند آراسته به ورع و تقوا و حفظ نفس و تزکیه باطن و000 می شود واز گناهان دیگر که هر یک به تنهایی ممکن است زندگی را به باد دهد ، در امان می ماند با توجه به اثرات قناعت در زندگی که انسان را از حرص ، بخل ، تکبر، نخوت ، غضب ، ربا ، دزدی و000 در امان کرده و در شئون اجتماعی و خانوادگی از ظلم وستم بر دیگران و غضب و خشم و سلطه جویی و فرعون منشی مصون نموده و عاقبت خوشی در دنیا و آخرت پیدا خواهد کرد ،اهمیت مسئله قناعت در اسلام روشن می گردد0 « تِلکَ الدّارُ الاخِرَهُ تَجعَلُها لِلدِّینَ لا یُریدُونَ عُلُوّاً فِی الارض و لا فِساداً و العاقِبَه للمُتَّقین» ( ما این دار آخرت ( بهشت ابدی) را برای آنان که در زمین اراده علو و فساد و سرکشی ندارند مخصوص می داریم و حسن عاقبت خاص پرهیزکار است )0 قصص/83

مفهوم اقتصاد اسلامی، پیشینه تاریخی وچشم‎انداز آینده» است. در مقام توضیح این عنوان عرض کنم، هنوز بعد از گذشت تقریباً نیم‎قرن از مطرح‎شدن مباحثی تحت عنوان اقتصاد اسلامی و با گذشت بیش از دودهه از انقلاب اسلامی و رشد تحقیقات در این زمینه، این سؤال مطرح است که ترکیبی به عنوان اقتصاد اسلامی معنا دارد یا نه؟ برخی از صاحب‎نظران وکارشناسان اقتصادی کشور هنوز این سؤال را مطرح می‎کنند و برخی دیگر نیز به طور قاطع می‎گویند علم اقتصاد مانند بقیه علوم است، مانند علم فیزیک و همانطورکه فیزیک اسلامی معنا ندارد، اقتصاد اسلامی و غیراسلامی نیز نداریم. البته طی دو روز گذشته و در همایش اقتصاد اسلامی مباحثی چون مکتب اقتصاد اسلامی، نظام اقتصاد اسلامی، سیستم اقتصاد اسلامی، مبانی اقتصاد اسلامی و علم اقتصاد اسلامی، طرح و بررسی شد ، اما ما در این میزگرد می‎خواهیم این مسأله را به بحث بگذاریم که آیا اقتصاد اسلامی معنی دارد یا نه؟ پیشینة تاریخی وچشم‎انداز آن چیست؟ من از اعضای محترم می‎خواهم دیدگاه‎های خود را در این زمینه بیان کنند و سپس نکاتی که دردیدگاه‎ها وجود دارد و مناقشه‎برانگیز و قابل گفتگو است، به بحث گزارده شود.

هر جامعه اى متشكل از نهادهايى است كه بر اساس وظايف و كاركردهاى خود، نقش خاصى در مديريت وحركت جامعه به سوى رشد و توسعه ايفا مى كنند. اين كاركردها در حوزه هاى مختلف سياسى، اجتماعى،اقتصادى، و فرهنگى رخ مى دهد. نهادهاى اجتماعى زمانى مى توانند نقش واقعى خود را به درستى ايفا كنندكه با توجه به كاركردها و وظايف نهادهاى خود، در يك نگرش سيستمى و در ارتباط و تعامل با يكديگرعمل كنند. اين پژوهش به روش تحليلى ـ توصيفى درصدد تبيين اجمالى كاركردها و وظايف هريك از ايننهادهاى اجتماعى به طور مستقل، نقش آنها را در تعامل با يكديگر براى تحقق جامعه دينى مورد تحليلقرار داده است. روشن است اگر جامعه اى به دنبال تحقق اهداف متعالى دينى و الهى بود، سياست ها وبرنامه هاى كلان و خرد آن بايد به گونه اى تنظيم و تدوين شوند كه با تربيت دينى افراد جامعه، به سوى تشكيل يك جامعه ولايى و توحيدى گام برداشته، به هدف نهايى جامعه دينى، يعنى قرب و رضوان الهى خود را نزديك نمايد. نتايج پژوهش نشان مى دهد كه هرچند هريك از نهادها بر اساس وظايف و كاركردهاىخود، بخشى از وظايف جامعه را به عهده گرفته و انجام مى دهند، اما زمانى جامعه در مسير صحيح تحقق اهداف خود قرار خواهد گرفت و از آسيب هاى درونى و بيرونى مصون خواهد ماند كه نهادها با يكديگرتعامل و همكارى داشته و با هماهنگى امور جامعه را پيش ببرند.