جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اروپاییان مدت‌ها تلاش می‌کردند در امور تجاری نواحی شرقی به طور مستقیم دخالت کنند؛ تا این‌که در سده شانزدهم میلادی، پرتغالی‌ها موفق شدند بین آسیا و اروپا نوعی تجارت انحصاری برقرار نمایند و منافع تجاری که پیش از آن نصیب مسلمانان می‌شد را از آن خود کنند. با این حال، سلطه پرتغالی‌ها بر حوزه تجاری شرق و منطقه خلیج‌فارس در سده هفدهم پایداری خویش را از دست داد و توسط هلندی‌ها و انگلیسی‌ها به چالش کشیده شد. در واقع به دنبال جریان اصلاح دین، پراکندگی قدرت و تنش سراسر اروپا را فراگرفت، پس از کاتولیک‌ها، قدرت‌های پروتستان همانند انگلستان و هلند نیز برای سیاست توجه به مناسبات تجاری میان اروپا با سایر نواحی جهان به ویژه شرق اهمیت خاصی قائل شدند. در نتیجه این دو قدرت در سده هفدهم در زمینه فعالیت‌های تجاری در شرق و ناحیه خلیج‌فارس بر پرتغالی‌های کاتولیک فائق آمدند. پس از آن شرکت‌های تجاری هلند و انگلیس در خلیج‌فارس به رقابت پرداختند. چگونگی ورود شرکت‌های هلندی و انگلیسی به شرق و خلیج‌فارس و استقرار آن‌ها در این منطقه، و نیز شباهت‌ها و تفاوت‌هایی که این دو شرکت در حوزه فعالیت‌های تجاری با هم داشتند از مسائل عمده مطرح در این مقاله‌اند. در این پژوهش، به روش توصیفی-مقایسه¬ای رقابت‌های شرکت‌های هند شرقی هلند و انگلیس مورد بررسی قرار گرفته و خاطرنشان شده که سرانجام چگونه در این میدان رقابت، انگلیسی‌ها پیشی گرفتند و هلندی‌ها حریف آن‌ها نشدند.