جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: چرخش زبانی مقدمه ای غنی و معرف به کل محدوده تاریخی و اعتقادی جنبش فلسفه زبانی ارائه می دهد. رورتی در دو مقاله گذشته‌نگر با نام‌های «ده سال بعد» و «بیست و پنج سال بعد» نشان می‌دهد که چگونه کتابش بر اساس زمان نگارش آن شکل گرفته است و مسیرهایی را که مطالعات فلسفی از آن زمان در پیش گرفته‌اند را دنبال می‌کند. "به ندرت گلچینی در کنار هم قرار می گیرد که تخیل، فرمان و جامعیت را منعکس کند. مجموعه رورتی دقیقاً چنین کتابی است."-- Review of Metaphysics ریچارد رورتی استاد دانشگاه علوم انسانی در دانشگاه ویرجینیا است.

ترجمه ماشینی: جیمز کانلی و جوزپینا دورو نسخه اصلاح شده ای از اثر کلاسیک R. G. Collingwood در سال 1933 را ارائه می دهند که متن اصلی را با نوشته های مرتبط مهم از دست نوشته های کالینگوود تکمیل می کند که برای اولین بار در اینجا ظاهر می شود. ویراستاران همچنین یک مقدمه قابل توجه جدید را ارائه می دهند و این جلد مورد استقبال همه مورخان فلسفه قرن بیستم قرار خواهد گرفت.

هاسپرس " در این کتاب به "بحث درباره بسیاری از مسائل مهم فلسفه، از نقش زبان و شناخت‌شناسی، شناخت علمی، فلسفه دین، و فلسفه اخلاق با توجه به روش‌ها و رویکردهای فلسفی رایج در دانشگاه‌های انگلستان و آمریکا پرداخته است ." نگارنده در باب پیشینه تحلیل فلسفی چنین می‌گوید" :تحلیل فلسفی را فیلسوفان یونان با تحلیل مفاهیم و مسائل پیچیده فلسفی آغاز کردند .روش تحلیل فلسفی را سقراط در روش دیالکتیکی ویژه خویش، سپس افلاطون و ارسطو به کار بردند . پس از چیرگی چند صد ساله جزم‌گرای بر روش و نگرش فلسفی، دکارت، در بنیادگذاری فلسفه جدید، از تحلیل فلسفی ویژه‌ای در برخورد با مسائل فلسفی سود جست و پس از دکارت روش تحلیل فلسفی نزد تجربه‌گرایان انگلیسی (خصوصا هیوم و لاک) اهمیتی خاص پیدا کرد و پس از آن از سوی ایده‌گراهای هگلی، زبان‌شناسان اثبات‌گرایی : مور، راسل، هایدگر، ویتگنشتاین، کارناپ و دیگران ادامه یافت ."کتاب با موضوعاتی از این دست سامان یافته است" :پرسش‌های فلسفی، واژه‌ها و جهان، زبان و واقعیت"، "چه چیزی را می‌توانیم بشناسیم (شناخت)"، "جهان چگونه چیزی است (ادراک جهان)"، "طرز کار جهان (شناخت علمی) "و "آنچه هست و آنچه باید باشد (آزادی و ضرورت) ."

فراگیری روش‌شناسی پژوهش‌های فلسفی سبب تقویت انگیزه، افزایش توانایی درک و فهم مفاهیم، پیدایش تفکر خلاق و مهارت‌های تجزیه و تحلیل داده‌ها برای انجام دادن فعالیت‌های مطالعاتی و پژوهشی می‌شود. از این رو هدف اصلی برای ارائه الگویی برای شیوه‌ی پژوهشِ فلسفی تقویت فرایند تفکر است. علی‌اصغر جعفری‌ولنی در این کتاب سعی کرده است که ضمن توجه به معیارهای امروزی روش تحقیق و با تأمل دقیق به‌ویژه در منطق قدیم، که ابزار پژوهش فلسفی بوده است، به روش تحقیق جامعی دست یابد که اصول و فنون امروزی پژوهش را در تناظر با مبانی منطقی مورد توجه قرار دهد و آن را چارچوب روش تحقیق علوم عقلی معرفی کند. در واقع روش‌شناسی پژوهش‌های فلسفی تجلی چهره جدیدی از هویت ابزاری منطق و جنبه مهارتی آن است. در این کتاب، طی فصولی، تلاش می‌شود در باب چیستی، چرایی، و چگونگی پژوهش‌های مسئله‌محور فلسفی بحث شود و متدولوژی جامعی فراهم آید که پژوهش‌های آکادمیک در حوزه علوم عقلی را سامان دهد.

روش شناسی ابزاری مهم برای رشد و گسترش معرفت است. مقبولیت هر شاخه ای از معرفت وابسته به روشی ست که به کار می بندد. فلاسفه، دانشمندان و دیگران، روش های مشخصی را وضع کرده اند. روش شناسی در ( شاخه های گوناگون ) علوم انسانی یا علم تجربی جایگاه مهمی دارد. روش یک راه است؛ شیوه ای برای دستیابی به معرفت. هر شاخه ای از معرفت روشی را به عنوان پیش فرض قرار می دهد. لفظ روش برای برای توصیف رویه و شیوه های مشخص و معین، استفاده می شود و مطالعه ی روش ها روش شناسی نامیده می شود.

در این پایان نامه سعی شده است مدل های نرمال منطق موجهات به لحاظ صوری، معنایی و فلسفی با روش تحلیلی بررسی شوند. هدف اصلی طرح، بررسی تفصیلی سیستم های نرمال بر اساسِ سیستم هایِ نرمالِ معرفی شده در کتاب درآمدی جدید به منطق موجهات اثر کرسول و هیوز بوده است. برای نیل به این هدف در فصل دوم پس از مروری مختصر بر مبانی منطق موجهات چهل و دو سیستم از آن سیستم ها ارائه شده است.نمایش مدل ها بر اساس دیاگرام های معنایی در حوزه معناشناسی کریپکی امکان تمییز دادن اصل هر سیستم از سیستم دیگر را مقدور می نماید و می توان تمایز معنایی هر یک از مدل ها را بر اساس اصولش نشان داد. از اینرو در فصل سوم به مبحث معناشناسی و دلالت شناسی جهان های ممکن پرداخته و در ادامه، ویژگی ها و روابط بین سیستم ها را شرح داده و مدل معناییِ تک تک سیستم های طرح شده در فصل دو را نشان داده ایم. در پایان این فصل سعی شده است پاره ای ملاحظات فلسفی سیستم ها نیز دنبال شود. حداقل دستاورد این اثر میتواند دسترسی سهل وسریع به جزئیات چهل و دو سیستم نرمال بررسی شده باشد.بنابراین فصل چهار به جمع بندی و نتیجه گیری طرح ارائه شده اختصاص یافته است.

بيزگرايان، يا طرفداران نظريه‌ي تأييد بيزي، بر اين باورند كه راه‌حلي براي مسأله‌اي قابل‌توجه در فلسفه‌ي علم دارند؛ و آن مسأله، همان تعيين منطق حاكم بر شواهد و استقراي دربردارنده‌ي آن است؛ اين مسأله از اهميت ويژه‌اي در فلسفه‌ي علم برخوردار است؛ چراكه در نهايت، آن‌چه كه موجب تمايز افسانه و علم مي‌شود، اين‌ست كه ما گواه و شاهد خوبي براي محتوا و مضمون علم و يا لااقل علومي كه به كمال رسيده‌اند، داريم. ايده‌هاي اصلي مشترك در تمام نسخه‌هاي گوناگون نظريه‌ي تأييد بيزي، اين‌ست كه باور‌هاي دانشمند با يك اندازه‌ي احتمال تأييد مي‌شوند يا بايد با يك اندازه‌ي احتمال تأييد شوند؛ و اين‌كه الحاق شاهد جديد، به‌وسيله‌ي شرطي‌سازي با استفاده از نظريه‌ي بيز صورت مي‌پذيرد. خوش‌آيندترين خواص رويكرد بيزي سه چيز است:اول اين‌كه اين نظريه، مفهوم مبهم از منطقِ استقراء را به يك حساب غيرمبهم و واحد، يعني حساب احتمالات، تحويل مي‌كند. دوم اين‌كه، اين نظريه‌ي جامع، قابليت جالب‌توجه‌اي براي نظام‌مند ساختن پشتيباني مشاهدات از فرضيه را دارد. سومين خاصيت كه مهم‌ترين آن‌هاست، اطمينان از سازگاري است. در بيش‌تر رويكرد‌هايي كه با شواهد سروكار دارند، هيچ اطميناني از سازگاري در رفتار آن‌ها با دسته‌اي وسيع‌تر از مشاهدات، ديده نمي‌شود. نظريه‌ي تأييد بيزي، براي ما تصوير ساده‌اي را تهيه مي‌كند: رفتار كلي شواهد در هر لحظه، به‌وسيله‌ي يك توزيع احتمال ضبط مي‌شود. تا زماني‌كه باور‌هايمان را مطابق حساب احتمالات شكل مي‌دهيم و بهنگام مي‌كنيم، نبايد در مقام داوري‌هاي وابسته به شواهد، به سمت تناقض‌ها سوق داده شويم. شايد به‌خاطر همين خصوصيات باشد كه هم‌اكنون نظريه‌ي تأييد بيزي، از جايگاه پيشتاز در ميان رويكرد‌هاي مختلف از استقراء و تأييد در ادبيات فلسفه‌ي علم، برخوردارست.بيز‌گرايان بر اين باورند که محاسبات احتمالي بيزي را مي‌توان براي حل پارادوكس‌هاي تأييد به‌كار برد. آن‌ها همگي در اين عقيده متفق‌اند كه رويكرد‌هاي كيفي نسبت به نظريه‌ي تأييد، از جمله رويكرد فرضي‌استنتاجي و تأييد نمونه‌ايِ همپل، نااميد كننده‌اند و يك رويكرد مناسب در روشي كه شاهد از فرضيه‌ها و نظريه‌ها پشتيباني مي‌كند، بايد كمّي باشد؛ كه رويكرد كمّي، مستلزم استفاده از اصول حساب احتمالات است. هدف از اين تحقيق، بحث و بررسي در زمينه‌ي بيزگرايي و پاسخ به چالش‌هاي وارد به آن است.

توصیف و مقایسه‌ای تحلیلی، در رابطه با نوع نگاه به علیت و ضرورت علّی، در دو مکتبرئالیسم‌انتقادیو حکمت‌متعالیهوبازنمایی نتیجه این نوع نگاه، در اتخاذ رویکردوروش مناسب، در علوم اجتماعی، موضوعی است که این تحقیق، بدنبال آن بوده است . در این تحقیق،بیان می‌شود که، بین منبع معرفتی و نوع نگاه بهاشیاءوواقعیات طبیعی و اجتماعی ونوع نگاه به علیت و ضرورت علَّّی و انتخاب رویکردوروش تحقیق در علوم اجتماعی، یک رابطه منطقی وجود دارد.در این میان، رئالیسم انتقادی، با نفی انحصار معرفت شناختی علم تجربی و با تکیه بر فلسفه علم وتحلیل‌عقلی‌پراتیک های علم‌تجربی، با استفاده از استدلالهای استعلایی، نگرشی غیر اتمیستی به اشیاء و واقعیات پیدا کردهواشیاء و واقعیات را لایهلایهدانسته و علیت و ضرورت را مربوط به لایه های زیرین یک شیء وتوانایی اثر گذاری آن می‌داند وبدین ترتیب، علیت را به معنای کیفیت ارتباط بین دوشیء،نمی داند ووجود علت‌غایی را نیزقابل اثباتنمی‌داندو مبتنیبر این نوع نگاه، به رد علیت انضمامی و پیش‌بینی مبتنی بر آنو اثبات علیت‌عمقی و تبیین مبتنی بر آن، مخصوصا در حیطه علم اجتماعی می‌پردازد ؛ علاوه بر آن،رئالیسم انتقادی، در نتیجه محدودیت خاص منبع هستی شناسی خود و نوع نگاه به علیت، در رویکرد خود به علوم اجتماعی، دچارنسبی‌گرایی روش شناختی و سکولاریسم، در ارزش‌گذاری است . اما در حکمت متعالیه، فلسفه ایموسوم به حکمت متعالیه، که با فلسفه متعارف و فلسفه علم مورد نظر رئالیسم انتقادی،تفاوت دارد، منبع هستی شناسی و نوع نگاه به علیت و ضرورت‌علّی است و مبتنی بر آن ،اولا قائل به علیتی آگاه به فعل خود، در ماورای عالم مادهووجود علت‌غایی برای جهان هستی، من جمله، جهان‌اجتماعی، می شود و ثانیا، یکنوع پیوستگی و همبستگی کلی بین هستی و موجودات و حوادث و واقعیات آن اثبات می شود و بدین ترتیب، هم زمینه ایجاد یکنوع نگاه معنوی به کل جهان، من جمله جهان اجتماعی،و دخالت دین و منابع دینی و ارزش‌های دینی درتبیینوپیش‌بینیوسیاستگذاری جامعه، باز، نگه داشته می‌شودوهمبه یکنوعکثرت‌گرایی روش شناختی در علوم اجتماعی و تبیین در آن ، معتقد می‌شود.در خاتمه نیز پیشنهاد شده است موارد دیگری از اصول هستی شناختی مانند چگونگی نگاه به صور نوعیه و چگونگی نگاه به بحث حرکت،با توجه به تاثیر آن‌ها در روش شناسی،نیز، بصورت مقایسه ای مورد تحقیق قرار گیرد .

چکیده ندارد.

معرفت بشری در مسیر تکامل خود، منزل‌گاه‌های متفاوتی را اختیار کرده است. امروزه بر سر این نکته اختلاف چندانی وجود ندارد که درباره‌ی خاستگاه معرفت، نمی‌توان به‌طور قطع اظهار نظر کرد. در آثار تاریخیِ بر‌جای-مانده از دوران‌های قدیم و اندک اطلاعات موجود، می‌توان نقش حوزه‌های جغرافیایی مختلفی را همچون چین باستان، بین‌النهرین و شمال آفریقا، در گسترش زمینه‌های مختلف معرفت بشری و تقویت بنیان‌های اساسی آن، پر رنگ دید. سیر حکمت از این حوزه‌های جغرافیایی به یونان باستان در همراهی با شرایط مختلف جامعه‌ی آن روزگار یونانساختمان جدیدی از دانش و معرفت را در زمینه‌های متنوعی بنا نهاد و نوابغ یونان سهم خود را در حرکت تکاملی دانش بشری به‌خوبی ایفا کردند. بعد از افول ستاره‌ی یونان در اندیشه‌ورزی و تنگ‌شدن عرصه بر اندیشمندان آن دیار، کاروان دانش در جستجوی منزل‌گاهی جدید برای نوزایی، جان‌های تشنه‌ی معرفتِ مسلمانان را رصد کرد و قلب‌های آکنده از شوقِ به دانستن آنان را که با آیات و روایات به حرکت درآمده بود مأمن مناسبی برای رشد و شکوفایی یافت.بنابراین سیر حکمت و معرفت در گذر زمان به دنیای اسلام نیز رسید و بر اساس مدارک موجود، نقش دانشمندان مسلمان در پیش‌برد علم و دانش، انکارناپذیر است. پیشرفت مغرب زمین در حوزه‌های مختلف در طول دو قرن اخیر و دست‌یابی به توانائی‌های متنوع علمی، فنی و مهندسی، صنعتی، مالی، سیاسی، نظامی و ... که یک شکاف عمیق میان آن‌ها و دیگر مناطق به‌وجود آورده است، زمینه-ی شکل‌گیری این تصور را در اذهان مردم مغرب‌زمین فراهم کرده است که فرهنگ خود را حائز مشخصه‌هایی بدانند که مبنای این رشد چشم‌گیر قرار گرفته‌اند و بالتبع دیگران را فاقد این ویژگی قلمداد می‌کنند. از نظر آن‌ها، استقراء و کاربردِ منطق، متعلق به خودشان است و مشرقیان از این عناصر بی‌بهره‌اند و درعوض اهل مکاشفه و شهودند.از طرفی می‌توان ادعا کرد که میان روش پژوهش هر شاخه از معرفت بشری با همان شاخه، همبستگی متقابل وجود دارد. البته این همبستگی به‌گونه‌ای نیست که نتوان به صراحت بر این نکته پای فشرد که روش پژوهش هر علم بر خود آن علم مقدم است. حال پرسش این است که اگر دانشمندان مسلمان توانستند در طول چند قرن حاکم بلامنازع قلمرو معرفت‌های بشری باشند و افق‌های جدیدی در عرصه‌های مختلف علمی پدیدار سازند به چه روش‌های علمی استناد جسته‌اند و آیا اصولاً روش‌شناسی و روش‌های پژوهشی که بتوان به کمک آن بر معتبر بودن یافته‌هایشان مهر تأیید زد، به‌کار گرفته‌اند؟ و این‌که از این رهگذر آیا می‌توان خط‌مشیِ علمی و پژوهشی آنان‌را با دست‌آوردها و معیارهای امروز بشر در عرصه‌های پژوهشی سنجید و قالبی مستدل و مستند برای گزینش و اختصاص ایشان به هر کدام از آن‌ها پایه‌ریزی نمود؟ بر این اساس فهم و اطلاع از روش‌شناسی و روش‌های پژوهشی که دانشمندان مشهور مسلمان ایرانی در دوره‌ی طلایی نهضت علمی دنیای اسلام مورد استفاده قرار داده‌اند، هدف اصلی پژوهش قرار گرفت. این هدف به‌ویژه از آن‌رو حائز اهمیت است که تقریباً در اکثر منابع مربوط به روش‌های پژوهش، نام و نشانی از تلاش‌های دانشمندان مسلمان در این زمینه دیده نمی‌شود. در این میان با توجه به نقش بارز ابوریحان بیرونی و ابن سینا در گسترش مرزهای دانش، بررسی موضوع پژوهش بر تعدادی از آثار ایشان متمرکز گردید.