جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

خوددوستی نظريه ای هنجاری (theory Normative (است كه در صدد ارائه اصول اخلاقی بسـيار كلی بوده، مبنای اخلاقی برای كليه رفتارهای انسان محسوب می شود. از نظر اين نوشتار، آنچه از آموزه های اسلام و انديشمندان مسـلمان اسـتفاده مـی شـود، ايـن اسـت كـه همـه انسـان هـا دارای غريزهای به نام خوددوستی [حب ذات] هستند و رفتارهـای اختيـاری خـود را براسـاس آن انجـام می دهد. از آنجاكه ذات انسان، پـاك و زلال ودارای اسـتعدادها وآرمـان هـای معقـول وبرپايـه فطرت الاهی و در راستای سعادت حقيقی وی سرشته شده است، رفتارهای مطابق با خوددوستی، خوب است و بايد چنين عمل كرد و رفتارهای خلاف آن، بد است و نبايد انجام گيرد. نظريـه خوددوسـتی بـا وجـود شـباهت ظـاهری بـه «خـودگروی اخلاقـی» بـه لحـاظ مبـانی هستی شناختی، انسان شناختی و معرفت شناختی با آن اختلاف جدی دارد و لذا ايرادهايی از قبيـل: ناسازگار با رفتارهای نوع دوستانه، ايثار، مهرمادری، عبادت عارفانه و ... كه برنظريه «خودگروی اخلاقی» وارد است، در اين نظريه قابل پاسخگويی است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 109 تا 140

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

فطري بودن اخلاق و نظريه پليدي ذاتي انسان

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی

پاسخ تفصیلی:

ريشه اين ديدگاه از اعتقادات مسيحي و يهودي منشأ مي‌گيرد كه انسان را گناه كار ذاتي مي‌دانند و مسيح عليه‌السلام را فدا شده گناه ذاتي انسان. بعد از اين در چهره‌هاي گوناگوني اين عقيده ظاهر شده است از جمله شرور بالذات بودن انسان و يا انسان گرگ صفت. اما در بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

03. انسان شناسی Human nature , ذات انسان , ریشه رذایل اخلاقی , مبانی و نظام های اخلاقی

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

قرآن و آموزه نامیرایی نَفْس

نویسنده:

علی راد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

05. فرجام شناسی Eschatology , موت , اصطلاحنامه علوم قرآنی , فرایند مرگ , گسترۀ مرگ , ماهیت مرگ , متعلق مرگ

کلیدواژه‌های فرعی :

شعور , اشاعره (اهل سنت) , اراده الهی , عالم برزخ , خلود نفس , قرآن مجید , فرجام شناسی قرآنی , ذات انسان ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه حلی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , ناصر مکارم شیرازی

چکیده :

میرایی موجودات یکی از آموزه های مسلّم قرآنی است که در آیات متعددی دیده می شود. آیۀ «کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ» مستند نظریۀ قرآنی در تبیین مؤلفه های این آموزۀ اعتقادی است و شایستگی استناد و ارجاع در فرجام شناسی قرآنی را دارد. تبیین دقیق این نظریه، مستلزم پاسخ به پرسش هایی چون ماهیت مرگ چیست؟ گسترۀ مرگ کدام است؟ متعلق و فرایند مرگ چیست؟ بر پایۀ این آیه و آیات هم مضمون آن است. برایند بررسی تفاسیر فریقین نشان داد که قرائت واحدی از این آموزه میان مفسران وجود ندارد. دلیل این اختلاف قرائت، اثرگذاری پیش فرض های فلسفی، انسان شناختی، ادبی و روش آنان در تفسیر آیات است. نگارنده در پاسخ به پرسش های مذکور، رهیافت عدم انگاری در تبیین ماهیت مرگ، عدم شمول نفس بر خداوند و اختصاص آن به انسان در تحلیل گسترۀ مرگ، تعلق آن فقط به جسم و بدن انسانی و ساکت بودن قرآن دربارۀ فرایند مرگ را دیدگاه مقبولی دانسته است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 769 تا 794

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ذات در انسان از کجا سرچشمه می گیرد؟ قبل از دمیده شدن روح، در جنین، یا بعد از تولد؟ و ذات چه اندازه در رفتار و کردار انسان تاثیر گذار است؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

پاسخ : ذات واژه ای است که کاربرد های مختلفی دارد گاهی در فلسفه از اصل ماهیت، به ذات و از اجزای ماهیت، به ذاتی تعبیر آورده می شود. گفته شده است: ارکان وجودی و مقومات هر چیزی را ذاتیات آن نامیده اند.[1] ذات همان نفس است که حی، مدرک، سمیع، بصیر و عاقل ا بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

13. علم کلام , ذات انسان

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ذات انسان از کجا سرچشمه گرفته و تأثیرات آن در رفتار آدمی چگونه است؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

ذات واژه ای است که کاربرد های مختلفی دارد گاهی در فلسفه از اصل ماهیت، به ذات و از اجزای ماهیت، به ذاتی تعبیر آورده می شود. گفته شده است: ارکان وجودی و مقومات هر چیزی را ذاتیات آن نامیده اند.[1] ذات همان نفس است که حی، مدرک، سمیع، بصیر و عاقل است. بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

03. انسان شناسی Human nature , ذات انسان

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

آیا ذات ما انسانها بهشتی است؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

در اين كه مراد از ذات انسان چيست، احتمالاتي مطرح است، ‌اين نوشتار به دليل رعايت اختصار از بيان همة آنها صرف‌نظر و فقط به دو احتمال بسنده مي‌كند: 1. مراد از ذات، همان حقيقت انسان است. انسان داراي جسم و روح است، آنچه كه بر اساس بينش اسلامي ما حقيقت انس بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اوصاف انسان کامل , 03. انسان شناسی Human nature , حقیقت انسانی(عرفان نظری)

کلیدواژه‌های فرعی :

فطرت انسان , ذات انسان , ذات فردی ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بایسته های انسان شناختی دینی پیشرفت

نویسنده:

محمدتقی سهرابی فر

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فطرت(کلام) , انسان , پیشرفت , معرفت(ادراک جزئی)

کلیدواژه‌های فرعی :

کرامت انسان , منابع معرفت , فطرت(کلام) , امام معصوم , راه کشف و شهود , ابزارهای معرفت (مسائل جدید کلامی) , ذات انسان , ساحات وجودی انسان , بسترهای معرفت , فطریات ثانویه ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

انسان دارای ابزار، منابع و بسترهای معرفتی متعددی است. استفاده درسـت از همه آنهـا و توجه به محدوده و مقدار واقع نمـایی هركـدام، از بايسـته هـای دسـت يازيـدن بـه پيشـرفت اسلامی است. تعبد نابجا به برخی از منابع معرفت و بی اعتنايی به ديگر منابع، مانعی بزرگ در راه پيشرفت خواهد بود. همچنين انسان دارای ساحت جسم و روح ـ حيوانی و متعالی ـ است. روح انسانی سرشتمند بوده، انبوهی از خصوصيات همگون و نـاهمگون و عـالی و دانی را در خود جمع كرده اسـت. در كنـار سرشـت هـای اوليـه ثابـت كـه همگـان در آن مشترك اند، می توان از يك سلسله سرشت هـای ثانويـه سـراغ گرفـت كـه همگـان در آن يكسان نيستند. ضمن التفات به مقصد اصلی (فطـرت الهی انسـان)، توجـه بـه تشـكيك و يكسان نبودن فطريات در آحاد انسان و فروننهادن و غفلت نكردن از ديگر امـور سرشـته در ذات انسان، ضرورتی ديگـر در راه رسـيدن بـه پيشـرفت اسـت. فراخی پيشـرفت از منظـر اسلام، هردو دنيای بيرون و درون انسان را فرامی گيرد و «كرامت» نمونه ای از افق پيشرفت درون انسان، در نگاه دينی است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 63 تا 88

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ارزیابی دیدگاه ملاصدرا و کرکگور درباره صیرورت انسان

نویسنده:

مهدی خادمی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره),

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ملاصدرا , صیرورت انسان , سورن کرکگور , بدن

کلیدواژه‌های فرعی :

حرکت جوهری , اختیار , امکان (منطق) , اختیار , ایمان (فرجام شناسی) , انسان کامل (کلام) , ‌روح , وحدت نفس و بدن , ذات انسان ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

بی گمان مساله توجه به انسان و عدم ثبات ذات او از محوری ترین مباحث فلسفی نزد ملاصدرا و کرکگور است. شاید این نقطه اشتراک، مهم ترین شباهت میان این دو اندیشمند نیز باشد. اگر به کل آثار هر دو متفکر نظر افکنده شود، بی گمان خواننده به این نتیجه می رسد که یکی از اهداف آن ها، آسیب شناسی ذات انسان و سپس تاسیس نظامی است تا براساس آن، بتوان راه رسیدن به وجود حقیقی انسان را به دست آورد. البته نمی توان انکار کرد که تمام فیلسوفان پیش از آنها، به انسان و توانایی های او توجه ویژه ای داشته اند؛ اما نوع نگاه این دو اندیشمند با دیدگاه های پیشینیان خود کاملا متفاوت به نظر می رسد.از این رو، نوشتار پیش رو بر آن است تا شباهت ها و تفاوت های دیدگاه این دو متفکر در زمینه سیلان وجودی انسان را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 85 تا 124

مشخصات اثر

ثبت نظر