جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
علم(حصولی و حضوری)
>
علم حصولی(مقابل علم حضوری)
>
تصدیق(مقابل تصور)
>
تصدیق ظنی(قسیم یقین به معنی اخص و تصدیق شبیه به یقین)
>
وهم(معرفت شناسی)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
تعداد رکورد ها : 22
عنوان :
تاثیر فضایل و رذایل اخلاقی در معرفت الهی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
01. خداشناسی (کلام)
,
کمال نفس
,
معرفت به حقیقت اشیا
,
رذایل اخلاقی
,
فضایل اخلاقی
,
موانع معرفت به خداوند
کلیدواژههای فرعی :
ارتکاب معاصی ,
گناه ,
شهوات ,
عقل ( جوهر ) ,
علم واجب ,
خود سازی ,
جاه طلبی ,
خصومت ,
مال دوستی ,
دروغ گویی ,
نفس انسان ,
غضب ,
وهم(معرفت شناسی) ,
شرب خمر ,
موانع کمال نفس ,
رذایل مانع از حکمت ,
گناهان مانع از حکمت ,
لقمه حرام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نقش عواملی چون عواطف و احساسات، خواسته های پیشینی، گناهان و رذایل اخلاقی و ... در تکون معرفت، از دیرباز مورد توجه فیلسوفان بوده است. ملاصدرا نیز با تلقی خاصی که درباره معرفت الهی دارد و از سویی آن را مترادف با حکمت دانسته، و از سوی دیگر، تحقق چنین معرفتی را مسبوق به تهذیب و استکمال نفس انسانی می انگارد، در حقیقت، موانع معرفت به خداوند را همان موانع حکمت و کمال انسانی معرفی می کند. بدین ترتیب، تقرب به عالم قدس و دست رسی به معرفت حضرت حق، در گرو تزکیه نفس و تهذیب اخلاق از زشتی ها، معاصی و رذایلی چون بخل، کبر، عجب، غیبت، حب جاه و ریاست، خصومت، شرب خمر، دروغ گویی و ... و التزام به شریعت خواهد بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پی گیری اثرپذیری ساحت عقیدتی از ساحت های غیر عقیدتی
نویسنده:
زهرا (میترا) پورسینا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
غایت
,
ساحت عقیدتی
,
ساحت غیر عقیدتی
,
کارکرد ذهن
,
باورهای تقلیدی
,
مشهورات (منطق)
,
وهم(معرفت شناسی)
,
عوامل غیر معرفتی موثر در باور
کلیدواژههای فرعی :
باور ,
حسن و قبح ,
قوای معرفتی ,
ساحت های نفسانی ,
عواطف و احساسات ,
عقل ( جوهر ) ,
عصبیت ,
معرفت(ادراک جزئی) ,
تاثیر علایق بر کارکرد ذهن ,
تاثیر وهم در ایجاد باور ,
تاثیر احساسات بر باور تقلیدی ,
چکیده :
این مقاله، با محور قرار دادن اندیشه غزالی، به منزله یکی از بزرگ ترین متفکرانی که به تاثیر و تاثر متقابل میان ساحت های نفسانی قائل است، مساله مهم تاثیر ساحت های غیر عقیدتی بر ساحت عقیدتی را که از مباحث مطرح در حوزه معرفت شناسی معاصر است با توجه به برخی از شاخص های فکری او پی گیری می کند.این شاخص های فکری عبارت اند از: اعتقاد غزالی به تاثیر غایات در چگونگی تعین یافتن ساحت عقیدتی، تاثیر احساس ها و خواسته ها بر چگونگی کارکرد ذهن، تاثیر وهم در باورآوری، دیدگاه غزالی در خصوص منشا مشهورات و ریشه های باورهای تقلیدی. این شاخص ها، چگونگی تاثیر احساس ها و خواسته های انسان بر باورهای او را از دیدگاه غزالی نشان می دهند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش عوامل معنوی در معرفت با تکیه بر قوه وهم از نگاه ملاصدرا
نویسنده:
رضا محمدزاده ,عباسعلی منصوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
خطای ذهن
,
عوامل معنوی
,
معرفت
,
وهم(معرفت شناسی)
کلیدواژههای فرعی :
نفس آدمی ,
دعا ,
ادراک انسان ,
زهد ,
ذکر ,
تاثیر عوامل غیر معرفتی بر معرفت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نوشتار حاضر، بر اساس تحلیل آرای ملاصدرا و طرح مباحثی چون چیستی وهم و چرایی تاثیر آن در ایجاد خطای ذهن، نشان می دهد که از دید صدرا، انسان اندیشنده محض نیست و باورهای انسان را نباید مطلقا از مقوله افعال ارادی او دانست. به عبارت دیگر، در تحقق باورهای انسان، عوامل معنوی نیز- که فراتر از امور طبیعی بوده و برای انسان ملموس نیستند، اما پیوسته در تعامل با انسان اند- نقش مهمی ایفاء می کنند. ملاصدرا، این تاثیر را به هنگام بحث درباره قوه وهم، به دقت مطرح کرده است. این در حالی است که فیلسوفان بزرگ دیگری چون ابن سینا و سهروردی نیز، همانند ملاصدرا، منشا خطای ذهن یا به عبارتی نفوذ شیطان در انسان را از طریق قوه واهمه تصویر کرده اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تخیل در اندیشۀ ریکور و ملاصدرا
نویسنده:
محمدکاظم علمی سولا، سیده اکرم برکاتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ذهن و عین
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
ریکور
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
هرمنوتیک
,
هرمنوتیک ریکور
,
حکمت متعالیه
,
تخیل(راه های معرفت)
,
متخیله
,
تخیل و معرفت
کلیدواژههای فرعی :
قوس نزول و صعود ,
اِبداع (آفرینش) ,
استعاره ,
علم نفس ,
شاکله ,
وجود ذهنی ,
حس مشترک ,
وهم(معرفت شناسی) ,
همگون سازی ,
فعل بشری ,
زبان و تخیل ,
تخیل و استعاره ,
تخیل زایا ,
شاکله مندی ,
محسوس و معنا ,
وحدت بخشی خیال ,
فعل و تخیل ,
عالم خیال منفصل ,
صور متخیله ,
اتحاد در ادراکات جاری ,
منشأ ایجاد شوق ,
وجود زبانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
پژوهش حاضر، به بررسی دیدگاه های ریکور و ملاصدرا در مبحث خیال و نقش موثر تخیل به ویژه در حوزه معرفت می پردازد. گرچه مبادی دو فیلسوف در این باره متفاوت است، در حوزه های خاصی شباهت های قابل توجهی در اندیشه های این دو ظاهر می شود. ریکور که یکی از فیلسوفان معاصر حوزه هرمنوتیک است از مباحثی نظیر نشانه شناسی، زبان شناسی، ساختارگرایی، و معرفت شناسی رایج در فلسفه تحلیلی، برای غنی ساختن هرمنوتیک استفاده بسیار کرده است. بدین سبب، مساله زبان در اندیشه وی نقشی محوری دارد. تفاوت مبنایی اندیشه ریکور با ملاصدرا در مبحث تخیل، به این جهت است که در اندیشه ریکور، «زبان»، مبنای تبیین تخیل است. وی نقش تخیل در شناخت را از طریق زبان توضیح می دهد. اما ملاصدرا عمل تخیل در ایجاد معرفت را عمل قوه ای از قوای نفس می داند و مستقیما به زبان نمی پردازد. اما به رغم این تفاوت مبنایی، هر دو فیلسوف تخیل را واسطه ای میان جهان اعیان و دنیای درون ذهن، می دانند و هر دو، این امکان را با مفهوم اجتماع دو امر متباین توضیح می دهند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 94
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
درون نگری، گواهی، و حافظه در نظام فلسفی ملاصدرا و دکارت
نویسنده:
قاسم کاکایی، حسن رهبر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
منابع معرفت
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
علم نفس
,
دکارت
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
معرفت
,
منابع معرفت(اصطلاح وابسته)
,
معرفتشناسی دکارت
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
فاعل شناسا ,
گواهی (معرفت شناسی) ,
حافظه (معرفت شناسی) ,
صور ادراکی ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
معرفت حافظه ای ,
بدیهیات اولیه ,
وجدانیات ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حس مشترک ,
حافظه ,
وهم(معرفت شناسی) ,
اعتبار ادراک واضح و متمایز ,
ارزش معرفت شناختی درون نگری ,
گواهی لفظی ,
گواهی کتبی ,
ارزش معرفت شناختی گواهی ,
دروننگری (معرفتشناسی/روانشناسی) ,
نقش معرفت شناختی حافظه (معرفت شناسی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
یکی از مباحث مهم در معرفت شناسی معاصر سخن از منابع معرفت است. معرفت شناسان پنج منبع معرفت را بر می شمرند: ادراک حسی، عقل، درون نگری، گواهی، و حافظه. نویسندگان در این مقاله سه منبع معرفت، یعنی درون نگری، گواهی، و حافظه را با محوریت آرای صدرا و دکارت به صورت مقایسه و تحلیل مورد بحث و بررسی قرار داده اند. دکارت و صدرا درون نگری، گواهی، و حافظه را از جمله منابع معرفت می دانند و معتقدند انسان از این راه ها می تواند معرفت کسب کند. آنها معلومات حاصل از درون نگری را یقینی تلقی می کنند. همچنین هر دو از گواهی به منزله انتقال دهنده، و از حافظه به مثابه نگه دارنده معرفت یاد می کنند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 121
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وهم و خیال و کارکرد آنها در معرفتشناسی اسلامی با تمرکز بر آرای ملاصدرا
نویسنده:
نرجس رضایی آدریانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
واهمه
,
خیال(معرفت شناسی)
,
وهم(معرفت شناسی)
چکیده :
در میان قوای باطنی نفس، قوهی وهم و خیال کارکردهای قابلتوجهی در معرفتشناسی اسلامی بهخصوص آرای صدرایی دارند. در نگاه صدرایی خیال گاه حافظ صور و گاه مدرک آنها معرفی میگردد. رفع این ناسازگاری جز با تمسک به مبانی خاص وی امکانپذیر نیست. این قوه به لحاظ معرفتی کارکردهای عامی چون حفظ و نگهداری صور، تبدیل علوم حضوری به حصولی، تجسم و تمثل، بازیابی و بازشناسی و کارکردهای اختصاصی چون تأثیر در خواب و رؤیا، وحی و الهام، کشف و شهود دارد. صدر المتالهین برخلاف مشهور، وهم را قوهای مستقل نمیداند، بلکه معتقد است عقل در تنزل خود با همراهی حس نسبتهایی با متعلقات خود مییابد که جزئیات وهمی حاصل آن است نه اینکه صفات جسمانی قائم به نفس باشد. درک معانی جزئی، ایجاد مغالطات و تأثیر وهم در ارکان و منابع معرفت از کارکردهای قوهی واهمه در معرفتشناسی اسلامی است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شعر و شاعری از نگاه قرآن و حدیث
نویسنده:
علی اکبر کلانتری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شاعر
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن
,
ادبیات
,
قرآن و شعر
کلیدواژههای فرعی :
مدح و رثای اهل بیت (ع) ,
اهل بیت(ع) ,
احادیث امامت ائمه اثنی عشر(ع) ,
شعر جاهلی ,
ادیب ,
ادیب ,
اسباب نزول ,
تخیل(راه های معرفت) ,
وهم(معرفت شناسی) ,
اضغاث احلام ,
سرواد ,
فضیلت اهل بیت (ع) ,
نکوهش شاعری ,
شاعر مومن ,
و ما علمناه الشعر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه حلی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ناصر مکارم شیرازی
,
محمدرضا مظفر
,
محمدحسین کاشف الغطاء
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
بر اساس برداشت بدوی از برخی آیات قرآن، این کتاب با شاعران برخوردی منفی نموده و آنان را- اگر با ایمان و درست کار نباشند - مورد نکوهش قرار داده است. از سوی دیگر، در سخن و سیره پیشوایان دین در پیوند با موضوع شعر و شاعری، به نصوص و گزارش هایی بر می خوریم که به حسب ظاهر، متعارض و ناسازگار به نظر می رسند؛ زیرا برخی از آن ها، این کار را مورد نکوهش قرار داده و پاره ای دیگر آن را بی اشکال دانسته اند و حتی گاه، مورد تشویق قرار داده اند. مقاله پیش رو با بررسی آیات و روایات یاد شده، در پی تبیین این نکته است که هیچ یک از فرازهای قرآنی و روایی در صدد تخطئه و نکوهش اصل این کار نیست و روایات به ظاهر ناسازگار نیز با توجه به این که ناظر به گوناگونی محتوای شعر و نیز شرایط و موقعیت های مختلف هستند، با هم سازگار و قابل جمع می باشند و به احکام متفاوت و متناسب با وضعیت های مختلف اشاره دارند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 110
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد قوۀ وهم و ادراکات آن در حکمت صدرائی
نویسنده:
محمود صیدی، ابراهیم نوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معانی
,
حکمت متعالیه
,
فعل قوی ( نفس )
,
خیال(معرفت شناسی)
,
وهم(معرفت شناسی)
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
از دیدگاه ملاصدرا، وهمْ مدرک معانی جزئی است و قوهای مستقل نبوده بلکه عقل متنزل یا خیال متصاعد میباشد. وی بحثی مستقل در مورد چگونگی حصول ادراکات وهمی ننموده است ولی نگارندگان چگونگی وصول نفس به اینگونه ادراکات را از جهت ادراکات خیالی و عقلی و اتحاد عالم با معلوم در هر مرتبهای تحلیل و بررسی میکنند. مبانی صدرا در اثبات حدوث جسمانی قوۀ واهمه، اصالت وجود، ترکیب اتحادی ماده و صورت، و حرکت جوهری است. قضایاى وهمی چند دستهاند: جاری نمودن حکم معقول بر محسوس، مخالفت وهم با عقل در نتیجۀ قیاس، آرزوهاى دائم و مخوفات وهم. تأثیر وهمیات نیز سه مورد کلی است: قوّت متعارف نفوس، شرافت یا خباثت آنها
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 142
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آزمایشهای فکری در آثار ابنسینا و تحلیل آن
نویسنده:
سیدعلی حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
آزمایش فکری
,
روش استدلالی
,
تخیل(راه های معرفت)
,
وهم(معرفت شناسی)
,
الهیات و معارف اسلامی
,
مبانی فلسفه و کلام
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
آزمایش فکری روشی استدلالی است که در علوم مختلف، بهخصوص فلسفه و فیزیک نظری کاربرد دارد. در این روش فلسفی، موقعیتهایی تخیلی ترسیم میشود که درخلال آنها، مقصود طراح آزمایش فکری دنبال میشود و خواننده اگر منکر نتیجۀ موقعیتهای تخیلی باشد، به نتیجه مایل میشود یا به خطای خود ملتفت میشود؛ اگر خواننده درمقام آموزنده باشد، فهم مطلب برای او آسانتر میشود و اگر مطلب را بداند و بنابر عواملی، از آن غافل باشد، آزمایش فکری تلنگری است تا به مطلب ملتفت شود. در این پایاننامه، در پی تطبیق مفهوم آزمایش فکری بر برخی روشهای استدلالی ابنسینا هستیم. ابنسینا گاهی موقعیتهایی تخیلی را وصف میکند که کاملاً بر مفهوم مدرن آزمایش فکری منطبق است؛ مثلاً وی با فرض موقعیتی، تجرد نفس و تمایز جوهری نفس و بدن را یادآوری میکند؛ در موقعیتی دیگر، از تخیل دو تصویر خیالی که وضعهای گوناگون دارند، بر جسمانیبودن قوۀ خیال استدلال میکند؛ در متنی دیگر نیز با تشریح موقعیتهایی، در برابر لذتگرایی میایستد و موارد دیگری از این دست. دربخشی از پایاننامه نیز به مسائل شناختی آزمایشهای فکری و قوۀ پردازندۀ این موقعیتهای تخیلی توجه کردهایم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویکرد فخر رازی به تحلیل معناییِ «معرفت» و واژگان مرتبط با آن در متون دینی
نویسنده:
کیهان سلطانیان، رضا اکبری، محمد حسین مهدوی نژاد ، علیرضا پارسا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فخر رازی
,
فلسفه دین
,
کارکرد معرفتی دین
,
تحلیل دینی معرفت
کلیدواژههای فرعی :
شعور ,
متون مقدس ,
حکمت ,
1. ادیان religions ,
علم لدنی(معرفت شناسی) ,
علم حدسی((صدرالمتالهین)، قسیم علم فطری و علم مکتسب) ,
غفلت ,
فراست(اصطلاح وابسته) ,
عقل(قوه عاقله) ,
یقین به معنی اعم(اصطلاح وابسته) ,
ظن غیر یقین به معنی اخص(اصطلاح وابسته) ,
وهم(معرفت شناسی) ,
چکیده :
رازی با تحلیل واژگان مرتبط با مفهوم معرفت از جمله شعور، ادراک، فقه، فهم و ... که از متون دینی استخراج کرده است، نتایجی معرفتشناختی را در اختیار ما قرار میدهد. از جمله نتایج بهدستآمده آن بوده که کسب معرفت برای انسان امری ممکن است و در عین حال انسان محدودیتهای معرفتی دارد؛ معرفت امری مشکک است؛ افراد بر اساس استعداد خویش در یکی از مراتب معرفت قرار میگیرند و اینگونه نیست که تمام باورهای انسان موجه باشند؛ همچنین اینکه معارفی مانند علم لدنی، علم حدسی و فراست را نمیتوان توجیه عقلانی کرد. تحلیل فخر از واژگان مرتبط با معرفت نشان میدهد که معرفت با سایر ابعاد وجودی انسان دارای تأثیر متقابل است. همچنین تحلیل وی زمینهساز استخراج نکاتی بود که امکان تعریفی دینی از معرفت را در اختیار ما قرار میدهد. در این تعریف، علاوه بر مؤلفههای باور و صدق، به تنوع کمّی و کیفی قوای معرفتی انسانها و نقش اعتماد به دیگران (بهویژه پیامبران) نیز توجه شده است. این تعریف، برونگرایانه است و نشان میدهد که اموری چون رفتار و عوامل ماورایی بر معرفت با محوریت باور مدخلیت دارند. بنابراین تفاوت نحوۀ ارتباط انسانها با ماوراء سبب تشکیک در معرفت است. بر این اساس هدف این مقاله ارائۀ تعریف جدیدی از معرفت در فضای مباحث معرفتشناختی با استفاده از مطالب ارائهشده توسط فخر رازی است و برای این هدف از روش توصیفی - تحلیلی بهره بردهایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
تعداد رکورد ها : 22
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید