جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
راه های معرفت
>
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته)
>
حس(قوه حاسه)
>
حواس باطن(مقابل ظاهر)
>
متصرفه
>
متخیله
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
تعداد رکورد ها : 23
عنوان :
مطالعه تطبیقی جهان شناسی عرفان اسلامی و هندویی
نویسنده:
شهرام پازوکی ,محمد کوکب
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمي عرفان اسلامي ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مایا
,
برهمن
,
آتمان
,
پراکریتی
,
پوروشا
,
وحدت وجود
,
عرفان تطبیقی
,
عرفان شرقی
,
حضرات خمس
,
اعیان ثابته
کلیدواژههای فرعی :
عرفان هندو ,
تن و جان ,
خالق ,
مکتب ودانتا ,
عرفان اسلامی ,
مراتب وجود(خاص) ,
حضرات خمس ,
حضرت غیب مطلق ,
عالَم کبیر(مقابل عالَم صغیر) ,
عالَم صغیر(مقابل عالَم کبیر) ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
مقام احدیت(مقابل مقام واحدیت) ,
مقام واحدیت(مقابل مقام احدیت) ,
متخیله ,
خیال خلاق ,
جهان شناسی هندویی ,
جهان شناسی عرفانی اسلامی ,
چکیده :
عرفان اسلامی و عرفان هندویی، هر چند از دو مکتب کاملا متفاوت سرچشمه گرفته و در طی زمان به باروبر نشسته اند، اما از آنجا که اساسا عرفان- قطع نظر از اینکه به کدام مکتب و سرزمین تعلق داشته باشد- ریشه در باطن حق جوی آدمی دارد و عارفان در جست وجوی حقیقتی واحد بوده اند، از این رو در این دو عرفان ظاهرا بیگانه از هم، نیز وجوه مشترک فراوانی به چشم می خورد که حکایت از انس و الفت باطنی آنها می کند. در این مقاله کوشش شده است تا این وجوه مشترک در بعد جهان شناسی نمایانده شود، هر چند باید اعتراف کرد که مبانی عرفان ناشی از دین مبین اسلام، به دلیل وحیانی بودن و نیز خاتمیت این دین، به مراتب از اصالت، اتقان و انسجام بیشتری نسبت به عرفان های دیگر و از جمله عرفان هندویی برخوردار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 62
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تخیل در اندیشۀ ریکور و ملاصدرا
نویسنده:
محمدکاظم علمی سولا، سیده اکرم برکاتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ذهن و عین
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
ریکور
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
هرمنوتیک
,
هرمنوتیک ریکور
,
حکمت متعالیه
,
تخیل(راه های معرفت)
,
متخیله
,
تخیل و معرفت
کلیدواژههای فرعی :
قوس نزول و صعود ,
اِبداع (آفرینش) ,
استعاره ,
علم نفس ,
شاکله ,
وجود ذهنی ,
حس مشترک ,
وهم(معرفت شناسی) ,
همگون سازی ,
فعل بشری ,
زبان و تخیل ,
تخیل و استعاره ,
تخیل زایا ,
شاکله مندی ,
محسوس و معنا ,
وحدت بخشی خیال ,
فعل و تخیل ,
عالم خیال منفصل ,
صور متخیله ,
اتحاد در ادراکات جاری ,
منشأ ایجاد شوق ,
وجود زبانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
پژوهش حاضر، به بررسی دیدگاه های ریکور و ملاصدرا در مبحث خیال و نقش موثر تخیل به ویژه در حوزه معرفت می پردازد. گرچه مبادی دو فیلسوف در این باره متفاوت است، در حوزه های خاصی شباهت های قابل توجهی در اندیشه های این دو ظاهر می شود. ریکور که یکی از فیلسوفان معاصر حوزه هرمنوتیک است از مباحثی نظیر نشانه شناسی، زبان شناسی، ساختارگرایی، و معرفت شناسی رایج در فلسفه تحلیلی، برای غنی ساختن هرمنوتیک استفاده بسیار کرده است. بدین سبب، مساله زبان در اندیشه وی نقشی محوری دارد. تفاوت مبنایی اندیشه ریکور با ملاصدرا در مبحث تخیل، به این جهت است که در اندیشه ریکور، «زبان»، مبنای تبیین تخیل است. وی نقش تخیل در شناخت را از طریق زبان توضیح می دهد. اما ملاصدرا عمل تخیل در ایجاد معرفت را عمل قوه ای از قوای نفس می داند و مستقیما به زبان نمی پردازد. اما به رغم این تفاوت مبنایی، هر دو فیلسوف تخیل را واسطه ای میان جهان اعیان و دنیای درون ذهن، می دانند و هر دو، این امکان را با مفهوم اجتماع دو امر متباین توضیح می دهند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 94
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی و لوازم نظریۀ خیال سهروردی
نویسنده:
نادیا مفتونی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
علم نفس
,
نفس شناسی سهروردی
,
خیال(معرفت شناسی)
کلیدواژههای فرعی :
عالم انوار ,
صدور فعل از نفس ,
نور اسفهبدیه ,
وهمیه (جبریه) ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
نفوس فلکی ,
تجرد خیال ,
خیال اشراقی ,
مثل معلقه ,
مرایا ,
جسمانیت خیال ,
افعال نفس ,
مُثُل ,
نقش مثل معلقه در رویا ,
نور مدبر (حکمت اشراق) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حافظه ,
متخیله ,
نظریه ابصار سهروردی ,
موجودات مثالی ,
حکمة الاشراق (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
مساله خیال نزد دانشمندان مسلمان از ثمرات معرفتی در مسائل متنوعی چون هستی شناسی، وحی و نبوت، مفهوم سازی و کارکردهای هنر برخوردار است و در نظام فلسفی شیخ اشراق نیز در رابطه ای تلازمی با سایر مسائل ایفای نقش می کند. شاخص ترین مبانی سهروردی در پردازش نظریه خیال قاعده ابصار است که شیخ اشراق آن را در مواضع متعدد بسط داده و بر اساس آن خیال را به مثابه اشراق نفس تبیین کرده است. صرف نظر از دلیل شهودی، استدلال عمده شیخ بر خیال اشراقی، ابطال قوای متعدد ادراکی است که بر اساس آن مرتبه ای در عالم وجود را به مثل معلقه اختصاص می دهد. وی در مساله ادراک حسی و خیالی سنخیت را منتفی می داند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 133 تا 146
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی جایگاه نبی در حکمت عملی از نگاه فارابی
نویسنده:
علی اکبر تیموری، علی اله بداشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه سیاسی فارابی
,
مدینه فاضله
,
نبوت
,
فارابی
,
حکمت عملی
,
ماهیت سعادت حقیقی
,
سعادت اخروی
,
فلسفه سیاست
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
قوه ناطقه ,
رییس مدینه فاضله ,
عقل فعال ,
قرآن ,
متخیله ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
التنبیه علی سبیل السعاده ,
آراء اهل مدینه فاضله ,
بیان حکمت عملی ,
اجرای حکمت عملی ,
شناخت نبی ,
منشأ حکمت عملی ,
جایگاه نبی در حکمت عملی ,
کمال قوه عاقله ,
کمال قوه متخیله ,
رئیس تابع مماثل ,
شؤون حکمت عملی ,
وضع دین ,
وضع نوامیس ,
رهبری اجتماع ,
مدیریت نهادهای حکومتی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
حکمت عملی بدون شک یکی از مهمترین دغدغههای فلسفی فارابی است. نتیجۀ واحدی که از آثار متعدد وی دربارۀ حکمت عملی به دست میآید، تأکید بر نقش أنبیا در این عرصه است. شخص نبی با ورود به این عرصه و دستاندازی به ابعاد حکمت عملی، در استکمال و غنای آن میکوشد. پرسشی که در این مقاله به دنبال پاسخ آن هستیم، این است که نبی چه جایگاهی در حکمت عملی داشته و چگونه در جنبههای مختلف آن نقشآفرینی میکند. به طور کلی دو جنبه در حکمت عملی قابل تصور است: 1. بیان حکمت عملی 2. اجرای حکمت عملی. از منظر فارابی، حکمت عملی زمانی به سعادت میانجامد که در هر دو جنبۀ آن با موفقیت عمل شود. اهمیت این دو جنبۀ حکمت عملی و نقش کلیدی آنها در سعادت افراد جامعه اقتضا میکند که کاملترین افراد اجتماع به آنها بپردازند. به همین دلیل، شخص نبی که در عالیترین مرتبۀ انسانی قرار دارد این امور را به عهده میگیرد و با استعانت از وحی در آنها نقشآفرینی میکند. در گام نخست او به بیان حکمت عملی میپردازد و فضایل و راههای رسیدن به آن را در قالب دین بیان میکند. در گام بعد، با به دست گرفتن رهبری اجتماع، حکمت عملی را اجرا میکند و آن را در جامعه میگسترد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 56
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تخیل خلاق در عرفان ابن عربی [کتاب انگلیسی]
نویسنده:
Henry Corbin (هانری کوربن)
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
Princeton University Press,
زبان :
انگلیسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان ابن عربی
,
خیال متصل
,
عالم خیال (متصل و منفصل)
,
خیال(معرفت شناسی)
,
متخیله
,
خیال در عرفان
,
خیال متصل معطوف به عوالم متعالی
چکیده :
ترجمه ماشینی: "آثار هنری کوربین بهترین راهنمای سنت رویایی است... کوربین، مانند شولم و جوناس، به عنوان یک محقق نابغه یاد می شود. او به طور منحصر به فردی نه تنها برای بازیابی تصوف ایرانی برای غرب، بلکه برای دفاع از عرفان ایرانی مجهز بود. سنتهای اصلی غربی معنویت باطنی.» - بر اساس مقدمه هارولد بلوم ابن عربی (1165-1240) یکی از عرفای بزرگ تمام دوران بود. او با غنای تجربیات شخصی و قدرت سازنده عقل خود، سهم بی نظیری در تصوف شیعی داشت. در این کتاب، که مقدمهای قدرتمند جدید از هارولد بلوم است، هنری کوربین ما را با تحلیلی نافذ از زندگی و عقاید ابن عربی به هسته اصلی این جنبش میآورد. کوربین با نوعی توپوگرافی معنوی قرن دوازدهم آغاز میکند. با تأکید بر تفاوت میان اشکال ظاهری و باطنی اسلام. او همچنین عرفان اسلامی را با تفکر عرفانی در غرب مرتبط می کند. باقیمانده کتاب به دو مقاله تکمیلی اختصاص دارد: «همدردی و تئوسوفی» و «تخیل خلاق و دعای خلاق». بخشی از یادداشتها و ضمائم شامل ترجمههای اصلی بسیاری از رسالههای صوفیانه است. پیشگفتار هارولد بلوم عرفان صوفی را با درامهای رؤیایی شکسپیر و تراژدیهای بزرگ، مانند طوفان و هملت، پیوند میدهد. او می نویسد که این آثار جهان تجربی را با عنصری متعالی در هم می آمیزند. بلوم به ما نشان میدهد که این کیهان شکسپیر مشابه «قلمرو خیالی» صوفیان، یعنی مکان روح یا جانها، است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حد معرفت انسان به خداوند از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، محمدرضا صمدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
معرفت شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه بوعلی
,
خداشناسی
,
حد معرفت انسان
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
شواهد الربوبیه ,
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
اتحاد عاقل و معقول ,
التعلیقات ابن سینا ,
صفات الهی ,
رؤیت مجردات ,
عالم مجردات ,
علم حضوری ,
ادراک مجردات ,
تجرد نفس ناطقه ,
رؤیت قلبی خدا ,
مبدا و معاد ,
معرفت به اسماء و صفات خداوند ,
شرح اشارات ,
صدق معرفتهای شهودی ,
فلسفه مشاء ,
عقل فعال ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
برهان امکان ,
فنا ,
اقسام ادارک ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
عقل(قوه عاقله) ,
حواس باطنی اخروی ,
حس مشترک ,
واهمه ,
حافظه ,
متخیله ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
مکاشفه(معرفت شناسی) ,
رحیق مختوم ,
ادراک از نظر ابن سینا ,
انقلاب در ذات ,
شئون وجودی علم ,
مقام اطلاقی ذات ,
ادراک از دیدگاه ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از اهم مباحث الهیاتی حد معرفت انسان نسبت به حق سبحانه است آیا انسان به ساحت قدس ربوی و الوهی رهیافتی دارد و در صورت رهیابی معرفتی انسان به بارگاه الهی و با عنایت به مراتب ذات و اسماء و صفات خداوندی، معرفت انسان به کدامیک از این مراتب تعلق می گیرد و آیا معرفت انسان نسبت به مقام الوهی از نوع علم حصولی است یا حضوری؟ در این راستا هر یک از دو اندیشمند مورد نظر یعنی ابن سینا و ملاصدرا در عین اشتراک در مواردی چند، چون عدم امکان اکتناه ذات دیدگاه های خاصی نسبت به میزان امکان معرفت انسان به حق ارائه نمودند که ما در این نوشتار با روش توصیفی، تحلیلی در مقام تقریر و نقد آراء آنان بوده نظر مختار را با استفاده از نظرات آنان به نحو مستدل تبیین خواهیم نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 101
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی آرای ابن سینا و ساموئل کالریج در مورد تمایز میان خیال و تخیل
نویسنده:
حسن بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ساموئل تیلور کالریج
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفه هنر
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صانع ,
علم نفس ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
صور معقوله ,
تداعی ,
تداعی صور (معانی) ,
افعال نفس ,
صورت غیر حسی ,
عقل فعال ,
خود حیوانی ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حس مشترک ,
حافظه ,
متخیله ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
سیره ادبی ,
استعاده ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
بحث خیال از جمله مهم ترین و اصلی ترین مباحث فلسفه هنر در حوزه ادبیات و هنر است. از افلاطون تا به امروز، فیلسوفان و متفکران، آرای مهم و متفاوتی در زمینه خیال ارایه نموده اند. پیش از رنسانس، در منظر اندیشمندان غربی، این معنا صرفا در ساحت فلسفه مورد بحث قرار می گرفت، اما همراه با تحولات علمی و ادبی، نظریه پردازی در عرصه خیال، به حوزه نقد ادبی و نیز نظریه پردازان عرصه شعر و هنر نیز کشیده شد. از جمله این نظریه پردازان، ساموئل تیلور کالریج شاعر و نویسنده انگلیسی است که در سال 1817، با نگارش کتاب سیره ادبی، تئوری خود درباره تمایز میان خیال و تخیل را ارایه نمود. از دیدگاه بسیاری از منتقدان و متفکران، وی اولین کسی بود که این تمایز را مطرح نمود. این مقاله با بررسی آرای ابن سینا در کتاب شفا و تامل در آرای وی، تبیین نموده است که هشت صد سال پیش از کالریج، این ابن سینا بود که متفاوت با آرای اسلاف خویش، تمایز میان خیال و تخیل را مطرح نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه قوه عاقله و مغز در آرای فلسفی و طبی ابن سینا
نویسنده:
فروغ السادات رحیم پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی ابن سینا
,
مغز انسان
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
عقل(قوه عاقله)
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صور معقوله ,
فلسفه مشاء ,
افعال نفس ,
فعل قوی ( نفس ) ,
صورت غیر حسی ,
کلیات خمس ,
قوه مفکره ,
اختلاط عقل ,
تخیل(راه های معرفت) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حس مشترک ,
متصرفه ,
متخیله ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
بدن شناسی ,
جایگاه مادی عقل ,
رابطه عقل و بدن ,
پریشان گویی ,
تشویش ذهن ,
خواب و بیداری ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
ابن سینا عاقله را قوه ای مجرد می داند که برای فعل خاص خود، نیازمند عضو خاصی در بدن نیست و دلایل متعدد اثبات تجرد نفس ناطقه را پشتوانه این ادعا قرار می دهد. در همین حال، در آثار فلسفی خود، به نیاز و مراجعه عاقله به حس و متخیله و مفکره - که از نظر او، با کمک عضو جسمانی کار می کند - اشاره می نماید و در مواردی، اختلال در تعقل را که ناشی از ضعف و خستگی و اختلال در مغز است می پذیرد. علاوه بر این، به عنوان طبیب، از بیماری های جسمانی عارض بر سر و مغز، که تعقل و تفکر را مختل یا متوقف می نمایند، سخن می گوید و راه های معالجه و داروهای مربوطه را شرح می دهد. مقاله حاضر با ملاحظه آرای فلسفی و آثار طبی ابن سینا، به شناخت رابطه عقل با مغز و بررسی و تحلیل نقش های مثبت یا منفی اعضای بدن - به ویژه مغز - در عمل تعقل می پردازد و وجه جمع نظریه های ظاهرا متفاوت شیخ در این مورد را بیان می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
خوانشی انتقادی از نسبت خيال و عمل؛ انديشه صدرايی در برابر فلسفه عمل مدرن
نویسنده:
روح الله دارائی, طوبی كرمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بنیاد حکمت اسلامی صدرا,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم النفس
,
حالات ذهنی
,
میل
,
خیال(معرفت شناسی)
,
متخیله
چکیده :
از جمله مسائل عمدة فلسفة عمل، تبيين نحوة تحقق افعال ارادي انسان است. از بررسي آراء صدرالمتألهين كه در منظومة فكري خود، چيستي و كاركرد خيال را با رويكردي نو مطمح نظر قرار داده است، بر ميآيد كه با توجه به سريان علت غايي و نيز نقش علّي خيال و متخيله نسبت به اعمال، ميتوان تبييني علّي و عقلاني از افعال ارادي و ابدان اخروي ارائه كرد. با مقايسة ديدگاه ملاصدرا و نظرية ديويدسون، معروف به نظرية دوگانة «باورـ ميل»، ميتوان دريافت كه اين نظريه در تبيين افعال ارادي انسان، جامع و مانع نيست؛ چرا كه بواسطة بيتوجهي به نقش علّي خيال و متخيله نسبت به افعال ارادي، تبييني جامع از اعمالي كه متأثر از خيال و متخيله بودهاند، ارائه نكرده است. همچنين اين نظريه، باور را از مبادي تمامي اعمال برشمرده است در صورتيكه باور تصديقي، جزو مبادي تمامي اعمال بشمار نميآيد. علمالنفس فلسفي نزد ملاصدرا عنواني كلي براي مباحثي ميباشد كه در آن از عوارض و افعال نفس بحث شده و آنچه را كه فلسفة عمل ميناميم، ذيل آن قرار ميگيرد. ملاصدرا تلاش كرده با بسط و تعالي نظرية قوا به نظرية شئون نفس و با اتكاء به آراء خاص وجودشناختي نظير«اتحاد عاقل و معقول، اتحاد مراد و مريد و اتحاد متخِيل و متخيَل»، «نظرية تشكيك» و «حركت جوهري نفس»، و نيز اعتقاد به سريان علّيت و از آنجمله سريان علت غايي در جهان هستي، نظريهيي منسجم و مستدل و دربردارندة رابطة نيّت، عمل و عامل ارائه كند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 60
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
خیال خلّاق از نظر ابن سینا
نویسنده:
مهدی نجفی افرا ، فاطمه مرتجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خیال منفصل
,
خیال متصل
,
عرفان اسلامی
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه بوعلی
,
خیال(معرفت شناسی)
,
متخیله
,
خیال از نظر ابن سینا
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
ابن سینا ,
حس مشترک ,
خیال خلاق ,
ادراک از نظر ابن سینا ,
خیال در عرفان ,
اندیشه های ابن سینا ,
تشکیک در تجرید ادراک ,
افعال خیال متصل ,
خیال متصل معطوف به عوالم متعالی ,
خیال در انسان کامل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مبحث خیال که از مباحث مهم و اساسی در فلسفه و عرفان اسلامی است، بعد جهانشناختی و معرفتشناختی عظیمی دارد. ابنسینا از نخستین کسانی است که در این باب سخن گفته است. او خیال را در حوزه جهانشناسی واسطه عالم مادی و عقلی دانسته و در حوزه معرفتشناسی، با ایجاد تفاوت میان دو قوه ادراکی خیال و متخیله، با دو رویکرد متفاوت خیال معطوف به حس و خیال معطوف به عالم عقول را مورد توجه قرار داده است. ویژگی اتصاف به اوصاف و عوارض مادی، متعلق به خیال متصل معطوف به حس است و خیال متصل معطوف به عالم متعالی از ویژگیهای متعالی، از جمله قدرت خلاقیت، تصرف در نفس و تصرف در عالم طبیعت برخوردار است. در این مقاله با روش اسنادیـتحلیلی تلاش کردهایم منزلت معرفتشناختی و وجودشناختی خیال را در اندیشه ابنسینا به تصویر کشیده و اثبات کنیم که تمام آنچه در عرفان و فلسفههای پس از وی در این باب گفته شده بهنحوی متأثر از اندیشههای این بزرگ فیلسوف بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
تعداد رکورد ها : 23
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید