جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

افزایش جمعیت و نیاز روزافزون بشر به مواد غذایی، لزوم توسعه کشاورزی را ایجاب می‌کند. نخود دیم به عنوان یک گیاه پاییزه، اغلب به‌صورت دیم کشت می‌شود. از نظر سطح زیر کشت و عملکرد محصول، استان کرمانشاه رتبه اول را در کشور دارا می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی نواحی مستعد و غیرمستعد از نظر اقلیمی و محیطی برای کشت نخود دیم است. داده‌های استفاده شده در این پژوهش عناصر اقلیمی شامل میانگین مجموع بارش سالانه، میانگین مجموع ماهانه بارش فصل رشد، دمای کمینه‌ی فصل رشد، میانگین ماهانه دمای جوانه‌زنی، دمای گل‌دهی و رسیدگی، میانگین، بیشینه و کمینه ماهانه رطوبت نسبی فصل رشد، میانگین ماهانه ساعات آفتابی فصل رشد طی دوره آماری 20 ساله (2010-1991) از 17 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک و پارامترهای محیطی شامل ارتفاع، شیب (درصد) و خاک بررسی شدند. ابتدا بر اساس پرسشنامه به روش مقایسه زوجی نرخ اثرگذاری هر متغیّر به دست آمد. سپس متغیّرها بر اساس نوع اثر مثبت یا منفی به لایه‌های استاندارد با سلولهای 100متری تبدیل و در اوزان استخراج شده ضرب شد. در نهایت متغیرها در مدل تاپسیس وارد گردید و مناطق مختلف استان از نظر توان کشت نخود دیم مشخص شد. برای تعیین دقیق محدوده‌ها از لایه کاربری اراضی دیم استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که متغیّر بارش سالانه با وزن 793/0 بیشترین و باد با وزن 028/0 کمترین اثر در تعیین توان کشت محصول نخود دارد. در مجموع 69/3836 کیلومترمربع (43 درصد) از اراضی دیم استان در سه سطح بسیار خوب 82/2 کیلومترمربع، سطح خوب 34/1014 کیلومترمربع و سطح متوسط 53/2819 کیلومترمربع می‌تواند به کشت نخود دیم اختصاص یابد و از نظر درصد فراوانی به ترتیب 073/0 ، 43/26 و 48/73 را شامل می‌شوند. ارتفاع بسیار زیاد در شمال‌شرق، شیب بالای 30 درصد در نواحی شمالی و شرق و دمای بیش از حد آستانه در منطقه غرب استان کرمانشاه در دوره‌های گل‌دهی و رسیدگی شرایط کشت نخود دیم را نامساعد کرده است. اراضی با استعداد بسیار خوب در شهرستانهای روانسر و بخشی از جوانرود و نوسود قرار دارد. مناطق با استعداد متوسط در شهرستانهای صحنه، هرسین، کنگاور و بخشهایی از جنوب استان کرمانشاه و مناطق با استعداد خوب در قسمت‌های وسیعی از شهرستان اسلام‌آبادغرب، کرمانشاه و شرق سرپل‌ذهاب قرار دارند.