جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شناخت و تحلیل مکاتب حدیثی شیعه یکی از مباحث مهم و ضروری در موضوعات مربوط به تاریخ و رجال می‌باشد. مکتب حدیثی قم با داشتن ویژگیهایی، از دیگر مکاتب حدیثی شیعه - همچون مکتب مدینه، کوفه، بغداد، ری و خراسان دارای تمایز است . کثرت محدثان این حوزه حدیثی، اقدامات مفید آنان در تدوین برخی از مجموعه‌های گران سنگ حدیثی، اهتمام شدید بر حفظ سلامت احادیث از آسیب خلط با احادیث ضعیف و غلوآمیز، مقابله با ناقلان اینگونه احادیث ، گرایش به حدیث با اخباری گری و پرهیز از دخالت مستقیم عقل در نقادی و فهم شریعت و تکیه بر متون دینی، دیدگاه خاص نسبت به غلو و غلات و برخورد با غالیان و ناقلان احادیث غلوآمیز- حتی در حد تصمیم به قتل و با اخراج آنان از قم و یا متهم کردن آنان به فساد عقیده و مذهب - و برخی دیدگاه‌های خاص کلامی، فقهی، اصولی و رجالی از مهمترین ویژگیهای محدثان مکتب قم بوده است . این حوزه حدیثی در دو قرن سوم و چهارم، اوج دوران نشاط و تحرک خود را پشت سر نهاد و سرانجام با فعالیتهای شیخ مفید و سید مرتضی و دیگر عقل گرایان مکتب بغداد، در انتهای قرن چهارم، جای خود را پس از حدود بیش از یک قرن ریاست به مراکز علمی شیعه ، به مکتب بغداد داد.