جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین نظریات در باب تحلیل مفاهیم و گزاره های اخلاقی نظریه طبیعت ناگرایی اخلاقی است. این نظریه که در حوزه فرااخلاق نضج یافته است، از مبانی نظری اخلاق زیستی است. این مطالعه با هدف تحلیل و نقد نظریه اخلاقی جرج مور درباره «ناطبیعت گرایی اخلاقی» صورت گرفته است. مواد و روش ها: در این پژوهش تحلیلی، پس از توصیف و تحلیل مفاهیم پایه، نظریه اخلاقی جرج مور درباره «ناطبیعت گرایی اخلاقی» تفسیر و نقد می گردد. یافته ها: بر اساس این نظریه اصطلاحات اخلاقی، علامت و نشانه ویژگی های اشیا محسوب می گردد، و لیکن نمی توان پذیرفت اوصافی که با کلماتی نظیر «خوب یا بد» و «باید یا نباید» به آن ها اشاره می شود، بر اساس اصطلاحات غیر اخلاقی قابل تعریف باشند. بر اساس این دیدگاه، احکام و مفاهیم اخلاقی را نه با استفاده از مشاهده تجربی یا استدلال مابعدالطبیعه، بلکه تنها از راه شهود عقلانی است که می توان شناخت. نتیجه اصلی این پژوهش آن است که زایش مکتب احساس گرایی را می بایست در وجود مشکلات ساختاری و درونی نظریه ناطبیعت گرایی جستجو کرد. مشکلاتی نظیر تعریف ناپذیری اوصاف بسیط، نوع خاص ویژگی های غیر طبیعی، مفاهیم غیر تجربی (پیشینی) و شهود باعث شد، علی رغم دو قرن یکته تازی ناطبیعت گرایی در فلسفه اخلاق مغرب زمین، نظریه افراطی احساس گرایی ظهور نموده و این نظریه را به انزوا بکشاند، به گونه ای که ناطبیعت گرایی علی رغم ارائه طرحی نوین، به دلیل وجود مشکلات متعدد هستی شناختی و معرفت شناختی، نتوانست انتظارات حوزه تحلیل مفاهیم و گزاره های اخلاقی را برآورده سازد. نتیجه گیری: نظریه های ناطبیعت گرایی اخلاقی و احساس گرایی هر دو زمینه هایی را برای نظریات دیگری در حوزه اخلاق زیستی را فراهم آورده اند

یکی از مباحث مهم فلسفه اخلاق رابطه بین «باید و هست» است که دیدگاه های مختلفی در باب آن ارائه شده است. یکی از این دیدگاه ها، دیدگاه مرحوم علامه طباطبایی و شارح بزرگ آن شهید مطهری است که عبارت است از آنکه: باید و نبایدهای اخلاقی، جعل ها و اعتباراتی هستند که انسان بر اساس رابطه واقعی بین افعال اختیاری خود و نتایج مترتب بین آنها، تنظیم کرده است و «بایدها» مبتنی بر واقعیات هستند؛ هرچند از آن ها استنتاج نشده اند.