جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پژوهش در صدد آن است که نیازهای انسان را از دیدگاه قرآن کریم و روایات، ترسیم و تحلیل نماید و برای رسیدن به این هدف کلی، اهداف فرعی: اهمیت انسان شناسی، ویژگی های انسان شناسی اسلامی، مفهوم نیاز و انواع نیازهای انسان طراحی گردیده است. با توجه به موضوع و هدف پژوهش و همچنین امکانات موجود، روش تحقیق تحلیلی-توصیفی برای موضوع انتخاب و با استفاده از فن فیش برداری، مطالب جمع آوری گردید. پس از بررسی و تحلیل یافته های پژوهش نتایج ذیل حاصل گردید: با توجه به نقشی که انسان شناسی در خداشناسی، اعتقاد به نبوت، معاد، تعیین تکالیف و وظایف انسان، شناخت استعدادها و نیازهای او و تربیت و اخلاق دارد، با اهمیت تلقی گردید. انسان از دیدگاه اسلام موجودی جسمانی - روحانی است که با پایان دنیا جسم او از بین می رود ولی روح او به حیات جاودانی خود ادامه می دهد و در جهان آخرت از نتیجه اعمالش بهره مند می شود. انسان شناسی اسلامی دارای ویژگی های مهمی از قبیل جامعیت، همگانی بودن، تناسب با فطرت انسان، اتقان و استحکام و توجه به مبدأ و معاد است. از دیدگاه اسلام و قرآن نیاز به مجموعه عواملی اطلاق می شود که انسان در طول حیات مادی و معنوی خود به آن ها احتیاج دارد. از دیدگاه قرآن کریم نیازهای انسان دو دستة مادی و معنوی می باشند که مهمترین نیازهای مادی او عبارتند از: تغذیه، پوشاک، مسکن، نیاز جنسی، کار و ثروت، و مهمترین نیازهای معنوی او عبارتند از: عبادت، کمال طلبی، علم، تعلیم و تربیت، قانون، عدالت، آزادی، اجتماع، دین، امنیت، احترام، هدفمندی، محبت، زیبایی و میل به جاودانگی. مهمترین محدودیت این تحقیق این بود که هیچ کتاب تحلیلی و یا اختصاصی در زمینه مذکور وجود نداشت و در کتب مختلف اسلامی صرفاً به ذکر آیات و یا روایاتی در این زمینه و بدون هیچگونه تحلیل اکتفا شده است. پیشنهاد می شود نیازهای انسان بصورت تطبیقی از دیدگاه اسلام و روانشناسی مورد مطالعه قرار گیرد.

این مقال شرحى است بر مناجات معتصمین امام سجاد علیه السلام. از آنجاکه انسان بیشتر نیازهاى خود را مستقیما به وسیله اسبابى که در اختیار دارد تأمین مى کند، خود را نیازمند آن اسباب مى پندارد. از این رو، گمان مى کند از مسبب الاسباب بى نیاز است. به همین دلیل، وقتى نعمت هاى بى کران الهى در اختیار ماست و نیازهاى ما را برطرف مى کند، و با اسبابى در اختیار خود، مشکلات خود را برطرف مى کنیم، خود را بى نیاز از خدا مى پنداریم. این امر ناشى از غفلت و جهل به این حقیقت است که خداى قادر متعال، نیازها و حوایج ما را برطرف مى کند. این در حالى است که خداى متعال همواره از ما مى خواهد که به اسباب ظاهرى اعتماد نکنیم؛ چون اختیار آن اسباب نیز در دست خداست؛ تا او اراده نکند، کارى از آنها ساخته نیست. به همین دلیل، امام سجاد علیه السلام سفارش مؤکد دارند که نباید به غیر خدا امید بست، ما محتاج خداى متعال هستیم.