جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

روایت دارای ساختاری است و اصطلاح ادبی که برای ساختار روایت به کار می رود پیرنگ است. پیرنگ باید ابتدا، وسط و انتها داشته باشد. بر این باور هستیم که اگر عنصری از پیرنگ کاسته شود اساس داستان به هم می ریزد. در این مقاله سعی می شود به عنصر طرح در «یک هلو و هزار هلو» پرداخته شود. چرا این عنصر و نه عناصر دیگر؟ زیرا با بررسی این موضوع نگارنده می خواهد بداند که این اثر ویژگی های یک روایت را دارد یا نه؟ و چرا؟ به همین منظور ابتدا به تعریف روایت نزد ولادیمیر پروپ می پردازیم و آنگاه به بررسی این اثر می پردازیم تا بتوان پاسخی برای پرسش های مطرح شده به دست آورد.

ایضاح و ابهام هنری در ادبیات همیشه محل منازعه بوده است تا آنجا که گاه امتیاز اصلی یک اثر تنها به دیریابی معنی آن وابسته بوده است. البته ارزش این تلاش تا حد زیادی به صداقت هنری باز می گردد. از این رو برخی از شعرا و نویسندگان عمده همتشان را بر سر این کار گماشته و سخن خود را به مخاطره افکنده اند. برخلاف تصور رایج، سابقه این سبک سخن در ادبیات فارسی بسیار بیشتر از مکاتب ادبی غربی ای چون دادائیسم و سوررئالیسم است و قدمای ما خاصه آنان که در وادی عرفان قلم می زدند و یا آنها که با مضمون و صور خیال پنجه نرم می کردند سخنشان اغلب خصلت معنی گریزانه داشته است تا بدانجا که برخی از عرفا شاید در طعن این سخت کوشی های گاه مذبوحانه، نقیضه ای با نام تزریق برساختند تا با آن، شیوه مذکور را به نقد کشند. مقاله حاضر تمام تلاش خود را در تبیین تاریخی و تحلیلی این نوع ادبی به کار داشته تا اهمیتش را فراتر از تفنن و در حد یک اصطلاح فراگیر در نقد و انواع ادبی خاطرنشان سازد.