جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

محوریت دانش در حیات اجتماعی، پیچیدگی مسائل و نیازهای جامعه، انتظار خدمات اجتماعی و نوآوری و کارآفرینی علمی از دانشگاهها، مساله گشایی و غنی سازی وظایف آموزشی و پژوهشی، توسعه و گسترش فعالیتها و رشته های میان رشته ای را به یک ضرورت راهبردی در آموزش عالی و نظام دانشگاهی تبدیل کرده است. در نیم قرن اخیر، گسترش و توسعه فعالیتهای آموزشی و پژوهشی میان رشته ای دستاوردها و نتایج مناسبی برای نظام آموزش عالی، دانشگاهها، صنعت و جامعه در کشورهای توسعه یافته داشته است. علاقه مندی و تمایل دانشگاه ها، صنایع، دولت، استادان، محققان و دانشجویان به طراحی و اجرای فعالیتها و رشته های میان رشته ای یکی از مهمترین دستاوردهای فعالیت های میان رشته ای در نظام دانشگاهی و آموزش عالی است. در آموزش عالی و نظام دانشگاهی ایران، شکل گیری و توسعه فعالیت ها و رشته های دانشگاهی میان رشته ای نسبت به اهداف و برنامه، توفیق چندانی نداشته است. در راستای جبران عقب ماندگی های گذشته و فراهم کردن شرایط مطلوب برای شکل گیری و توسعه میان رشته ای ها، هدف اصلی این مقاله شناسایی عوامل و الزامات کلیدی برای شکل گیری و توسعه فعالیتهای دانشگاهی میان رشته ای، است. برای انجام این پژوهش، از روش تحقیق کیفی ترکیبی شامل مرور اسناد، فراتحلیل یافته های پژوهشهای دیگر و پیمایش محدود، استفاده شده است. در نهایت، با جمع بندی تحقیقات انجام شده، شش عامل عمده و دوازده الزام کلیدی برای شکل گیری و توسعه فعالیت ها و رشته های دانشگاهی میان رشته ای، استخراج و ارائه شده است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی دیدگاه دانشجویان دربارة موانع اثربخشی دروس های معارف اسلامی است که در دانشگاه آزاد اسلامی کاشان انجام شد. جامعة آماری این پژوهش شامل همة دانشجویان این دانشگاه بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انجام شد. 96 دانشجو برای گروه نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامة محقق ساخته در قالب 61 پرسش بود که ضریب پایایی آن با «آلفای کرونباخ» 83 درصد برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آماری استنباطی (آزمون T، تحلیل واریانس و...) استفاده شد. یافته های به دست آمده از این پژوهش نشان داد که وضعیت کلی اجرای برنامه های درسی معارف اسلامی در دانشگاه به نسبت درحد مطلوبی است، ولی در عین حال مجموعه ای از عوامل درونی و بیرونی مانع اثربخشی و اثرگذاری لازم بر دانشجویان می شود. از نظر دانشجویان در میان عوامل درونی، مؤلفة ارزشیابی و در میان عوامل بیرونی عامل اجتماع و شرایط محیطی عمده ترین موانع اثربخشی درس های معارف اسلامی است.

تغییرات جهانی، همراه شدن این تغییرات با فناوری های اطلاعاتی و اقتصاد بازار آزاد، تغییر وضیعت جمعیت شناختی دانشجویان و کاهش منابع مالی دولتها، زمینه تشویق نظامهای آموزش عالی را برای توجه به ملاحظات ملی و پاسخگویی مناسب تر به نیازهای محلی فراهم کرده است. دانشگاهها و مؤسسات آموزشی عالی در پاسخ به این نیروها نیازمند پرورش و ایجاد بسترهای نوآوری می باشند؛ به ویژه آن دسته از نوآوری ها که در رویه های موجود تغییرات اساسی ایجاد می کنند - که از آن تحت عنوان «نوآوری مرزشکن» یاد می شود- که این جز، با تکیه بر دستاوردهای جدید در زمینه دانش و اداره اثربخش دانش امکان پذیر نیست. هدف:این مقاله بر این هدف است تا به تشریح اقدامات دانشگاه در مدیریت دانش و ارتباط آن با نوآوری بپردازد. روش انجام پژوهش تحلیل اسنادی بوده است.یافته: بدین منظور، ابتدا مفهوم و اهمیت مدیریت دانش و سپس مفاهیم مرتبط با نوآوری و ضرورت آن تبیین می شود. در ادامه، اقدامات مدیریت دانش در ارتباط با انواع نوآوری عنوان و در نهایت، نقش دانشگاه در ارتباط با مدیریت دانش و نوآوری تشریح می شود.

دانشگاهها به عنوان نهادهای آموزشی و پژوهشی، یکی از مهم ترین و مؤثرترین بازیگران نظام ملی نوآوری هر کشوری محسوب می شوند و تاثیر بسزایی در عملکرد نوآورانه آنها دارند. دانشگاهها بر اساس رویکرد سیستمی در دستیابی به اهداف اقتصاد دانش محور و نظام ملی نوآوری، وظیفه تولید، انتقال و انتشار دانش و آموزش و تربیت نیروی انسانی را برعهده دارند. در مقاله پیش رو، نخست اهمیت و نقش دانش در اقتصاد دانش محور بررسی و سپس به طور مجمل در خصوص مفهوم و کارکردهای نظام ملی نوآوری بحث شده است. نقش و کارکرد دانشگاه در نظام ملی نوآوری در قسمت سوم تشریح شده و در نهایت، با توجه به هر یک از کارکردهای دانشگاه، شاخصهایی برای ارزیابی عملکرد دانشگاه در نظام ملی نوآوری ارائه شده است.

در این پژوهش منظور و ابعاد ایده اسلامی سازی دانشگاهها در نگاه مبدعان این ایده با استفاده از دوروش اسنادی و تحلیل محتوا مورد بررسی قرار می گیرد.برای رسیدن به این اهداف،در بخش اسنادی از اغلب اسناد مربوط به ادبیات و پیشینه پژوهشی داخلی وخارجی در ایران فیش برداری شده است.همچنین با روش تحلیل محتوی اطلاعات لازم بوسیله پرسشنامه معکوس از کلیه اسناد و نرم افزارهای مربوط به نظرات مبدعان پدیده اسلامی سازی دانشگاهها در کشوراستخراج و مورد مقایسه قرار گرفته است.مطالعات اسنادی نشان می دهد، اسلامی سازی دانشگاه ایده کاملا جدیدی نبوده و زیر مجموعه ایده مهندسی اجتماعی قرار می گیرد وبا اسلامی شدن جامعه رابطه تنگاتنگی دارد.به لحاظ نظری هم اسلامی سازی و هم شقوق مغایر آن یک واقعیت اجتماعی است. ایده اسلامی سازی به معنای حاکمیت شناخت مذهبی و اسلامی بر دانشگاه و جامعه و رد سایر شناختها (غربی، غیرمذهبی، سکولار) با چالشی اساسی رو به رو است . تحلیل این پدیده، در چارچوب تئوریهایی صورت می پذیرد که تحلیل درونِ نهاد علم و همچنین روابط بین نهاد علم و سایر نهادهای اجتماعی را در دستور کار خود قرار دهد.

پس از تغییر حکومت و تاسیس سلسله پهلوی در ایران و تاسیس دانشگاه در کشور طبیعی بود که فعالیتهای دانشجویی شکل گیرد. این فعالیتها در ابتدا صورت صنفی و عمدتاً رفاهی داشت و به مرور که رژیم پهلوی در مقابل این خواسته ها از خود واکنش نشان داد، جنبش دانشجویی جایگزین فعالیتهای دانشجویی شد که برای رژیم پهلوی مشکلاتی را به همراه داشت. جنبش دانشجویی در تعامل با جریانات سیاسی موجود در جامعه و تحت تاثیر آنها در مقاطع مختلف این دوران شیوه ها و روشهای خود را تغییر می داد که مهم ترین مقاطع این دوره عبارت بودند از: سالهای 1320 تا 1332، دهه 1332 تا 1342 و سرانجام مقطع 1342 تا 1357. در مقاله حاضر تلاش شده که مهم ترین تغییرات جنبش دانشجویی ایران پس از قیام 15 خرداد 1342 و ظهور امام خمینی در عرصه سیاسی اجتماعی کشور بررسی و سهم فرهنگ مبارزاتی مشارالیه در این جنبش مورد ارزیابی قرار گیرد.

امنیت، یک نیاز اولیه، اساسی و هدفی متعالی برای زندگی اجتماعی است. نظام اجتماعی به میزان برخورداری از امنیت، مشروعیت، مقبولیت و کارامدی پیدا می کند. یکی از ابعاد امنیت، امنیت اجتماعی است که جزء اصلی حقوق شهروندی محسوب می شود. نهادهای آموزشی از جمله دانشگاه، نقش اساسی در تربیت و آموزش نیروی انسانی را به عهده دارند. مطالعاتی که اخیراً در مورد ارتباط سرمایه اجتماعی با توسعه انسانی انجام گرفته، نشان دهنده ارتباط بسیار قوی بین سرمایه اجتماعی با توسعه انسانی است. سرمایه اجتماعی به عنوان «غایتی در خود» مطرح است که منجر به افزایش فرصت، آموزش و استانداردهای کیفیت زندگی و در نهایت، امنیت اجتماعی می شود.هدف:در این مقاله تلاش شده به این سؤال پاسخ داده شود که دانشگاه چه نقشی در سرمایه اجتماعی به عنوان رویکردی در جهت تامین اجتماعی ایفا می کند.روش: با استفاده از نظریات صاحب نظران علوم اجتماعی به توصیف و اهمیت موضوع پرداخت شده است.یافته هانشان می دهد که سرمایه گذاری در آموزش عالی، منجر به توانایی و افزایش مهارتهای دانشجویان به عنوان سرمایه اجتماعی می شود که در قدرت تولید نمود پیدا می کند. این موضوع، خود باعث افزایش تولید ملی، منطقه ای، توسعه اجتماعی و در نتیجه، افزایش امنیت اجتماعی می شود و باید به عنوان یک برنامه ملی آن را تلقی کرد.

هدف این مقاله، بررسی نقش دانشگاه اسلامی - ایرانی در تولید علم دینی است.بررسی پیوند علم و دین در اسلام، از مهمترین موضوعات اساسی عصر حاضر است که سابقهای دیرینه در تاریخ علم و تمدن اسلامی دارد. با این حال، پیشرفت سرسامآور علوم مختلف در غرب از یک سو و انحطاط علمی، سیاسی، فرهنگی، نظامی و اقتصادی جهان اسلام از سوی دیگر، طرح این پرسش را در پی داشت که گویا اسلام با علم و دانایی مخالفت بنیادی دارد. ضرورت عصر جدید ایجاب میکند بازتعریف تازهای از مفهوم دانشگاه در کشور صورت گیرد. این دانشگاه در عین اینکه بر دو منبع میراث اسلامی و ایرانی تکیه دارد، باید بتواند راه را برای اعتلای تمدن اسلامی - ایرانی در آینده فراهم کند. چنین حرکتی نیازمند توجه به ابعاد فرهنگی و تمدنی دانش است. روش تحقیق، کتابخانهای و بررسی اسناد و مدارک است.ی مقاله نشان میدهد که ما دانشگاه را به عنوان مظهر و نماد علم مدرن وارد کشور کرده و در بستری آن را کشت کردهایم که هیچ گاه به ثمر نخواهد نشست؛ زیرا تناسبی با هویت و فرهنگ و تاریخ ما ندارد. در واقع؛ دانشگاه های ما عقب های در جامعه ندارند و برای تولید علم دینی با مشکل مواجهند. از طریق دانشگاه اسلامی - ایرانی میتوان به تولید علم دینی رسید و از آن طریق، باعث پیشرفت جامعه ایرانی - اسلامی شد.