جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

الحكمة الخالدة، كتابى است در حكمت عملى، تأليف ابوعلى مسكويه (متوفى 421ق) حكيم، مورخ و اديب عهد آل بويه. اين كتاب، اندرزنامه‌اى است شامل ادب و حكمت اقوام ایرانى، هندى، عرب و رومى؛ به همين سبب، گاهى آن را «آداب الفرس و الهند و العرب و الروم» نيز ناميده‌اند.

امانوئل لویناس سنت فلسفی غرب را تاریخ حذف غیریت مطلق تعریف می‌کند. حذف غیریت سبب شده هستی به صرف تابعی از اندیشه فروکاسته شود و از آن تمامیتی سر برآورد که مستعد استبداد و درخودماندگی است. این پژوهش بر آن است که نشان دهد دیدگاه انتقادی لویناس راه برون‌رفت از این انسداد هستی‌شناسانه را در نگاه ویژۀ یهودی به زبان می‌یابد و سپس قصد دارد تحلیلی زبان‌شناسانه از صورت‌بندی انتقادی این فیلسوف یهودی ارائه دهد. لویناس به پشتوانۀ نام‌گرایی یهودی یادآور می‌شود که زبانْ لوگوسی تک‌ساحتی و صرف گزاره‌هایی اخباری (هست‌ها) نیست. نام یادآور ساحت ندایی و امریِ زبان و حافظ تکینگی در برابر تمامیت است، زیرا تنها در خطاب است که دیگری بیرون از شرایط شناخت انسانی باقی می‌ماند. لویناس نشان می‌دهد که وحی یهودی نیز در ساحت ندایی و امری سیر می‌کند، چرا که وحی در این سنت دانشی مضمونی دربارۀ خدا نیست، بلکه سخن گفتن خدا با انسان و رابطۀ دو غیریت است. رابطۀ خدا و انسان نیز تنها در نام خدا، به مثابۀ فرمان اخلاقی (بایدها) و پیروی انسان از آن، ممکن می‌شود. بدین سان نام خدا غیریتی می‌شود که در این‌همانیِ هستی‌شناسانه گسست ایجاد می‌کند.

اخلاق جزو مفاهیمی است که اندیشمندان حوزه‌های گوناگون فکری از دیرباز تاکنون دربارۀ آن سخن گفته‌اند. لویناس در مقام فیلسوفی پدیدارشناس و لکان در مقام روانکاوی که از گزاره‌های گوناگون حوزۀ علوم نظری و غیرنظری در بیان آموزه‌های خود استفاده کرده، به تعریف و تبیین مفهوم اخلاق پرداخته­‌اند. داستان پستچی بازنمایی‌کنندۀ تقابل بین عشق و وظیفه است. در این پژوهش با تکیه بر آموزه‌های لویناس و لکان دربارۀ اخلاق و با بهره‌گیری از روش تحلیل کیفی و بر اساس مطالعات کتابخانه­ای کوشیده‌ایم نخست جایگاه اخلاق را نزد این دو اندیشمند تبیین کنیم و سپس کنش‌های شخصیت‌های داستان پستچی را بر مبنای اخلاق موردنظر لویناس و لکان، نقد و تحلیل کنیم. دستاوردهای پژوهش گویای این است که مهم‌ترین مؤلفۀ اخلاق در نظر لویناس، دگربنیاد بودن آن و نزد لکان، خودبنیاد بود آن است. براین‌اساس شخصیت ­هایی چون علی و چیستا به سبب تخطی از میل دیگری از دیدگاه لویناس، سوژۀ غیراخلاقی و از نظر لکان، سوژۀ اخلاقی به شمار می‌آیند. در نقطۀ مقابل نیز شخصیت ­هایی مانند حاجی و حاج اکبر به سبب تعهد به انجام وظیفه، از نظر لویناس، سوژۀ اخلاقی و از دیدگاه لکان، سوژۀ غیراخلاقی قلمداد می­ شوند.

“درس هایی درباره فلسفه تاریخ” کتابی است نوشته ی “گئورگ ویلهلم فریدریش هگل” و اثر حاضر ترجمه ی جلد دوازدهم کتاب “Werke” یا مجموع کامل آثار هگل است. “درس هایی درباره فلسفه تاریخ” یک اثر اساسی از فلسفه ی تاریخ و در واقع نخستین اثری می باشد که در آن فرض بر این است که منطقی اساسی ، اما نه ناشی از آن ، در تاریخ وجود دارد. این اولین ترجمه ی کامل بعد از گذشت مدت ها از آن چیزی است که بسیاری آن را سهل الوصول ترین اثر “هگل” می دانند. “درس هایی درباره فلسفه تاریخ” ، یک اقدام قدرتمند است ، تلاشی جسورانه برای خلاصه نویسی تاریخ جهان و هدفی است که در پس آن وجود دارد. آیا “هگل” زاده ی دولت قدرت بنیادی بود که آلمان را متحد کرد؟ این مطالب، میوه ی بالغ اندیشه “هگل” هستند و سرنخ های مرتبط بسیاری را ارائه می دهند. “هگل” رشد آزادی را هدف تاریخ می داند ، اما همچنین استدلال می کند که چنین آزادی نمی تواند جدا از کشوری که قادر به تحمیل و اجرای قانون است ، ریشه بگیرد و شکوفا شود.تاریخ از زمانی شروع می شود که عقل خودش را تصویب می کند؛ یا به تعبیر “هگل” ، زمانی که آگاهی از آزادی، خودش شروع به رشد می کند. “درس هایی درباره فلسفه تاریخ” از “گئورگ ویلهلم فریدریش هگل”، به طور منظمی مکمل پدیدارشناسی روح اوست. این اثر به عنوان تنظیمات تاریخی مشخص برای تحول دانش و آگاهی در پدیدارشناسی و فلسفه ی حق او ، متمرکزترین کار “گئورگ ویلهلم فریدریش هگل” در فلسفه ی سیاسی است.

«روشنگری چیست؟» مقاله ای از فیلسوف امانوئل کانت در سال 1784 است. در نشریه دسامبر 1784 برلینیشه موناتشریفت (ماهنامه برلین) که توسط فردریش گدیکه و یوهان اریش بیستر ویرایش شده بود، کانت به سوالی که یک سال پیش از آن توسط کشیش یوهان فردریش زولنر، که همچنین یکی از مقامات دولت پروس بود، پاسخ داد. مقاله کانت همچنین به علل فقدان روشنگری و پیش شرط های لازم برای ایجاد امکان روشنگری برای مردم پرداخته است. او ضروری می‌دانست که پدرگرایی کلیسا و دولت ملغی شود و به مردم آزادی داده شود تا از عقل خود استفاده کنند. کانت فردریک دوم پروس را به خاطر ایجاد این پیش شرط ها ستایش کرد. کانت بر مسائل دینی تمرکز کرد و گفت: «حکام ما» علاقه کمتری به این دارند که به شهروندان بگویند در مورد مسائل هنری و علمی چه فکری کنند. حال این کتاب "روشن نگری چیست، روشنی یابی چیست؟" اثری است که توسط "آرهارد بار" گرداوری شده است. نویسنده در این کتاب همین مباحث منطقی و فلسفی را پی گیری می کند و سعی دارد با گزینش مقالات مخلف فهم تازه ای را از موضوع مطرح شده ایجاد کند. این کتاب توسط نشر "آگاه" منتشر شده است.