جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترانه های طبری در زمره میراث ادبی و فولکوریک ایرانی است. در این مقاله، ترانه ها و اشعار امیر پازواری، شاعر بومی سرای خطه طبرستان (مازندران) و اشعار هجایی – تکیه ای ایرانی میانه (پارتی و فارسی میانه) مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته است. طی این پژوهش، مشخص گردید که ترانه های طبری دنباله سنت شعری فهلویات قدیم بوده است؛ سنتی که خود بازمانده سنت گوسانی با خنیاگری ایران در دوره میانه (دوران اشکانی و ساسانی) است. زبان طبری بازمانده زبان های ایرانی میانه، یعنی پارتی یا پهلوی اشکانی و فارسی میانه دوره ساسانی است. از نظرگانه ریشه ای شناسی، صرف و نحو و کاربرد واژگانی، گویش های شرق مازندران، بیشتر خصوصیات پهلوی اشکانی و گویش های غرب مازندران، عمدتا، ویژگی های فارسی میانه دوره ساسانی را نشان می دهد؛ هر چند با گذشت زمان، خصوصیات هر دو گویش با هم آمیخته شده است. از این رو ترانه های امیر پازواری گونه تحول یافته ترانه های پارتی و فارسی میانه از نمونه های متاخر فهلویات قدیم به شمار می رود. در این پژوهش، نظریات ایران شناسان بلند پایه ای چون دکتر خانلری، هنینگ، بویس و لازا در باب هجایی بودن شعر ایرانی دوره میانه بررسی شده است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

سرپرستی سایکس یکی از چهره های برجسته شرق شناسی و ایران شناسی انگلستان است که در دوران حیات خود تحقیقات و مطالعات گسترده ای در حوزه شرق شناسی و ایران شناسی داشته است. او نزدیک به نیم قرن از عمر خود را در کشورهای آسیایی و آفریقایی سپری کرد که حداقل 25 سال از آن در ایران بوده است. ضرورت مسوولیت های سیاسی و نظامی سایکس در ایران از یک سو، و علاقه و همت او در تحقیقات و مطالعات از سوی دیگر، وی را ناگزیر به سفرهای طولانی کرد که حداقل شش بار آن به ایران بوده و در طی این مسافرت ها، اقدام به تحقیقات گسترده و همه جانبه کرد و اطلاعات ارزشمند و مفیدی جمع آوری نمود. کثرت و تنوع آثار او در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، دینی و به ویژه تاریخ و جغرافیا، نشانی از وسعت و عمق اطلاعات و همت و پشتکار وی دارد.سایکس در زمینه تاریخ ایران، کتابی تحت عنوان «تاریخ ایران» از آغاز تا عصر خویش را به رشته تحریر در آورد. او در این کتاب و نیز سایر آثار خود از منابع فراوانی از یونانی، رومی، سریانی، ارمنی و عربی گرفته تا اکتشافات باستان شناسان فرانسوی، و نیز از آثار ایران شناسان و مورخان انگلیسی گرفته تا مشاهدات و مطالعات شخصی خود بهره برد. او مدعی است که با این کار خود خلا به وجود آمده در طول صد سال قبل یعنی از زمان تالیف تاریخ ایران سرجان مالکم به این طرف را، پر کرده است. ویژگی های تاریخ نگاری او یکی از مسایل بسیار مهمی است که در این مقاله به تفصیل از آن سخن رفته است. مسایلی از قبیل انگیزه ها، اهداف، دیدگاه ها و تاثیرات محیط پیرامونی و اندیشه های اجتماعی در نوع نگاه او به تاریخ ایران از آن جمله است.