جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این پ‍‍ژوهشتفاوت شیطان با ابلیس، فلسفه آفرینش و ماهیت شیطان، محدوده اختیارات، نحوه عملکرد و فعالیت آن، شیوه‌های وسوسه شیطان و عوامل مصونیت از وسوسه‌های آن بحث شده است که با مراجعه به منابع قرآنی و تفاسیر مربوطه و کتاب مقدس تورات و انجیل و ترجمه تفسیری آنها، مشخص گردید که شیطان موصوف در قرآن، با شیطانی که در تورات و انجیل از آن سخن به میان آمده؛ چه اشتراکات و افتراقاتی با هم دارند. نتیجه‌ای که در پایان حاصل می‌گردد اینکه: شیطان در هر سه کتاب با توصیفات خاص و از جمله: «موجودی شریر، فریبکار و وسوسه‌گر» آمده است. ولی کتاب عهدین، بر خلاف قرآن، آمیخته با خرافات و اعتقادات شرک‌آمیز است.

اهمیت مطالعه تطبیقی پیرامون «عوامل گرایش به دین از نگاه قرآن و عهدین» را، از دین‌گریزیِ نسل نو، شناخت نقاط مشترک قرآن و کتاب مقدس که تا کنون مغفول مانده، و شبهاتی که امروزه مطرح شده، می توان پی برد. این رساله، با استفاده از متون دینیِ ادیان سه گانه و با تأکید بر عهدین مرسوم، طی چهار فصل، عوامل دین‌گرایی را مورد بررسی قرار داده است. بعد از فصلِ «کلیات»، در فصولِ دیگر: «دین فطری»؛ «عوامل دین‌‌داری» و «آراء متفکران غربی در باره خاستگاه دین» به ترتیب از: فطری بودن آموزه‌های دین؛ دین‌داری در دو بعد اعتقاد و عمل، که در نحوه عملکرد سه پیامبر الهی محمد?، موسی ?و عیسی? برای شکوفا سازی فطرت بشر، نقل شده، و نقدِ دیدگاه اندیشمندان غربی، که عواملی غیرفطری و غیر عقلانی در منشأ دین ذکر کرده‌اند، و شبهاتی چون: ترس، جهل و امیال جنسی، بحث شده است.

مباحث این نوشته در قالب چهار بخش تنظیم یافته و هر بخش مشتمل بر دو یا سه فصل است. بحث روانشناسی حکمت و موارد گوناگون کاربرد آن در عرف دانشوران مسلمان و نقطه آغاز پیدایش حکمت در حوزه زبان و سیر تدوین حکمت نامه ها از آغاز تا این زمان، قسمت های مختلف نخست بخش اول را تشکیل می دهد. فصل دوم به بررسی واژه مثل و امثال در لغت و قرآن و عرف ملت ها به صورت عام و امت اسلام و متون اسلامی به طور اخص می پردازد. سپس گذری بر سیر تدوین امثال توسط مسلمانان از آغاز تا عصر حاضر دارد. در بخش دوم با نزدیک شدن به محور اصلی نخستین فصل را پس از اشاره ای گذرا به واقعی بودن اعلام و قصه های قرآن به بخش دراز دامن پیرامون مغایرت لقمان حکین قرآنی با لقمان بن عاد اساطیری- که موضوع بعضی از امثال مستهجن جاهلی است- اختصاص داده ایم و در فصل دوم آن، پس از گرفتاری کوتاه پیرامون را از انتساب سخنهای ناب به شخصیتها، نگاهی به احتمال پیوند حکمت های لقمانی با آموزه های حکمی مندرج در منابع اهل کتاب صورت گرفته است. بحث لقمان در آئینه روایات و منابع اسلامی فصل نخست بخش سوم را ویژه خود ساخته است و در فصل دوم، بیشتر برای شناسائی ابعاد شخصیت این حکیم الهی به روایات شیعه مراجعه شده است. فصل سوم این بخش، بحث مستقلی در مقایسه لقمان با ازوپ، احیقار، بلغم با عور و الکمئون و ... انجام گرفته و در پایان هر مقایسه، مغایرت جدی شخصیت لقمان با افراد یاد شده مطرح و اختیار شده است؛ ضمن اینکه در واقعیت تاریخی قصه پرداز پدید آورنده امثال لقمان معروف در دنیای غرب قه صورت جدید تردید شده است. بخش چهارم دارای تمهیدی است مشتمل بر نکاتی چند به صورت در آمدی بر فصل پایانی که به عنوان فصل نخست این بخش تلقی شده و فصل آخر که طولانی ترین فصل و مقصود عمده نگارش این نوشتار است، به دسته بندی حکمتهای قابل دسترسی منسوب به لقمان در منابع اسلامی بر اساس عناوینی که عموما در حکمت عملی مطرح است پرداخته شده و در مسیر، گذری بر بعضی از متون منسوب به اهل کتاب نیز صورت گرفته و بدین صورت مجموعه ای مشتمل بر چهل باب پرداخته شده است. و الحمد الله رب العالمین.

صبر از صفات بزرگ انسانیاست که دراخلاقاهمیتوالایی داردو اکثر علمای اخلاقبه آن اهمت داده و برای آنتعاریفی ارائهکرده اند، کهدر ابن تحقیق به برخی ازتعاریف اشاره می شود.هدف این گزارش برسی و بیان آیات صبر در کتابهای مقدس 3 دین بزرگوتاثیری که در علمای اخلاق هر یک از این ادیان داشته است ونیز بیان تفسیر برخی از این آیات می باشد.در این تحقیق ابتدا آیات صبر در قران مجید ، ویژگی صابران ، شرایط صبر و مواردی که فرد باید بر آنها صبر کند و نیز پاداش صابران در قران بیان خواهد شد. پس از آن تعریف و شرایطصبر از نظر علمای اخلاق اسلامی بیان می شود .در 2فصل آخر به تعریف صبر در کتاب مقدس (عهد عتیق و عهد جدید ) پرداخته می شود و آیاتی را که در آنها انسانها به صبر دعوت شده اند فضایل صابران،شرایطی که فرد در برابر آنها باید صبور باشدو پاداش صابران بیان می شود.نیزآن جنبه هایی از امور زندگی دنیوی و اخروی که در این ادیان صبر در آنها مهم استبیان می شود. و نیز این مسئله برسی خواهد شد که آیا برای این ادیان صبر فی نفسه دارای ارزش است و یا فقط صبری ارزشمند است که برای زضایت خداوندو در راستای تعالیم آن دین باشد.صبر در قران و در اخلاق اسلامی بسیار موردتاکیدقرارگرفته استبهگونه ایی کهاگر انساندارایصفت صبر و صبوری باشد، می تواند سایر فضایل اخلاقی را نیز کسب کند. اما با آنکه تعداد آیات بیشماری در کتاب مقدس در باب صبر وجود دارد این صفت اخلاقی در بین علمای اخلاق آن ادیان موردتوجه قرار نگرفته است. هدف از این تحقیق علاوه برتعریفصبر،بیانارزشو جایگاه و تاثیر آندر اخلاق این سه دین، بیان پاداشی معنوی و اخروی آن نیز هست زیرا درادیان توحیدی منافع وسود اخروی اعمال و فضائلبه منافعدنیوی ارجحیتدارد.وتنهاچیزی که برای ا دیانتوحیدی دارایارزش است کهسبب سعادتاخروی انسان گرددو رضایتخدا در آن موردتوجهقرار گرفتهباشد. نه هیچ چیز دیگری و از آنجا که صبر در راه خدا متضمن این منفعت نیز هست باید به برسی صبری پرداخت که سعادت اخروی را در پی داشته باشد.

اقتباس قرآن از عهدين، مهم ترين نظرية مصادر قرآن و داراي شهرت و پذيرش زيادي در ميان خاورشناسان است. مهم ترين مستند آن، آموزه هاي مشترك دو كتاب است. براين اساس، كه وحياني بودن قرآن و نبوت پيامبر اسلام را نفي مي كند، آن حضرت بسياري از آموزه هاي عهدين را از طريق برخي افراد و گروه هاي يهودي و مسيحي فراگرفته است. هدف اين پژوهش، نقدِ نسبتاً جامع نظريه اقتباس و دفاع از وحياني بودن قرآن است. نگارنده تلاش دارد با بررسي تطبيقي و تأكيد بر برخي تفاوت هاي مهم محتوايي و زباني ميان آموزه هاي مشترك قرآن و عهدين، اقتباسي بودن قرآن را رد كند. وجود گزارش هاي سه گانه متضاد، متناقض و متباين جزئي، در روايت هاي تاريخي مشترك، وجود گزارش هاي متغاير و نيز تفاوت جوهري در سبك و ساختار بياني آن دو، فقدان تناقض هاي دروني عهدين در قرآن، از جمله اين تفاوت هاي مهم است. وجود منبع مشترك وحياني براي دو كتاب، سكوت يا مسلمان شدن گروهي از علماي يهود و نصارا، انتقاد شديد قرآن از يهوديان و مسيحيان، ناسازگاري اقتباس كردن با شخصيت پيامبراكرم صلي الله عليه و آله وسلم، تحدي و مبارزه طلبي قرآن و تأكيد بر وحياني بودن خويش و وجود شأن نزول هاي متعدد براي آيات قرآن، دلايل ديگر نقد نظريه اقتباس قرآن مي باشد.

بر اساس گزارش قرآن کریم، حضرت عیسی علیه‌السلام به آمدن پیامبری پس از خود به نام «احمد» بشارت داده است. آنچه هر پژوهشگری را به تأمّل و پژوهش بیشتر وامی‌دارد، یافتن پاسخ به این پرسش‌هاست که این بشارت در کجا بیان شده است و حضرت عیسی علیه‌السلام با چه تعبیری از پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آلهیاد کرده است؟ آیا در اناجیل موجود می‌توان نشانه‌هایی از این بشارت یافت؟ این نوشتار با بررسی آیه بشارت عیسی علیه‌السلام تلاش کرده است به پرسش‌های بالا پاسخ دهد و آیات احتمالی را که در آن عهدین به نبوت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اشاره کرده‌اند، جمع آوری کند. اگرچه با توجه به محرف بودن عهدین نمی‌توان به صورت یقینی ادعا کرد آنچه در این کتاب آمده است همان بشارتی است که قرآن کریم آن را گزارش کرده است.

هرچند اعتقاد به غيب و آگاهي از آن، مورد اتفاق اديان الهي است و يكي از مسائل اساسي علمي و كلاميِ اديان آسماني به شمار ميرود، اما گستره علم غيب به خاطر پيچيدگي، مورد نزاع و گفت وگوي پيروان اديان آسماني است. بر اساس ديدگاه عهدين و قرآن، خداوند به امورات گذشته و آينده، عالم است و او همه چيز را پيش از خلقتش پيش بيني كرده است. هم چنين علم غيبِ انبيا و اوليا كه واسطه فيض خداوندي اند، مورد نزاع است. گروهي بر اين اعتقادند كه آن ها با تعليم الهي، به برخي اسرار غيبي اطلاع مييابند. و برخي قلمرو علم غيب را از آن ها نفي كرده و اعتقاد به علم غيب براي غير خداوند را موجب شرك و كفر می دانند. با بررسي دقيقِ اديان الهي، به اين نتيجه ميرسيم علاوه بر آگاهي خدا از غيب، پيامبران و اولياي او نيز به غيب آگاهند.