جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
کتاب مبدأ و معاد
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 17
عنوان :
المبدأ والمعاد
نویسنده:
ابن سينا
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
پاریس - فرانسه: دار ومكتبة بيبليون,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
کتاب مبدأ و معاد
,
کتاب مبدا و معاد ابن سینا (فلسفه)
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
المبدأ والمعاد
نویسنده:
ابن سینا؛ به اهتمام: عبدالله نورانی؛ زیر نظر: مهدی محقق
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران - ایران: موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مکگیل با همکاری دانشگاه تهران,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اثبات مبدأ و معاد
,
کتاب مبدأ و معاد
,
مبدأ و معاد: ابن سینا
,
کتاب مبدا و معاد ابن سینا (فلسفه)
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی ادله جهان شناختی در آثار علامه طباطبایی و مقایسه آن با آراء ابن سینا
نویسنده:
فروزان راسخی، سمیه کلاهدوزان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
برهان جهان شناختی
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
فلسفه دین
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
اشارات و تنبیهات ,
نهایه الحکمه ,
علم نفس ,
اجزاء مرکب ,
علیت ,
تسلسل ,
ترجیح بلا مرجح ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
مفهوم ممکن الوجود ,
کتاب مبدأ و معاد ,
برهان حرکت و محرک ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
برهان جهان شناختی از جمله براهین اثبات وجود خداست که از زمان افلاطون تاکنون مورد توجه فلاسفه بوده است. در این مقاله تقریرات جدید علامه طباطبایی از این براهین، به ویژه از برهان علت و معلول و برهان حرکت و محرک مورد بررسی قرار گرفته و آرا ایشان در این زمینه با آرا ابن سینا مقایسه شده است. به این منظور، براهینی که ابن سینا در این باب مطرح نموده است از آثارش اخذ و گزارش شده است و سپس در بررسی مقایسه ای میان تقریرات علامه و آرا ابن سینا، اخذ و اقتباس های او از ابن سینا و نیز تقریرات جدید او نسبت به ابن سینا تبیین شده اند که در این مبحث نوآوری های علامه نسبت به ابن سینا قابل توجه است و اکثر براهین علامه در مرتبه بالاتری از اتقان و استواری نسبت به ادله ابن سینا قرار می گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 107 تا 129
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تصویر زندگی پس از مرگ در فلسفه ابن سینا
نویسنده:
رضا اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
معاد جسمانی
,
ابن سینا
,
ملکه
,
فلسفه بوعلی
,
ملکات رذیله
,
معاد(فلسفه)
,
معاد روحانی
,
عذاب
,
معاد با جسم مثالی
,
نفوس ساده
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
عقل نظری ,
نجات ,
اشارات و تنبیهات ,
کمال نفس ناطقه ,
نفوس بله ,
افعال نفس ,
الم ,
لذت ,
شقاوت اخروی ,
کتاب مبدأ و معاد ,
مراتب شقاوت(مقابل مراتب سعادت) ,
مراتب سعادت(مقابل مراتب شقاوت) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
سعادت در معاد ,
لذت قوه وهم ,
لذت قوه حفظ ,
نظریه افلاک فارابی ,
قوای حیوانی نفس ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
ابن سینا به معاد روحانی و جسمانی اعتقاد دارد، ولی صرفا به بررسی فلسفی معاد روحانی می پردازد و معاد جسمانی را به دین واگذار می کند. تصویری که او از معاد روحانی به دست می دهد بر فیلسوفان پس از او بسیار اثرگذار بوده است. روش کار او چنین است که ابتدا به ذکر پنج اصل درباره قوای نفس و رابطه آنها با لذت و الم هر یک می پردازد و آن گاه این پنج اصل را در مورد نفس ناطقه پیاده می کند. علت آن است که بر اساس نفس شناسی او ذات نفس عقل است و حواس ظاهر و باطن به علت تعلق نفس به بدن تحقق دارند و به همین علت بعد از مرگ که بدن وجود ندارد حواس ظاهر و باطن نیز معدوم اند و هر گونه معاد روحانی مربوط به قوه ناطقه خواهد بود. او افراد بشر را با توجه به جنبه نظری و ملکات عملی و همچنین مقصر یا معاند بودن تقسیم می کند و وضعیت هر یک را در زندگی بعدی مورد بررسی قرار می دهد. بخشی از مباحث او نیز به وضعیت عده ای که وی از آنها با تعابیری چون «نفوس بله» و «نفوس ساده» یاد کرده اختصاص دارد. از نظر او عذاب ناشی از جنبه نظری نفس دایمی است، ولی عذاب ناشی از ملکات رذیله دایمی نیست و به پایان می رسد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 27
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفاوت رویکرد ارسطو و ابن سینا در اثبات وجود خدا
نویسنده:
محمد صالح طیب نیا، رضا اکبریان، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
برهان نظم (اثبات خدا)
,
برهان حرکت
,
برهان صدیقین
,
برهان وجوب و امکان
,
برهان غایت شناختی
,
ارسطو
,
ابن سینا
,
الهیات(کلام جدید)
,
برهان وجود شناختی(کلام جدید)
,
اثبات وجود خدا
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
برهان حرکت
,
برهان صدیقین
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
براهین پیشینی
,
فلسفه دین
,
براهین پسینی
,
برهان درجات کمال
,
براهین جهان شناختی
کلیدواژههای فرعی :
خدای ارسطو ,
اشارات و تنبیهات ,
برهان نظم (اثبات خدا) ,
برهان وجود شناختی(کلام جدید) ,
فلسفه یونان ,
محرک اول ,
علیت ,
برهان امکان ,
برهان حرکت ,
برهان صدیقین ,
برهان ان (منطق) ,
برهان لم ,
کتاب مبدأ و معاد ,
برهان درجات کمال ,
برهان پسینی اثبات وجود خدا ,
برهان پیشینی اثبات وجود خدا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مقایسه رویکرد ارسطو و ابن سینا در مساله اثبات وجود خدا، تا اندازه زیادی روشنگر تفاوت مبنایی اندیشه مشایی ارسطویی و سینوی و همچنین، راه متفاوتی است که در جهان اسلام نسبت به مغرب زمین، در مساله اثبات وجود خدا طی شده است. ارسطو در کتاب فیلوسوفیاس، به دو برهان «درجات کمال» و «غایت شناختی» اشاره کرده است، ولی استدلال اصلی او بر اثبات وجود خداوند، برهان حرکت است که در کتاب لاندای مابعدالطبیعه و همچنین، کتاب طبیعیات به تفصیل به آن پرداخته است. هر سه برهان فوق، رویکرد جهان شناختی داشته، در دسته براهین پسینی قرار می گیرند. برای ابن سینا پذیرش این که ارسطو می خواسته از امور طبیعی، مانند حرکت عالم، وجود خدا را اثبات کند، بسیار سخت است. بر اساس همین تفکر، همه تلاش ابن سینا در اثبات وجود خدا بر این امر متمرکز شده است که از برهان های جهان شناختی در اثبات خدا استفاده ننماید. ابن سینا از برهان وسط و طرف و امکان و وجوب در چندین کتاب خود استفاده کرده، آخرین تقریر خود از برهان امکان و وجوب را «صدیقین» می داند. برهان او وجودشناختی و در عین حال پیشینی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و تبیین اطلاق گرایی معرفتی در تفکر سینوی
نویسنده:
محمد نجاتی، احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اشارات و تنبیهات
,
علم نفس
,
ابن سینا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اطلاق گرایی معرفتی
,
فلسفه مشاء
,
عقل(قوه عاقله)
,
نفس شناسی سینوی
,
امکان معرفت اطلاقی
کلیدواژههای فرعی :
عقل قدسی ,
اشارات و تنبیهات ,
التعلیقات ابن سینا ,
عالم غیب(کلام) ,
عالم ملکوت ,
نبوت ,
ادراک انسان ,
عصمت پیامبر (ص) ,
النجاة ,
ابزارهای معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
وحی الهی ,
حرکت جوهری ,
عقل فعال ,
مُثُل ,
فیض الهی ,
کتاب مبدأ و معاد ,
تخیل(راه های معرفت) ,
حس مشترک ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
تجرید((اصطلاح وابسته)، قسیم انتزاع و تعمیم) ,
فلسفه نبوی ابن سینا ,
ذات گرایی افراطی افلاطونی ,
رئالیسم مستقیم ارسطویی ,
اشتدادپذیری نفس ,
کمال گرایی نفس ,
پیامبر شناسی ابن سینا ,
حوزه معرفتی نفس ,
حدس شریف ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
شیخ در نمط پایانی اشارات خلاف رویکرد سنتی مشایی اش، نگاه متفاوتی به نفس و برخی قوای آن دارد. واکاوی این مساله و برخی قرائن محتمل دیگر نشان می دهد، وی نفس را در دو حوزه وجودی و معرفتی مولفه ای پویا و اشتداد پذیر لحاظ کرده است. اوج هنر ابن سینا را می توان در تلفیق دو حوزه وجودی و معرفتی نفس و لحاظ فرایند اشتداد وجودی آن به عنوان نردبان تعالی معرفتی و وصول نفس به انفعال محض جستجو نمود. در مقاله حاضر با تاکید بر رویکرد خاص شیخ، ابتدا بررسی و مشخص شده است که رویکرد مبتنی بر نفی جوهر شناسی و بدیهی انگاری موضع نهایی وی نبوده است، سپس با استفاده از نگرش تلفیقی ابن سینا، کیفیت تهیاء معرفت اطلاقی برای نفس در حوزه معرفتی حکمت سینوی تبیین شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 135 تا 150
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظری انتقادی بر راه حل معضل ربط ثابت و متغیر در نظریه حرکت جوهری
نویسنده:
عباس جوارشکیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ثابت و متغیر
,
حکمت متعالیه
,
حرکت جوهری
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
علت هستی بخش ,
نجات ,
وجود شناسی ملاصدرا ,
عالم طبیعت ,
02. جهان شناسی Religious cosmology ,
جهان شناسی فلسفی ,
حدوث مستمر ,
مبدا و معاد ,
صیرورت و سیلان ,
هستی شناسی اسلامی ,
فلسفه مشاء ,
محرک ,
جوهر ,
علیت ,
شی ء دفعی ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
عرض لازم ماهیت ,
جهان شناسی ملاصدرا ,
کتاب مبدأ و معاد ,
ذاتی((اعم از ذات و جزءالذات)، مقابل عرضی) ,
ذاتی باب برهان(اصطلاح وابسته) ,
وجود دهری ,
رابطه قدیم و حادث ,
سکون ازلی ,
انفکاک معلول از علت ,
تجدد جاعل ,
تجدد محض ,
تجدد حیث قابلی ,
تجدد وجودی ,
وجود تدریجی ,
ایجاد تدریجی ,
موجود متجدد ,
فیض واحد ,
حیث وجودی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
بحث ربط "متغیر و ثابت" و "حادث قدیم" از پیچیده ترین مباحث فلسفی در تاریخ اندیشه بشر است. این بحث با اینکه در روند تکاملی فلسفه در جهان اسلام، در حکمت متعالیه صدرایی، توانمندترین تبیین های عقلی را یافته است اما در عین حال، به گواهی صاحب نظران، یکی از دشوارترین مباحث کتاب گرانقدر اسفار را تشکیل می دهد و فلاسفه بعد از ملاصدرا نیز رای یکسانی در این خصوص ابراز نداشته اند. حکیم ملاصدرا با اثبات جوهری و ذاتی بودن حرکت، بر این باور است که هرگاه وجود موجودی عین "صیرورت" و سیلان باشد و حرکت از حاق ذات او انتزاع شود، چنین موجودی چون در تحرک خود نیازمند علتی غیر از علت هستی بخش خویش نیست، لذا تغییر او ملازم با تغییر علت اش نخواهد بود. نگارنده در این مقاله بر این باور است که چنین ملازمه ای همواره برقرار است: هستی متجدد، ایجاد و جعل متجدد را لازم دارد و جعل متجدد، جاعل متجدد را طلب می کند. لذا از منظر حرکت جوهری، نه تنها مشکل ربط ثابت و متغیر حل نمی شود، بلکه با وجود دیدن "صیرورت" و "سیلان"، این مشکل صعب تر و قویتر می نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 94
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اتحاد مفهومی و مصداقی ذات و صفات واجب تعالی از دیدگاه ابن سینا
نویسنده:
محمد ذبیحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
ابن سینا
,
صفات خدا
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه بوعلی
,
توحید ذاتی
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
نجات ,
استوی بر عرش ,
اشارات و تنبیهات ,
خیر اعلی ,
اتحاد مفهومی صفات الهی ,
اتحاد مصداقی صفات الهی ,
اتحاد مصداقی ,
اراده الهی ,
اهل بیت(ع) ,
حیات ,
عینیت صفات با ذات ,
قرآن ,
اتحاد مفهومی ,
کتاب مبدأ و معاد ,
صفات ثبوتی(مقابل سلبی) ,
صفات سلبی(عرفان نظری) ,
تعلیقات ابن سینا ,
صفات اشیاء ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
نوشتار حاضر کوششی است در جهت ارایه دیدگاه ابن سینا درباره نسبت صفات واجب تعالی با ذات واجب الوجود، اهمیت مساله صفات به گونه ای است که می توان گفت جزو اولین و اساسی ترین مباحث کلامی دنیای اسلام به شمار می رود و معرکه آرای مخالفان و موافقان است. بدون تردید دیدگاه های افراطی و تفریطی در این خصوص پیامدهای زیان باری برای جوامع علمی در پی داشته است. در این میان نظریه ابن سینا (اتحاد مفهومی و مصداقی صفات) که از آن به عنوان نظریه ویژه و ممتاز می توان یاد نمود، از اهمیت ویژه ای برخوردار است، این دیدگاه با توجه به این که مقابل نظریه مشهور (اتحاد مصداقی و اختلاف مفهومی صفات با ذات) است کمتر مورد توجه محافل علمی قرار گرفته است، از این رو سعی شده ضمن طرح مجدد و ارایه آن، دیدگاه ملاصدرا پیرامون آن نیز تبیین گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 46
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل انتقادی برهان وجوب و امکان ابنسینا و نقد ملاصدرا بر آن
نویسنده:
شاکر لوائی؛ طیبه رضایی ره
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
براهین خداشناسی
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
برهان امکان
,
برهان صدیقین
,
برهان شیخ الرئیس
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
اشارات و تنبیهات ,
امتناع تسلسل ,
تمایز وجود و ماهیت ,
عروض وجود بر ماهیت ,
ملاک احتیاج به علت ,
عالم تحت القمر ,
وجود و ماهیت ,
ماهیت ممکن ,
امکان ذاتی ,
علیت ,
تسلسل ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
کتاب مبدأ و معاد ,
اصل امتناع تناقض ,
بطلان تسلسل ,
تساوق خیر و وجود ,
برهان لایب نیتس ,
وحدت حقیقی سلسله ممکنات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
برهان وجوب و امکان را فارابی ابداع و ابنسینا به کمال رساند. برهان فارابی مبتنی بر امتناع تسلسل است؛ اما ابنسینا در ضمن برهانِ خویش به ابطال تسلسل میپردازد. بنابراین، پذیرش برهان سینوی منوط به پذیرش استحاله تسلسل به عنوان یک اصل نیست و این یکی از تفاوتهای برهان سینوی با برهان وجوب و امکان فارابی است. اگرچه ابنسینا در اشارات مدعی فراتر از این نوآوری است و میگوید تقریر اشارات، وجود واجب را حتی با فرض جواز تسلسل اثبات میکند، اما به نظر میرسد اولاً، برهان وجوب و امکان ابنسینا در اشارات، برخلاف ادعای او و تصور رایج، امتیاز چشمگیری نسبت به تقریرهای این برهان در مبدأ و معاد و نجات ندارد و ثانیاً، این ادعای او در مورد هیچیک از تقریرهایش صدق نمیکند. یکی دیگر از ایرادهای برهان سینوی نادرستیِ مبنای او در بابِ نیاز معلول به علّت است. در عین حال، نقدِ «ممکن الوجود نبودنِ سلسله ممکنات» را نیز نمیتوان از ملاصدرا پذیرفت؛ زیرا اوّلاً فرضِ مساوقت وحدت و وجود که استدلال او مبتنی بر آن است، نمیتواند حد وسط قرار گیرد و ثانیاً این نقد با نظریه او در باب وحدت حقیقی عالم ناسازگار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 95
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مطالعهی تطبیقی دربارهی دلایل تجرد نفس و بقای آن نزد ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
حسین رستمی جلیلیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تجرد نفس ناطقه
,
ارسطو
,
ابن سینا
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفة تطبیقی
کلیدواژههای فرعی :
نجات ,
ماده و صورت ,
برهان انسان معلق درفضا ,
نفس حیوانی ,
نفس نباتی ,
النجاة ,
نفس انسانی ,
حافظه (معرفت شناسی) ,
حس ظاهر ,
فلسفه مشاء ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل فعال ,
وحدت قوا ,
کتاب مبدأ و معاد ,
تخیل(راه های معرفت) ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
حس باطن(اصطلاح وابسته) ,
وهم(معرفت شناسی) ,
درباره نفس ,
انتزاع کلیات ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
فلاسفه از جمله ارسطو و ابن سينا از ديرباز به مسائل مربوط به نفس انسان توجه داشته اند. همواره يكی از پرسشهای اساسی نزد آنها مسأله بقای نفس در انسان است. ترديدی نيست كه ابن سينا نفس را مجرد دانسته و به تفصيل بر آن استدلال كرده است. اما تعارض سخنان ارسطو در اين مقام، همواره موجب اختلاف نظر شارحان شده است، به طوری كه گاهی از صورت بودن نفس برای بدن، بر ماديت نفس و از اينرو، بهمثابهی دليلي بر فساد و عدم بقای نفس بعد از مرگ آن استنباط كرده اند. در اين بررسی، دلايلي براي رفع تعارض بين تعريف صورت بودن نفس براي بدن و تجرُّد و بقای آن اقامه شده است؛ مثلاً با اينكه در نظر ارسطو، نفس صورت بدن است و صورت در عين ملازمت با ماده، مفهومی مستقل از آن دارد، اما در برخی مواقع، امكان وجود صورت بدون ماده محتمل بوده و نفس در مقايسه با بدن، اصيل و مستقل دانسته شده است. از اينرو بر مبنای براهين ضمنی ارسطو و دلايل مصرَّح ابن سينا، استدلال شده است كه نفس انسان نمی تواند امری مادی باشد. بنابراين در نظر آنها، نفس به منزله موجودی فی نفسه كه ذات آن عقل است، مجرد و باقی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 112
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 17
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید