جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 11
بررسی دلالت های الاهیاتی رابطه عقل و شهود از دیدگاه آیت اله جوادی آملی
نویسنده:
نویسنده:مرتضی تونی؛ استاد راهنما:محمدمهدی گرجیان؛ استاد مشاور :حسن عبدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رابطه عقل و شهود یکی از مباحث کلیدی در حل مسائل فلسفه دین، مانند سخن گفتن درباره خدا، اثبات وجود خدا، تبیین صفات خدا و ..است. از میان فیلسوفان معاصرعلامه جوادی آملی مباحث دقیقی را در تبیین و تحلیل رابطه عقل و شهود و دلالت‌های الهیاتی مطرح نمودند، که شهود از منظر استاد جوادی آملی امرعینی و قابل انتقال و استدلال است؛ از این‌رو برای برخی از مسائل مطرح شده در فلسفه دین مانند مساله خدا، صفات خدا و اسماء او، وحی و نبوت و معاد می‌توان استدلال عقلی آورد و دفاع کرد، عقل و شهود که دو راه رسیدن به حقایق عالم هستند، همانطورکه در علم حصولی و عقلی، برای سنجش صحت و سقم یک استدلال، ملاکی وجود دارد، در معرفت شهودی نیز برای ارزیابی شهود یقینی از غیر یقینی، ملاک و معیاری وجود دارد که ملاک آن عقل و شهود انبیاء و اولیای معصوم الهی است که به دور از هرگونه خطا و اشتباه است. این پژوهش از دیدگاه استاد جوادی آملی به دلالت های الهیاتی رابطه عقل و شهود، می‌پردازد و در پایان به این نتجه منتهی می‌شود که می‌توان در مباحث الهیاتی فضای بحث را گسترده کرد و مقام و منزلت عقل را ترفع بخشید و به نوعی گستره عقل را وسعت بخشید، و همچنین عقل و شهود دو بال رسیدن به حقیقت هستند و هیچ گونه تعارضی بین آنها نیست و جمع بین عقل و شهود جمع انضمامی نیست، وحدت عقل و شهود، وحدت جمع الجمعی است، و هر دوآنها از یک منشأ نشأت می‌گیرند و اگر از این منظر به مباحث الهیاتی نگریسته شود خیلی از شبهات و چالش‌هایی که در این فضا مطرح می‌شود قابلیت دفاع عقلانی دارد که از ارتباط تشکیکی عقل و شهود بدست می آید.
شهود صدرایی؛ عقلانی یا عرفانی؟
نویسنده:
عباس احمدی سعدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
بنیان اندیشه صدرالمتالهین در حکمت متعالیه را معارف شهودی وی فراهم می آورد. در سنت فلسفی - دینی اسلامی، جان آدمی مستعد دریافت حقایق علمی از مبادی عالیه عالم است. از این رو شهود عقلی امری ممکن است. در این مقاله ضمن بحث از اقسام شهود، بیان می شود که ملاصدرا از نحوه ای شهود عقلانی برخوردار بوده است. چنین شهودی در لوازم عملی و نیز نتایج نظری خود همعنان با شهود عرفانی است. همچنین بر خلاف این سخن که پرسش از کجا می دانی؟ (آورده ای) در مقام گردآوری در علم روا نیست، در حوزه فلسفه چنین پرسشی مهم است و شهود - با توجه به موازین آن- اعتبار ویژه ای به مدعیات متافیزیکی می بخشد. ملاصدرا خود را ملتزم دانسته که مشاهدات باطنی خود را مبرهن سازد و ظاهراً بر این عهد وفادار مانده است.
صفحات :
از صفحه 3 تا 26
آیا قضایای «تالیفی پیشینی» در نظریه معرفت کانت، واقعا پیشینی اند؟
نویسنده:
محمد اصلانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
کانت مبدع قضیه تالیفی پیشینی است و این مساله در فلسفه وی از جایگاهی ویژه و اساسی برخوردار است. در این مقاله ابتدا تقسیم قضایا به تحلیلی و تالیفی، پیشینی و پسینی مورد بررسی قرار می گیرد. منظور از این بررسی فهم دیدگاه خاص کانت نسبت به این مساله است. سپس تحقیقی در خصوص مفهوم پیشینی از دیدگاه کانت صورت می گیرد. حاصل این تحقیق این است که قضیه تالیفی پیشینی مرادف با کلیت، ضرورت و ماخوذ نبودن از تجربه است. پس از آن روشی که کانت برای حصول معرفت یا قضیه تالیفی پیشینی اتخاد کرده (روند تشکیل معرفت از دیدگاه کانت)، مورد بررسی قرار می گیرد. و در آخر به سوالی که در عنوان مقاله مطرح شده پاسخ داده می شود. چکیده پاسخ این است: روندی را که کانت برای تشکیل معرفت ارایه می نماید، از صدور قضایای تالیفی پیشینی ناتوان است، چرا که محصول این روند، جزیی غیر قابل انفکاک دارد که ماخوذ از تجربه است.
صفحات :
از صفحه 73 تا 92
الگوبرداری یا خلاقیت در بازآفرینی کمدی الهی
نویسنده:
بهجت السادات حجازی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
کمدی الهی دانته و سیرالعباد الی المعاد سنایی دو الگوی سفر معنوی و روحانی به درونی ترین لایه های نفس و عوالم پس از مرگ آدمی است. شناخت و معرفت فلسفی و دینی‏‏‎‏‎‏‎‏‎‏‎ًًََُُِ، قوه تخیل، مکاشفه عرفانی، توجه به واقعیت موجود و آنچه باید بعد از این تحقق یابد، در ‏‎این دو اثر چنان با هم گره خورده اند که اجازه داوری خردمندانه درباره حالت خواب یا بیداری، هوشیاری یا ناهوشیاری مولف را به مخاطب نمی دهد. آیا سنایی الهام بخش دانته در کمدی الهی است؟ چرا با وجودی که ارداویراف نامه، رساله الغفران معری از شرق و اودیسه هومر و بخش هایی از انجیل از غرب، متون الهام بخش دانته در شاهکار ادبی اش بوده است، ولی هم سویی های سیر العباد الی المعاد سنایی با کمدی الهی بیش از سایر متون است؟ البته جدا از اینکه سنایی بیشتر آفریدگار تحول سبکی و دانته آفریدگار تحول زبانی است و شاید شهرت و محبوبیت جهانی دانته در کمدی الهی به عنوان یک شاهکار ادبی مانع ارزیابی این اثر با سیر العباد الی المعاد سنایی گردد که چندان برجسته نیست.این جستار با تحلیل کمدی الهی به عنوان اثری که واقعیت و خیال را درآمیخته است، ضمن مقایسه آن با کتاب های همسان خود درگذشته، بیشتر تاکید بر بیان عوامل درونی زمینه ساز آن دارد و کوششی در حوزه ادبیات تطبیقی است.
صفحات :
از صفحه 9 تا 43
حکمت متعالیه و ملاصدرا
نویسنده:
بنیاد حکمت اسلامی صدرا
نوع منبع :
کتاب , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در مجموعه حاضر, خلاصه مقالات دومین همایش جهانی 'حکمت متعالیه و ملاصدرا' (۱ ـ ۵ خرداد ۱۳۸۳) درج شده است. عناوین برخی از این مقالات عبارت‌اند از: 'حرکت جوهری و ثبات معرفت/ احمد احمدی', 'تئوری جهان زنده و انعکاس آن در حکمت متعالیه/ مقصود محمدی', 'عقل, اومانیسم و تعالی در فلسفه ملاصدرای شیرازی/ دانیل اسمیت', 'ربط معرفت به جهان صغیر و جهان کبیر در دیدگاه صدرالمتالهین/ سعید رحیمیان', 'حقیقت انسان و جایگاه آن در نظام هستی/ مرضیه اخلاقی' و 'ملازمت اصالت وجود با وجوب ذاتی/ حسین عشاقی اصفهانی
معنا و متعلق شهود عقلی در طرح اخلاق مشرقی ابن‌سينا
نویسنده:
ميرسعيد موسوی كريمی، علی اكبر عبدل‌آبادی، محمد‌هانی جعفريان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نوشتار حاضر تعريفي از «شهود عقلي» بعنوان طرح معرفت‌شناسي اخلاقي ابن‌سينا در رسائل مشرقي ارائه ميدهد. به اين منظور، ابتدا معاني مختلف «شهود» مورد بررسي قرار ميگيرد و سپس، با تحليل نظام معرفت‌شناختي ابن‌سينا ذيل عناويني چون «بررسي مراحل کسب معرفت» و «بررسي مراتب گوناگون حدس» سعي ميشود تا بطور خاص مراد ابن‌سينا از شهود عقلي بيان گرديده و درنهايت با تطبيق تعريف وي از «شهود» با تعاريف موجود، تشابه و تفاوتهاي تعريف وي با ديگر انواع تعريفهاي موجود از «شهود» سنجيده شده و به تعريف جامع و مانع وي از شهود عقلي اشاره گردد. در قسمت دوم نيز با بررسي ويژگيهاي تعريف ابن‌سينا از شهود عقلي، متعلقات شهود عقلي، صفات خوب و بد اخلاقي نفس، قضاياي اخلاقي بديهي و کارهاي جزئي اخلاقي معرفي خواهند شد.
صفحات :
از صفحه 169 تا 186
تبیین شناخت شناسانه علیّت در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمّدرضا بهتاش، علی کرباسی زاده، یوسف شاقول
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مبانی و امکانات فلسفۀ صدرا به ما اجازه می‌دهد تا برای رسیدن به تبیین شناخت‌شناسانۀ علیت، سه تغییر اساسی انجام دهیم: نخست، در فاعل شناخت و دوم، در متعلق شناخت و تغییر سوم، در خود شناخت. در فاعل شناخت، براساس مبانی فلسفۀ صدرا، نفس با بدن و قوای خود به نحو حیثیت تقییدی شأنی، اتحاد و بلکه عینیت وجودی دارد؛ به‌طوری‌که مسئله دوگانگی نفس و بدن رفع می‌شود، نفس با جهان خارج ارتباط مستقیم برقرار کرده و آن را ادراک می‌کند. در متعلق شناخت، هم براساس مبانی فلسفۀ صدرا، حقایق فلسفی مانند ضرورت، علیت، وحدت، فعلیت و ... به‌نحو حیثیت تقییدی اندماجی با وجود خارجی و واقعیت عینی اتحاد و بلکه عینیت وجودی داشته و بدین‌ترتیب دستگاه شناسایی انسان آن را مستقیم ادراک می‌کند. در مورد شناخت براساس مبنای صدرا، علم امری وجودی است، نه ماهوی؛ بدین‌ترتیب می‌تواند ارتباط عالم و معلوم را برقرار و تبیین کند. براساس این‌سه تغییر بنیادین در فلسفۀ صدرا عقل، علیت را در خود ادراک و شهود حسی، به‌نحو مستقیم ادراک و شهود عقلی می‌کند و در مرحلۀ دیگر، مفهوم علیت را انتزاع می‌کند.
صفحات :
از صفحه 87 تا 112
تحقیق انتقادی «شیء فی نفسه» در نظریه‌ی معرفت کانت
نویسنده:
محمد اصلانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مفسران کانت با توجه به مکتوبات وی درباره‏ ی «شیء فی نفسه» دو تفسیر کاملاً متفاوت ارائه کرده‏ اند. تفسیر اول «شیء فی نفسه» را مثبت تلقی کرده، آن را «موجود» می ‏داند و «علت» پدیدار به شمار می‏ آورد. تفسیر دوم، «شیء فی نفسه» را منفی تلقی کرده، پدیدارها را تنها موجوداتِ ممکن می‏‌انگارد. این مقاله ضمن بررسی سخنان کانت و مفسران وی در این باره، روشن می‎‏سازد که این دو تفسیر با یکدیگر متناقض‌اند و لاجرم باید یکی از آن‏ها را پذیرفت. سپس نشان می ‏دهد که هر دو تفسیر با مشکلاتی مواجه‌اند که از عهده ‏ی حل آن‏ها برنمی ‏آیند. پس از آن، مبتنی بر اصولِ منطقی، ناکارآمدیِ راه ‏حلی را که جامع بین دو تفسیر است نشان می ‏دهد. نتیجه این‌که: نظریه ‏ی معرفت کانت اساساً حاوی تناقضی است که بیانگرِ عدم صحت ساختاری و محتواییِ آن است.
صفحات :
از صفحه 111 تا 132
پژوهشی دربارۀ ماهیت گزاره‌های زبان اخلاق سینوی: بدیهی یا مشهور؟
نویسنده:
محمدهانی جعفریان, میرسعید موسوی کریمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن‌سینا معتقد است حقیقت عالم طبیعت، از صور افاضه‌شده از عقل فعال تشکیل شده است که به‌ترتیب خاصی کنار یکدیگر قرار گرفته و کلیت واحدی را به‌وجود آورده‌اند. انسان نیز با افعال خود، صورت‌هایی را به این کلیت اضافه می‌کند. اگر صورت اضافه‌شده، معلول درک عقلانی وی و هماهنگ با نظام واحد صورت‌های عالم باشد، رفتار وی اخلاقی است؛ وگرنه اخلاقی نخواهد بود. زبان اخلاق نیز نشان‌دهندۀ این وحدت یک‌پارچه است و صدق آن مطابقِ عالم خارج؛ بنابراین، لازمۀ دیدگاه ابن‌سینا این است که زبان اخلاق باید راوی صادقی از وضع عالم باشد؛ اما ظاهر سخن او به‌گونه‏ای است که او نمی‌پذیرد زبان اخلاق این ویژگی را دارد؛ از این‌رو، ذیل بررسی انسان‌شناسی اخلاقی بوعلی خواهیم گفت اصل توجه او به مخاطبانش است و نشان می‌دهیم به‌نظر او صدق زبان اخلاق، به مخاطبانش بستگی دارد. در این مقاله، ابتدا هستی‌شناسی اخلاق ابن‌سینا را می‌کاویم و در ادامه، مخاطبان اخلاق وی را بررسی و ویژگی زبان اخلاق را برای هریک مشخص می‌کنیم.
صفحات :
از صفحه 30 تا 45
  • تعداد رکورد ها : 11