جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این تحقیق تحت عنوان تبیین فلسفه ی حج و دلالت های تربیتی آن است و به دنبال پاسخگویی به سوالات- 1:ماهیت حج با توجه به آموزه های دینی اسلام چیست؟- 2ضرورت و اهداف حج با توجه به آموزه های دینی اسلام چیست؟- 3اصول حاکم بر حج چیست؟ 4-اثرات تربیتی حج بر روی افراد و در جامعه چگونه است؟ که با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام گردیده است. و نتایج تحقیقات نشان می دهد که حج میعاد با حضرت ابراهیم) ع (و تداوم بخش خط توحید و فراهم کننده ی زمینه ی ارتقاء انسان به سوی عالم معنا و محور رهایی و آزادی انسان از تعلّقات دنیوی است و از سوی دیگر حج ایجاد کننده منافع مختلف مادی و معنوی از جمله سیاسی،اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می باشد .و موجب اتّحاد و همبستگی و اقتدار مسلمانان جهان می باشد .و در نهایت به افراد و جامعه درس دین مداری ،اخلاق مداری،عدالت خواهی و مساوات و برابری میان تمام انسان ها و درس تلاش و هوشیاری اجتماعی و نظم گرایی در جامعه را می آموزد.در پایان پیشنهاد می گردد سازمان حج و زیارت با بهره گیری از اساتید مجرّب، برنامه ای هدفمند و دوره آموزشی به منظور آشنایی تمام حجاج با مبانی فلسفی حج که شامل سه محور چیستی،چرائی و چگونگی حج است طرّاحی نمایند.

معرفت بشری در مسیر تکامل خود، منزل‌گاه‌های متفاوتی را اختیار کرده است. امروزه بر سر این نکته اختلاف چندانی وجود ندارد که درباره‌ی خاستگاه معرفت، نمی‌توان به‌طور قطع اظهار نظر کرد. در آثار تاریخیِ بر‌جای-مانده از دوران‌های قدیم و اندک اطلاعات موجود، می‌توان نقش حوزه‌های جغرافیایی مختلفی را همچون چین باستان، بین‌النهرین و شمال آفریقا، در گسترش زمینه‌های مختلف معرفت بشری و تقویت بنیان‌های اساسی آن، پر رنگ دید. سیر حکمت از این حوزه‌های جغرافیایی به یونان باستان در همراهی با شرایط مختلف جامعه‌ی آن روزگار یونانساختمان جدیدی از دانش و معرفت را در زمینه‌های متنوعی بنا نهاد و نوابغ یونان سهم خود را در حرکت تکاملی دانش بشری به‌خوبی ایفا کردند. بعد از افول ستاره‌ی یونان در اندیشه‌ورزی و تنگ‌شدن عرصه بر اندیشمندان آن دیار، کاروان دانش در جستجوی منزل‌گاهی جدید برای نوزایی، جان‌های تشنه‌ی معرفتِ مسلمانان را رصد کرد و قلب‌های آکنده از شوقِ به دانستن آنان را که با آیات و روایات به حرکت درآمده بود مأمن مناسبی برای رشد و شکوفایی یافت.بنابراین سیر حکمت و معرفت در گذر زمان به دنیای اسلام نیز رسید و بر اساس مدارک موجود، نقش دانشمندان مسلمان در پیش‌برد علم و دانش، انکارناپذیر است. پیشرفت مغرب زمین در حوزه‌های مختلف در طول دو قرن اخیر و دست‌یابی به توانائی‌های متنوع علمی، فنی و مهندسی، صنعتی، مالی، سیاسی، نظامی و ... که یک شکاف عمیق میان آن‌ها و دیگر مناطق به‌وجود آورده است، زمینه-ی شکل‌گیری این تصور را در اذهان مردم مغرب‌زمین فراهم کرده است که فرهنگ خود را حائز مشخصه‌هایی بدانند که مبنای این رشد چشم‌گیر قرار گرفته‌اند و بالتبع دیگران را فاقد این ویژگی قلمداد می‌کنند. از نظر آن‌ها، استقراء و کاربردِ منطق، متعلق به خودشان است و مشرقیان از این عناصر بی‌بهره‌اند و درعوض اهل مکاشفه و شهودند.از طرفی می‌توان ادعا کرد که میان روش پژوهش هر شاخه از معرفت بشری با همان شاخه، همبستگی متقابل وجود دارد. البته این همبستگی به‌گونه‌ای نیست که نتوان به صراحت بر این نکته پای فشرد که روش پژوهش هر علم بر خود آن علم مقدم است. حال پرسش این است که اگر دانشمندان مسلمان توانستند در طول چند قرن حاکم بلامنازع قلمرو معرفت‌های بشری باشند و افق‌های جدیدی در عرصه‌های مختلف علمی پدیدار سازند به چه روش‌های علمی استناد جسته‌اند و آیا اصولاً روش‌شناسی و روش‌های پژوهشی که بتوان به کمک آن بر معتبر بودن یافته‌هایشان مهر تأیید زد، به‌کار گرفته‌اند؟ و این‌که از این رهگذر آیا می‌توان خط‌مشیِ علمی و پژوهشی آنان‌را با دست‌آوردها و معیارهای امروز بشر در عرصه‌های پژوهشی سنجید و قالبی مستدل و مستند برای گزینش و اختصاص ایشان به هر کدام از آن‌ها پایه‌ریزی نمود؟ بر این اساس فهم و اطلاع از روش‌شناسی و روش‌های پژوهشی که دانشمندان مشهور مسلمان ایرانی در دوره‌ی طلایی نهضت علمی دنیای اسلام مورد استفاده قرار داده‌اند، هدف اصلی پژوهش قرار گرفت. این هدف به‌ویژه از آن‌رو حائز اهمیت است که تقریباً در اکثر منابع مربوط به روش‌های پژوهش، نام و نشانی از تلاش‌های دانشمندان مسلمان در این زمینه دیده نمی‌شود. در این میان با توجه به نقش بارز ابوریحان بیرونی و ابن سینا در گسترش مرزهای دانش، بررسی موضوع پژوهش بر تعدادی از آثار ایشان متمرکز گردید.

هدف این تحقیق مطالعه تطبیقی آرای تربیتی ملامحسن فیض کاشانی و جان آموس کمنیوس است. روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش روش توصیفی-تحلیلی است که به بررسی دیدگاه های تربیتی فیض کاشانی و کمنیوس در مورد سه رکن تربیت (هدف، اصل، روش) می پردازد. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از کلیه منابع اسناد، مدارک، کتب، مقالات، مجلات و پژوهش هایی که انجام شده. نمونه ی پژوهشی این پایان نامه عبارت است از کلیه منابع، اسناد، مدارک و پژوهش هایی که بحث شده و در دسترس محقق است. روش جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و فیش های تحقیقاتی و چک لیست تهیه و تنظیم شده است. نتیجه یافته های این پژوهش در یک سوال کلی به این شرح می باشد: اشتراکات و افتراقات آرای تربیتی فیض کاشانی و کمنیوس در مورد اهدف، اصول و روش ها چیست؟ ازکل یافته های تحقیق چنین می توان نتیجه گیری کرد که هر یک از آنها نگاهی خاص به ارکان تربیت داشته اند: فیض و کمنیوس برای انسان سعادت دنیوی واخروی، پرهیزگاری و توأم و تلفیق نمودن علم با عمل و پرورش روح، تعالی دانش و تجربه، توجه به حیات دینی و توجه به عالم برتر معنوی، خردپروری و اندیشه ورزی، پرورش قوای ذهنی را به عنوان هدف تربیت درنظر می گیرند. هدف غایی تربیت به عقیده کمنیوس حصول شادی جاوید و به عبارت دیگر سعادت آخرت است اما این هدف نباید مانع از توجه به امور دنیوی گردد. زیرا فرد باید در این جهان زندگی کند و از آسایش دنیوی بهره مند گردد. فیض در پرداختن به امور دنیا مخالفت نمی ورزد و توجه به امور معنوی را کلید ورود به خوشبختی می داند. اگرچه کمنیوس به دنیای دیگر بی توجه نیست اما تأکید او برای دستیابی به زندگی راحت با اندیشه های فیض همخوانی ندارد. فیض به جهان خاکی بیشتر از این جهت توجه دارد که جایگاهی برای ذخیره آخرت به حساب می آید و از این رو زندگانی دنیا اهمیت دارد. اما کمنیوس در کنار آمادگی انسان برای جهان آخرت مسئله رفاه دنیا را نادیده نمی گیرد. در مورد اصول تربیت فیض و کمنیوس رسیدن به رستگاری، متخلق به اخلاق حسنه، متقی، اهمیت دادن به اراده و اختیار انسان از روی علم و آگاهی، مطابق بودن اصول تربیت با سن فرد و رعایت زمان، تربیت تدریجی، توجه به رشد جسمی و روحی کودک، سازگاری و پایبند بودن به قوانین و مقررات اجتماعی، تطبیق دادن فرد و درهم آمیختن عادات نیک با طبیعت انسانی را مورد توجه قرار می دهند. اصول تربیت از نظر فیض به وسیله برهان و استدلال است که انسان می تواند نسبت به پذیرش حقیقت اقدام کند. اما کمنیوس معتقد است در تعلیم و تربیت نه تربیت دینی باید تربیت عقلانی را محدود کند و نه تعلیم و تربیت عقلانی باید تربیت دینی و اخلاقی را تحت شعاع قرار دهد. کمنیوس قوه فاهمه‌ یا عقل را واجد چیزی نمی داند مگر آنکه از راه حواس اخذ کرده باشد و قطعیت و حقیقت علم را وابسته به شهادت حواس می داند. روش های تربیت دینی مشترک فیض و کمنیوس عبارتند از روش تشویق و ترغیب و روش ایجاد عادات درست، روش الگوی مناسب، روش تلقین و تحمیل به نفس، روش خودسازی و تزکیه نفس. فیض روش رفق و مدارا، تکرار و تمرین را در تربیت دینی مورد توجه قرار می دهد در حالی که کمنیوس توجهی به این روش ها ندارد و در عوض به روش های رئالیستی، روش تجربی در تربیت فراگیران، روش کشف و شهود، مشاهده و تخیل توجه دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی باورهای معرفت شناختی با سبک های رهبری مدیران متوسطه ی شهر زاهدان انجام شده است. بر این اساس از کل تعداد مدیران مقطع متوسطه (زن و مرد) شهر زاهدان که تعداد 133 مدیر را شامل می شد با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه مورگان ، نمونه 100 نفری به صورت سهمی و تصادفی ساده انتخاب شدند. روش به کار رفته در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده است. برای گرد آوری داده ها از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه ی باورهای معرفت شناختی شومر و پرسشنامه ی سبک های رهبری محقق ساخته، اقتباس شده از دسته بندی سبکهای رهبری گیاماته او استفاده شده است. که در آن به دسته بندی سبک های مختلف رهبری از دیدگاه گیاماته او اشاره شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و t مستقل و رگرسیون گام به گام و تحلیل واریانس یک راهه استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که بین باورهای معرفت شناختی و سبک های رهبری مدیران رابطه معنی داری وجود دارد. بدین معنا که مدیرانی که به باورهای معرفت شناختی مترقی اعتقاد بیشتری داشتند (توسعه دانش و برهان دانش) بیشتر به سبکهای رهبری دموکراتیک تمایل داشتند (مشورتی و مشارکتی). بررسی باورهای معرفت شناختی مدیران نشان می دهد که مدیران در زمینه ی باورهای معرفت شناختی بیشتر به باورهای مترقی تمایل داشتند. بررسی سبکهای رهبری مدیران نشان می دهد که اغلب مدیران سبکهای رهبری مختلفی داشتند، که از سبک مشارکتی (رابطه مدار بالا وظیفه مدار پایین) بیشترین استفاده را کردند.

آموزش فعالیتی است برای هدایت یا شکل دادن به جریان رشد . به عبارت دیگر، آموزش شکل دادن انسان به وسیله انسانهاست و دوره های آموزش ضمن خدمت به عنوان زنجیره انتقال آگاهیها ، اطلاعات و مهارتها ، موجب افزایش توانایی معلمان می گردد . در این راستا مجهز ساختن افراد یا معلمان به علم روز یکی از ضروریات تشکیل و راه اندازی دوره های آموزش ضمن خدمت است که هم اکنون در سطح وسیعی در سازمانها ، خصوصاً در آموزش و پرورش انجام می شود . ( ابراهیم زاده ، 1373،ص11 ). از آنجا که آموزش و پرورش به طور وسیعیبا اکتشاف و انتقال معرفت سرو کار دارد ، برای معلم داشتن توانایی ارزیابی زمینه هایی که معرفت بشری به دست آمده است ، بسیار مهم است . زیرا فعالیت های معلم در جنبه های مختلف با این موضوع ارتباط می یابد . به طور مثال معلم می تواند شاگردان را یاری کند تا آنکه بتوانند نظر شخصی را از واقعیت و عقیده را از معرفت واقعی تمیز دهند . همینطور معلم می تواند به فراگیران در فهم راه و روشهایی که انواع معرفت بشری از آن طریق کسب شده اند ، مدد رساند . معلم باید بتواند به یادگیرندگان نشان دهد که چگونه روشهای متعدد کسب معرفت ممکن است با همدیگر به کار برده شوند .و چگونه آنها همدیگر را برای جستجوی حقیقت تکمیل می کنند . همین موضوع ، مجدداً اهمیت فلسفه آموزش و پرورش معلم را نشان می دهد . زیرا فلسفه های مختلف بر انواع متفاوت معرفت و روشهای گوناگون تدریس تأکید دارد (رضایی ،1387 ) .به همین دلیل تحقیقی با عنوان نقش معرفت شناسی آموزش ضمن خدمت در نظام آموزش و پرورش چیست ،انجام شده است تا به این هدف یعنی ، بررسی و تحلیل نقش معرفت شناسی آموزش ضمن خدمت در نظام آموزش و پرورش ، دست یابیم .روش تحقیق ، روش سندی - تحلیلی استو به این نتایج دست پیدا می کنیم :1-

امر اطلاع رسانی پیشینهای از زمان پیدایش بشر داشته است و دین مبین اسلام نیز از آغاز، اطلاع رسانی و آگاهی بخشی را محور توسعه مکارم اخلاقی و تعمیق باورها و ارزشهای انسانی در جامعه دانسته و هنجارسازی جهت اطلاعرسانی صحیح را امری اساسی میشمرد. ظهور فنآوریهای نوین اطلاع رسانی موجب شده است تا تأثیر جوامع از یکدیگر بسیار عمیق و گسترده گردد و رسانه های همگانی با هدایت افکار عمومی چالشهای فراوانی را برای اندیشمندان و دلسوزان به وجود آورند.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬میهن اسلامی ما نیز از این قاعده مستثنی نیست، آنچه ذهن اندیشمندان دینی، مسئولین و بسیاری از دینداران را به خود مشغول ساخته و پرسشهای اصلی این پژوهش به شمار میرود آن است که مصادیق رسانه چیست؟ جایگاه مبانی فقهی کارکرد اطلاع رسانی رسانه به عنوان مهمترین کارکرد ابزارهای ارتباطی جهان کجاست؟ آزادی بیان در اسلام چه جایگاهی دارد؟ آیا آزادی بیان را حد و مرزی نیست؟ فریضه واجب امر به معروف و نهی از منکر چه نسبتی با فعالیت اطلاعرسانی رسانهها خواهد داشت؟ و آنجا که پای رسانه های همگانی به میان میآید، افشاء اسرار، نشر اکاذیب، تهمت و تهدید، سخره و استهزا، چه آثاری بر افکار عمومی مسلمین و به طبع آن جامعه دارد؟ آیا اسلام بنا به هر مصلحتی گمراه نمودن، تحقیر و دخالت در حریم خصوصی مسلمانان را بر میتابد؟‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬نیاز امروز جامعه دینی ایرانی آشنایی با مبانی فقهی کارکرد اطلاعرسانی رسانه است. مبانی که حقوق اطلاع رسانی و رسانه را در اسلام به وجود میآورند و چارچوبهای آن تفاوتهای بنیادین با روش و نگرش غرب به حرفه رسانه را آشکار میکند.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬این پژوهش طی چهار فصل، حتی الامکان و در بضاعت نگارنده با رویکردی کلی در جهت نیل به این هدف میکوشد که: به تبیین جایگاه مبانی فقهی جلوه های معاصر پدیده اطلاع رسانی بپردازد و در تحدید حدود و تعیین ثغور آن مبتنی بر مبنای شرع منور سر فصلهایی ارائه داده، بستر مطالعه بیشتر را برای پژوهندگان در این باب فراهم آورد.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

پژوهش حاضر با هدف بررسي نقاط قوت و ضعف فرايند تغيير در طرح ارزشيابي كيفي- توصيفي در استان اصفهان به انجام رسيده است. به عبارت ديگر، اين پژوهش درصدد بوده است تا فرايند تغيير را در پنج حيطه شامل: تدوين و طراحي، اشاعه و انتشار، پذيرش، اجرا و نهادينه كردن در طرح ارزشيابي توصيفي از ديدگاه معلمان، مديران و كارشناسان مجري طرح ارزشيابي ‌توصيفي در استان اصفهان بررسي نمايد. اين پژوهش، در هم تنيده (كمي- كيفي) و از نوع توصيفي- تحليلي است. جامعه آماري شامل دو بخش است. بخشي از جامعه‌، معلمان و مديران مجري طرح در استان اصفهان هستند كه از طريق پرسشنامه نظرات آن ها جمع‌آوري شده است. جامعه ديگر را كليه كارشناسان سنجش و ارزشيابي كه مجري طرح در استان مي‌باشند، تشكيل مي‌دهد. در اين پژوهش با توجه به تعداد كم جامعه، نمونه‌گيري انجام نشده و از روش سرشماري استفاده گرديد. تعداد معلمان 44 نفر، مديران 8 نفر و تعداد كارشناسان 10 نفر مي‌باشد.در اين پژوهش از سه ابزار اسناد و مدارك، پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. به منظور برآورد روايي سوالات مصاحبه و پرسشنامه، از روايي محتوا استفاده شده و نظر متخصصان در رابطه با كيفيت سوالات مورد توجه قرار گرفته است. براي برآورد پايايي پرسشنامه از روش آلفاي كرانباخ استفاده شده است كه پايايي كل پرسشنامه (0/96) بوده است. به منظور تجزيه و تحليل اطلاعات كمي از روشهاي آماري توصيفي مانند فراواني، درصد ميانگين، انحراف معيار، جداول و نمودارها و در تجزيه و تحليل اطلاعات حاصل از مصاحبه از روش مقوله‌بندي استفاده شده است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه سوال اول (تدوين و طراحي) در بخش كمي، ميانگين ميزان توجه به تدوين و طراحي طرح ارزشيابي توصيفي 3/14 بوده كه بيش از ميانگين تعيين شده (3) مي‌باشد. در بخش كيفي، كارشناسان ارزشيابي،از طرفي به مطلوبيت و مقبوليت اهداف طرح و از سويي ديگر به ضعف در مورد ميزان مشاركت مجريان در تدوين و طراحي تأكيد كردند و پيرامون هر يك، نكات مختلفي را ارائه نموده‌اند. در سوال دوم (اشاعه و انتشار) ميانگين نمره ميزان توجه به اشاعه و انتشار طرح ارزشيابي 2/94 بوده كه كمتر از ميانگين تعيين شده (3) مي‌باشد. در بخش كيفي، كارشناسان ارزشيابي در دو مقوله‌ي كلي اطلاع‌رساني و نوع اشاعه طرح، موارد متعددي را بيان نمودند. در سوال سوم (پذيرش)، ميانگين نمره ميزان توجه به پذيرش طرح ارزشيابي توصيفي 52/3 بوده كه بيشتر از ميانگين تعيين شده (3) مي‌باشد. در بخش كيفي كارشناسان، به تحصيلات بالا، آموزش مداوم و مشاركت بيشتر مجريان در طرح به عنوان عوامل مؤثر در پذيرش تأكيد نمودند. در سوال چهارم (اجرا)، در بخش كمي، ميانگين نمره ميزان توجه به اجراي طرح ارزشيابي توصيفي 2/89 بوده كه كمتر از ميانگين تعيين شده (3) مي‌باشد. در بخش كيفي، مصاحبه‌شوندگان در دو مقوله‌ي ميزان امكانات و منابع و انعطاف و استقلال در اجرا، موارد متعددي را بيان نمودند. در سوال پنجم (نهادينه كردن)، ميانگين نمره ميزان توجه به نهادينه كردن طرحي ارزشيابي توصيفي 2/55 بوده كه از ميانگين تعيين شده (3) كمتر مي‌باشد. در بخش كيفي، كارشناسان به مواردي چون فرهنگ‌سازي در جامعه و ايجاد تغييرات بنيادي در نگرش و دانش معلمان، تأكيد كردند. در مجموع مي‌توان گفت كه فرايند تغيير در طرح ارزشيابي توصيفي در پنج حيطه يكسان نبوده است. به اين معنا كه بيشترين ميانگين مربوط به حيطه پذيرش و كمترين ميانگين مربوط به حيطه‌ي اجرا مي‌باشد.

حادثه عاشورا رخداد بسیار مهمی بود که در فاصله کوتاهی پس از حیات پیامبر اتفاق افتاد.و به نماد حماسه و شجاعت در مکتب تشیع مبدل گشت. اهمیت این نهضت عظیم در تاریخ اسلام و تشیع مبینضرورت پرداختن به ابعاد مختلف این نهضت بزرگ است. بر این اساس پژوهش حاضر که از نوع پژوهش های کیفی است با استفاده از تفسیر متن و تحلیل گفتار ضمن بررسی سیره امام حسین علیه السلام رهبر بزرگ نهضت عاشورا،ابعاد تربیتی این واقعه عظیم را تبین نموده به این نتایج دست یافته است: هدایت و رشد، حیات طیبه و عبودیت ، از جمله اهداف تربیتیامام حسین در جریان واقعه عاشورا محسوب می شود. توحید، عدالت، اثر پذیری ظاهر از باطن، اثر پذیری باطن از ظاهر ، پرهیز از انفعال، کرامت، خردورزی....از جمله مبانی تربیتی رویکرد تربیتی امام حسین علیه السلام است که اصول توحید نظری ، توحید در پرستش، تحول باطن ، بهسازی محیط اجتماعی، هدایت فردی، مسئولیت پذیری، عزتمداری در سیره فردی و در تعاملات اجتماعی و تعقلاز این مبانی نشات گرفته اند. مربی بزرگ عاشورا در راستای تحقق اهداف تربیتی خود و متناسب با اصول تربیتی از شیوه های تربیتی متناسب بهره می بردند نیایش، عبادت پیشگی، مبارزه با تبعیض نژادی، ادای حقوق دیگران، ظلم ستیزی، اعطای بینش، اصلاح ساختار جامعه و.....از جمله این روش‌های تربیتی است.

دراین پژوهش آراء و روشهای تربیتی از دیدگاه فطرت گرایی مطهری و طبیعت گرایی روسو در زمینه پرورش ابعاد جسمانی، عقلانی واخلاقی انسان بااستفاده از روش مطالعه و تحلیل مورد بررسی و تطبیق قرار گرفته و مشابهت ها و اختلاف نظرهای آن دو متفکر تربیتی در خصوص موضوعات فوق تبیین گردیده است. در خصوص پرورش جسمانی، اعتقاد به پیوستگی جسم و روح و ضرورت پرورش هماهنگ آنها مورد توجه جدی مطهری و روسو می باشد؛ در خصوص پرورش عقل، در دیدگاه آنها عقل به معنی آموختن و فراگیری صرف منظور نظر نیست، بلکه با ایجاد توانایی تجزیه و تحلیل، تشخیص و تمیز، استدلال و قضاوت و انتخاب صحیح است که عقل معنا و مفهوم پیدامی کند. هدف مشترک مطهری و روسو در پرورش عقل ایجاد توانایی‌های فوق می باشد.ودر خصوص پرورش اخلاق، تکیه آنها بر پرورش صفات و ویژگی های انسانی می باشد که ریشه در طبیعت و فطرت انسان دارند و انسان فطرتاً به سوی آنها گرایش دارد. همچنین در این پژوهش تبیین گردیده که با وجود اشتراک نظرهای فراوان بین مطهری و روسو، اختلاف نظرهایی اساسی هم وجود دارد. به طوری که هدف غایی تربیت از نظر روسو انطباق دادن انسان با طبیعت استو از نظر مطهری هدف غایی تربیت نزدیک کردن انسان به خدا و رساندن او به کمال و سعادت می باشد. بر این اساس، دیدگاه مطهری نسبت به روسو گسترده تر و عمیق تر می باشد. مطهری در فلسفه و آراء تربیتی خود عالم غیب و ظهور را با هممی‌نگرد و پرورش انسان را در راستای آن می داند، ولی روسو فقط طبیعت رادر نظر دارد و اهداف و روش های او نیز در جهت انطباق دادن انسان با طبیعت می‌باشد. از جمله موارد دیگری که این پژوهش به تبیین آن پرداخته، بیان روش های تربیتی می‌باشدکه مطهری و روسو در خصوص کاربرد آنها اشتراک نظر دارند. از جمله: روش پیروی از طبیعت و فطرت انسانی انسان، توجه به استعدادها و توانایی ها و اختلاف آنها درامر تربیت سالم سازی و آماده سازی شرایط برای تربیت، استفاده از روش الگویی، اِعمال سختیها و شداید متعادل بر متربی برای مقاوم بارآوردن او، تأکید بر کشف و اکتشاف درونی از طریق کسب تجربه فردی. همچنین در این پژوهش تبیین گردیده که مطهری با دیدگاه روسو در زمینه های به کارگیری اصول و روشهای زیر اختلاف نظر دارد. روسو معتقد به اصل عدم پیروی از اجتماع، اصل پیروی مطلق از طبیعت، روش دور ساختن کودکان از اجتماع، اِعمال تعلیم و تربیت منفی و تاخیری، کافی دانستن مجازات طبیعی، انتظار طولانی برای شکوفا شدن خود به خودی استعدادها دارد در حالی که مطهری اعتقاد به امور فوق ندارد. همچنین در مقابل این اختلاف نظرها پژوهش حاضرتبیین نموده آن دسته از اصول و روش های تربیتی مورد نظر روسو که منطق با طبیعت و فطرت انسان می‌باشند مورد نظر مطهری نیز می باشند.

اعتقاد به وجود و ظهور امام مهدی (عج) همچون سایر اجزای اعتقادات دینی آثار تربیتی معینیبه دنبال دارد. ضرورت اعتقاد به مهدویت بر اساس متون روایتی ما، برای افراد مجموعه ای دانشی فراهم می نماید؛ اما هنگامی که این مجموعه دانشی به همراه خود تحولات هیجانی، عاطفی و عملی معینی را ایجاد می کند که ضمن آن افراد می کوشند خود را برای یاوری امام مهدی (عج) آماده سازند،چهره تربیتی مهدویت آشکار می گردد. هدف پژوهش حاضر تبیین اثرات تربیتی مهدویت، در ابعاد مختلف زندگی است. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی با بررسی منابع و گردآوری داده ها، به نقش انتظار در ادیان مختلف و بالاخص اسلام پرداخته شده و تاثیرات روانشناختی، جامعه شناسی و تربیتی انتظار در عرصههای مختلف زندگی مورد بررسی قرار گرفته است. ویژگی های نسل منتظر تشریح شده است. امید به آینده، آمادگی برای ظهور، مقاومت در برابر فساد محیط، کاهش ناهنجارهای اجتماعی، صبر و شکیبایی، تصحیح رابطه انسان با خداوند خویش و جامعهاز جمله آثار تربیتی انتظار می باشد. بر این اساس پیشنهاد می شود رشد فرهنگ مهدویت به عنوان اهداف تعلیم و تربیت، رسمی و غیر رسمی در برنامه ریزی لحاظ شود.