جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: این کتاب بیان مجدد قابل توجهی از نظریه سکولاریزاسیون را ارائه می دهد و دین را به عنوان رو به زوال با پیشرفت "امنیت وجودی" از طریق مدرن سازی و توسعه انسانی ارائه می دهد. در طول راه، این استدلال به طرز جالبی با یافته‌های تجربی قوی «نظریه اقتصادهای دینی» استارک و فینکه در تضاد است، به گونه‌ای که پاسخی از آنها می‌طلبد. نقاط قوت (و شاید ضعف کتاب، از برخی جهات) دیدگاه فراملی و داده های نظرسنجی آن است که در جامعه شناسی دین بسیار نادر است (اگرچه برخی نسبت به قابل اعتماد بودن بررسی ارزش های جهانی شک دارند) و تلاش آن برای انجام جدی آزمون تجربی فرضیه های استنباط شده از نظریه های مهم. این کتاب از بسیاری جهات مهم است، اما توجه داشته باشید که با تعدادی نقص ظاهری نیز به خطر می‌افتد: 1. این کتاب عمدتاً از داده‌های مقطعی برای طرح ادعاهایی درباره تغییرات تاریخی استفاده می‌کند. 2. شاید به اشتباه تأثیرات همگروهی را به جای تأثیرات سنی در تحلیل های نسلی خود فرض می کند. 3. در واقع حتی به طور مستقیم متغیر کلیدی خود یعنی امنیت وجودی را اندازه گیری نمی کند، بلکه بر معیارها و استنباط های غیرمستقیم تکیه می کند. 4. از لحاظ نظری مکانیسم‌های روان‌شناختی اجتماعی را که منجر به افزایش امنیت وجودی به سوی سکولاریزه شدن می‌شود، به خوبی توسعه نمی‌دهد، و خواننده را وا می‌دارد تا ارتباطاتی را که این اتفاق را می‌سازد تصور کند. 5. انواع عمده جوامع مورد تجزیه و تحلیل نیز به شدت با انواع مختلف ادیان همبستگی دارند (پساصنعتی به شدت پروتستان، کشاورزی به شدت غیرمسیحی است)، که تحلیل همیشه به خوبی آنها را کنترل نمی کند. 6. بر «عمومی توده ای» ملل مختلف، با تکیه بر ابزارهای حساب شده ملی، با توجه اندک به تنوع و پیچیدگی بالقوه مهم در مواردی که برای بحث کلی اهمیت دارند، تمرکز می کند. 7. ما دلایل بسیار خوبی برای شک داریم که معیارهای نظرسنجی مورد استفاده واقعاً در تمام سنت‌های دینی تجزیه‌وتحلیل‌شده به خوبی کار می‌کنند - به عنوان مثال، آیا یک سؤال نظرسنجی در مورد حضور در کلیسا یا نماز واقعاً می‌تواند مقایسه بین مثلاً بنیادگرایی آلاباما، شینتوئیسم ژاپنی و هندی را تسهیل کند. هندوئیسم؟ - در واقع ابزارهای بسیار صریح 8. کتاب از لحاظ نظری اهمیت فرهنگ را تشخیص می دهد، اما به سختی به فرهنگ در تحلیل خود اشاره می کند، به جز ایجاد متغیرهای ساختگی رگرسیون برای انواع مذهبی مختلف، که به سختی به تحلیل فرهنگی توجه می کند - فرض می شود اینها محدودیت های انجام است. تحقیق از یک آزمایشگاه کامپیوتر 9. برخی از نوشته ها نشان دهنده عدم آشنایی واقعی با دین به عنوان یک پدیده انسانی فی نفسه است (به عنوان مثال، صفحه 241 در مورد "کلیساهای انجیلی بنیادگرا" صحبت می کند، که هر کسی که تاریخ دینی آمریکا را می داند باید آن را بداند منطقی نیست) . 10. پیوند قوی دین با ناامنی وجودی، حداقل برای این خواننده تقلیل گرایانه و دو بعدی به نظر می رسد. نویسندگان برخی از این مشکلات را تشخیص می دهند، اما شناخت آنها آنها را برطرف نمی کند. بنابراین، کتاب دارای نقص‌های بالقوه قابل توجهی است، اما من فکر می‌کنم همچنان صدای مهمی در بحث‌های جاری است و بنابراین هنوز ارزش خواندن دارد. با وجود نقص‌های آن، بسیاری از همبستگی‌های تجربی ارائه شده واقعاً چشمگیر هستند و نیاز به توضیح دارند. و شواهد تجربی در مورد جوامع پس از شوروی و اسلام و دموکراسی بسیار جالب است. شخص مشتاقانه منتظر پاسخ استارک و فینکه به حمله این کتاب به پارادایم/نظریه آنها است.

ترجمه ماشینی: در اواسط قرن نوزدهم، مسیحیان ارتدوکس بالکان و خاورمیانه خود را در مرکز مبارزه شدید برای برتری بر منطقه بین پنج امپراتوری روسیه، بریتانیا، فرانسه، اتریش و ترکیه عثمانی یافتند. این کتاب تاریخچه بحران بین‌المللی بر سر مسیحیت ارتدکس را از منشأ آن در دهه‌های 1820-1830 تا حل جزئی آن در دهه 1860 دنبال می‌کند. توضیح می‌دهد که چگونه و چرا قدرت‌های موقت اعمال شده توسط روحانیت ارتدکس در شرق، کانون توجه مجموعه‌ای از رویارویی‌های دیپلماتیک فزاینده شد که در دهه 1850 با شروع جنگ کریمه به نقطه اوج خود رسید. همچنین نشان می دهد که چگونه درگیری حاصل، آخرین جنگ بزرگ مذهبی اروپا، راه را برای اعلان اصلاحاتی هموار کرد که دولتمردان بریتانیایی، فرانسوی و اتریشی امیدوار بودند که باعث ایجاد شکاف در مسیحیت ارتدکس شود و باعث سکولاریزاسیون جوامع غیرمسلمان شود. امپراطوری عثمانی.

«سکولاریزاسیون» پدیده ای اجتماعی است که نظریه پردازان گوناگون در باره اش نظریه پردازی کرده اند. این نوشتار به توضیح فرایند سکولاریزاسیون در جامعة افغانستان پرداخته است. برای تبیین این موضوع، از چارچوب نظری علاّمه طباطبائی استفاده شده است. بر اساس روش تحقیق این پژوهش، زمان امیر عبدالرحمان به عنوان واحد تحلیل گزینش شده است. در دوران وی، نظم خاصی شکل گرفت؛ نظمی که در تاریخ افغانستان خود را بازتولید نموده و تاکنون دچار تغییر بنیادی نشده است. نظمی که امیر عبدالرحمان ایجاد نمود، زمینة سکولاریزاسیون را در جامعة افغانستان فراهم ساخت. مشکلاتی که امروز جامعة افغانستان با آن مواجه است، نتیجة اختلالاتی است که امیر عبدالرحمان در آگاهی دینی جامعة افغانستان ایجاد نمود؛ یعنی تفسیر ناروا از آموزه های دینی که توسط امیر عبدالرحمان زمینة بسیار از مشکلات موجود را ایجاد کرد.

سکولاریزم حذف دین از عرصه های سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و علمی است ؛ به عبارت دیگر تهی ساختن حیات اجتماعی انسان از دین و نشانه های آن را سکولاریزم گویند . استفادۀ ابزاری از دین در قرون وسطی ، تفسیر کتاب مقدس بر اساس یافته های علوم تجربی ، اختلافات شدید فرقه ای در مسیحیت که سبب جنگهای طولانی و خونین گردید و نیز اعتماد بیش از حد انسان به خویشتن که بر اثر پیشرفت دانش تجربی پیش آمد زمینه های حذف دین از حیات اجتماعی انسان را فراهم آورد . این دین زدایی خاص جوامع غربی است . نوع دیگری از سکولاریزم نیز جامعۀ مارا تهدید می کند که می توان آن را برآیند کارآمدی سه نگرش کاملأ متفاوت دانست : یکی نگرش تنگ نظرانه ای که دین را منحصر در ذهنیات و برداشت های شخصی خود دانسته و می کوشد به هر شکل ممکن آن را بر دیگران تحمیل کند . دیگری نگرشی که دخالت دین در امور اجتماعی و حکو متی را برای تقدس دین زیانبار می داند و بر جدایی دین از سیاست پافشاری می کند . و نگرش دیگر به کسانی تعلق دارد که به فرهنگ غرب دل بسته اند و آن را کعبۀ آمال خود می دانند . این نوشتار بر آن است که اسلام ناب ، حیات فردی و اجتماعی هردو را پوشش می دهد و ظرفیت گشودن مشکلات جوامع بشری در تمام زمان ها را دارد .

دین به عنوان یکی از فراگیرترین ویژگی های زندگی انسانی، با نهادها و نیروهای سازنده جامعه، ارتباطی متقابل داشته است. در این پژوهش سیر جامعه شناسی دین و روند تحولاتی که جامعه شناسان دین، در حوزه چالش های بین دین، نهادهای اجتماعی و مدرنیته داشته اند، با هدف بازنمودن آن برای علاقه مندان ایرانی، تصویر شده است. به طور کلی، می توان گفت: جامعه شناسان دین، نسبت دین و اجتماع و همچنین مسئله سکولاریسم را در قالب سه پارادایم «عرفی شدن»، «انتخاب عقلانی» و «مدرنیته های چندگانه» مورد بررسی قرار داده اند. به نظر می رسد، آنچه در سیر جامعه شناسی دین با آن مواجهیم، گسترش فهم پدیده «مدرنیته» به مرور زمان است و بهتر است از هر یک از سه پارادایم فوق، با عنوان «شبه پارادایم» نام برد. این پژوهش، به روش اسنادی و کتابخانه ای و با رویکرد توصیفی تحلیلی انجام، و گردآوری اطلاعات بر اساس مطالعه آثار مکتوب چاپی و الکترونیکی صورت گرفته است.

یکی از مباحث مهم دین پژوهی، دین و معنای زندگی است. بسیاری کسان از منظر های مختلف به این موضوع نگریسته اند؛ از جمله ماکس وبر. از نظر وبر مهم ترین ویژگی حیات انسان معناداری آن است. از همین رو، تفاوت انسان با حیوانات و تفاوت جهان انسانی با جهان طبیعی در معنادار بودن آن است. مهم ترین پرسش در این زمینه آن است که خالق این معنا کیست؟ از نظر وبر، فقط ادیان قادرند به این نیاز متافیزیکی انسان پاسخ گویند و هیچ نیروی دیگر نمیتواند این نقش دین را ایفا کند. به همین علت وبر منشأ و کارکرد دین را بر اساس نقش معنا آفرینی آن تحلیل نموده است. اشکال دیدگاه وبر در اصل سخن او نیست؛ حقیقتاً چیزی غیر از دین نمیتواند به زندگی انسان معنا بخشد، بلکه در نحوة طرح این اندیشه است. اشکال اساسی دیدگاه وبر در این است که وی ساحت دین را به ساحت همین دنیای مادی میکاهد و در نتیجه معنایی هم که او طرح میکند کاملاً دنیایی است. در اندیشة وبر ساحت متعالی انسان و دین کاملاً نادیده گرفته شده است.

«عقلانیت» ویژگی برجسته ای است که دنیای نوین بدان توصیف می شود. به اعتقاد جامعه شناسان، این ویژگی است که فرهنگ و جامعة جدید را از دوران قبلش متمایز ساخته است. این عقلانیت تحولاتی به دنبال داشته و افق جدیدی را برای شناخت و تحلیل زندگی اجتماعی فراروی بشر گشوده و شرایط جدیدی برای او ایجاد کرده است. از پیامدهای مهم این خصوصیت و سیطرة عقلانیت بر کنش و ساختار دنیای جدید، افول نقش دین در حیات اجتماعی و مواجه شدن آن با فرایند سکولاریزاسیون است. در این پژوهش، با بررسی انواع عقلانیت، سازوکار تأثیر آن بر فرایند سکولاریزاسیون نقد و بررسی می شود.

توجه به معنای دقیق سکولاریسم و اخلاق و در نتیجه، نسبتی که سکولاریسم با عرصه های مختلف حیات بشری دارد، یکی از مسائل مهمی است که در این مقاله، بررسی شده است. این توجه نشان میدهد که سکولاریسم تنها به معنای جدایی دین از سیاست نبوده و هر حوزه ای که با اختیار انسان در ارتباط باشد، محل نفوذ سکولاریسم خواهد بود. به این ترتیب، اخلاق سکولار معنای عامی خواهد داشت که حوزه سیاست، اقتصاد، فرهنگ، هنر، تعلیم و تربیت و غیره را دربر میگیرد. مسئلة دیگری که در این مقاله، بررسی شده، نسبتی است که بین اخلاق دینی و اخلاق سکولار برقرار است. برای نشان دادن این نسبت، کوشش شده است که ویژگیهای هر یک از آنها شناسایی و تا حد مقدور توضیح داده شود.

عنصر مصلحت به منزله یکی از اصلی ترین بن مایه های نظام حکیمانه تشریع در قوانین الهی و حکومتی در نظام اسلامی، دارای زیرساخت های متعددی در دید کلامی است. در نوشتار کنونی بر آن شدیم از رهگذر بررسی پاره ای از این زیرساخت ها، گوشه ای از جایگاه ویژه این عنصر تعیین کننده را تبیین نماییم. بر این اساس، ضمن تشریح شش زیرساخت اصلی «کمال و سعادت، علم، تدبیر و مهندسی امور، حسن عقلی، عدل و حکمت» ارتباط هرکدام با مصلحت را بیان کردیم. در خاتمه برای تکمیل مطلب، با بررسی اجمالی مبحث کلامی جنجال برانگیز سکولاریزاسیون، نقطه تمایز جایگاه آن را با جایگاه مصلحت در فقه تبیین نمودیم.