جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

ملاک برهان صدیقین

نویسنده:

سعیده السادات نبوی

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

برهان صدیقین (اثبات خدا) , براهین خداشناسی , برهان صدیقین , واجب الوجود بالذات , برهان پیشین , برهان (یا ویژگی) وجودمحور (بودن)

چکیده :

با ظهور ملاصدرا در قرن یازدهم، تحولی شگرف در بنیان های فکری - فلسفی در حوزۀ فرهنگ اسلامی پدید آمد که می توان بازتاب آن را به روشنی هم در تقریر و هم در توصیف برهان صدیقین مشاهده کرد. برهان صدیقین که تا آن زمان برهانی شناخته می شد که در آن با چشم پوشیدن از ماسوی الله و تنها با تأمل در «هستی»، وجود خدا اثبات می شود، برهانی شد که در آن راه و هدف یکی است و خدا خود بر وجود خویشتن گواهی می دهد، از آن جا که خداوند وجود محض است، پس به ناگزیر باید در حقیقت هستی نظر گردد. تفاوت مهمی که این اختلاف رویکرد رقم می زند، این است که آیا ویژگی «وجود محور بودن» برای برهان صدیقین موضوعیت دارد یا طریقیت.

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی تطبیقی برهان امکان و وجوب تومیستی و برهان صدیقین سینوی

نویسنده:

سعیده نبوی

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

تسلسل , امکان ماهوی , برهان صدیقین (اثبات خدا) , حدوث , حدوث , برهان صدیقین , برهان امکان و وجوب (اثبات خدا) , کون و فساد , براهین خداشناسی , تسلسل , کون و فساد , واجب الوجود بالذات , محدث (پدیدآورنده)

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

آکوئیناس، در طریقة سوم خود، از امکان و وجوب دریچه ای به سوی اثبات وجود خدا می گشاید. بعضی از فیلسوفان، استدلال او را طبیعی مابعدالطبیعی تفسیر کرده اند و بعضی دیگر، طبیعی. با این وصف، به سادگی نمی توان استدلال او را با برهان صدیقین ابن سینا یکی دانست. این مقاله بر آن است که پس از ارائة گزارشی از برهان صدیقین سینوی و تقریرهای گوناگون برهان امکان و وجوب تومیستی، تفاوت های این دو برهان را به خصوص از لحاظ ابتنای آن ها بر اصل امتناع تسلسل آشکار سازد. به نظر می رسد در تحلیل و ریشه یابی تفاوت یاد شده، باید سراغ نظر این دو فیلسوف دربارة خدا و رابطة او با طبیعت رفت؛ ابن سینا چون در پی اثبات واجب الوجود بالذات است و بس، برای اثبات مدعای خود، به بیش از این نیاز ندارد که با تکیه بر امکان ماهوی، تسلسل در علل فاعلی را ابطال و درنتیجه، وجود خدا را اثبات کند، در حالی که در تقریرهای طبیعی مابعدالطبیعی از برهان امکان و وجوب تومیستی، هدف اثبات واجب الوجودی است که عالم طبیعت را از کتم عدم خلق کرده است. به همین دلیل این نوع تقریرها نمی توانند صرفاً با تکیه بر امکان ماهوی، برای طبیعت حادث، آفریدگار ازلی اثبات کنند. همچنین با گریز به طریقة دوم آکوئیناس و مقایسة استدلال او بر امتناع تسلسل با برهان وسط و طرف ابن سینا، روشن می شود که حتی اگر استدلال آکوئیناس برگرفته از برهان ابن سینا باشد، اقتباسی ناقص از آن است

صفحات :

از صفحه 113 تا 133

مشخصات اثر

عنوان :

نهایة الحکمة المجلد 2

نویسنده:

محمدحسین طباطبائی؛ محقق: عباس علی زارعی سبزواری

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF معرفی کتاب فهرست

وضعیت نشر :

قم: موسسه نشر اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم,

کلیدواژه‌های اصلی :

قوه و فعل , سبق , لحوق , اثبات واجب الوجود , حدوث , قدم , و دیگر موضوعات مرتبط با کلام , عقلانیت (مسائل جدید کلامی) , اصطلاحنامه فلسفه , فلسفه الهی , علیت , واجب الوجود بالذات , 13. علم کلام , کتب فلسفه اسلامی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

کتاب «نهایة الحکمة» کتابی فلسفی و به زبان عربی، از تالیفات مرحوم علامه سید محمدحسین طباطبایی است. علامه فقید کتاب بدایة الحکمة را به عنوان اولین متن درسی برای جویندگان حکمت الهی تالیف نمودند و نهایة الحکمة را برای کسانی که به خوبی بدایة را فرا گرفته و با مسایل فلسفی اسلامی آشنایی حاصل کرده اند، نگاشته اند. در واقع اگر بدایة برای مرحله ابتدایی فلسفه است، نهایة برای مرحله پایانی آن تنظیم گردیده و در اکثر مراحل نهایة الحکمة مباحث مفصل تر از آنچه در بدایة الحکمة است بررسی گردیده اند. یعنی اقوال و آراء بیشتری مطرح گردیده و درباره برخی مسایل عمیق تر مطالب ذکر شده اند و به اشکالات نیز پاسخ های دقیق تری داده شده است. دشواری فهم مطالب نهایة الحکمة مربوط به همین موارد است یعنی سطح مسایل مورد بحث نهایة بالاتر از سطح بدایة است و الا در اغلب موارد عبارات نهایة گویاتر است به طوری که می توان از آن برای تبیین عبارات بدایة استفاده کرد. کتاب نهایة الحکمة به منظور تدریس فلسفه در حوزه های علمی نگارش یافته و هم اکنون این کتاب بسان بدایة الحکمة به عنوان متن درسی فلسفه معروف می باشد و نسبت به سایر متون فلسفی از مزایایی برخوردار است. کتاب نهایة الحکمة 5 سال پس از بدایة الحکمة در سال 1395 ق تالیف گردیده است.

مشخصات اثر

عنوان :

معناشناسی عنوان «واجب الوجود بالذات»

نویسنده:

محمد انتظام

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

بنیاد حکمت اسلامی صدرا,

کلیدواژه‌های اصلی :

وجوب , واجب الوجود بالذات , وجود (معرفت شناسی) , واجب الوجود بالغیر

چکیده :

عنوان تركيبي «واجب الوجود بالذات» مهمترين عنوانيست كه فيلسوفان مسلمان از فارابي تا عصر حاضر در خداشناسي فلسفي بكار گرفته‌اند و با محوريت آن از وجود، صفات و فعل خدا سخن گفته‌اند. در اين مقاله تلاش شده است با نگاهي به منابع فلسفي و كلامي، نكات مهم و مطرح شده دربارة اين عنوان تركيبي تحليل و بررسي شود تا ضمن آشنايي با لغزشهايي از قبيل «خلط مفهوم و مصداق» و «خلط معقول دوم فلسفي با معقول اول» كه بدين واسطه رخ داده است، بمعناي دقيق و قابل دفاع اين عنوان دست يابيم. در وهلة نخست، بداهت، اشتراك معنوي و معقول دوم بودن دو تكواژة اين عنوان تركيبي ـ‌‌كه عبارتند از «وجود» و «وجوب»‌‌ـ به اثبات رسيده است و اهميت آن را در معناشناسي عنوان واجب الوجود بالذات نشان داده‌ايم و پس از آن، مهمترين تعريفهاي ارائه شده براي عنوان مذكور را تحليل و بررسي كرده‌ايم؛ از اين تعريفها (شش تعريف) دو تعريف نخست و چهارم را نقد كرده و به منشأ لغزشهايي كه در اين تعريفها رخ داده، اشاره كرده‌ايم و ضمن تأييد تعريفهاي دوم، سوم و پنجم، در نهايت در ساحت مفهومي، بپيروي از فارابي، ابن‌سينا و ملاصدرا، تعريف واجب الوجود بالذات به «حقيقتي كه عين وجود است» را بعنوان بهترين تعريف برگزيده‌ايم و به اين ترتيب، از ساحت «مفهوم» به سـاحت «وجـود» عبـور كـرده و تفسيـري بـا رويكـرد وجودشناسانه از آن ارائه كرده‌ايم.

صفحات :

از صفحه 21 تا 36

مشخصات اثر

عنوان :

براهین اثبات وجود خدا در آثار اسپینوزا

نویسنده:

عبدالرزاق حسامی فر

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

الاهیات تطبیقی بین اسلام و مسیحیت - توحید و تثلیث

نویسنده:

محمد محمدرضایی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

مسیحیت , الهیات مسیحی , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , دین یهود , خدا (اسماء ذات الهی) , تثلیث , واجب الوجود بالذات , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , الوهیت عیسی مسیح(دامنه ادیان خاموش) , ‌اقانیم سه گانه , دین مسیحیت (دین الهی توحیدی تحریف شده)

چکیده :

این مقال بر آن است تا یکی از مسائل مهم الاهیات مسیحی، یعنی تثلیث را با توحید اسلامی بررسی کند. ابتدا به آموزه تثلیث در مسیحیت و متون مقدس اشاره شده است که منظور از تثلیث چیست و از چه زمانی تثلیث به طور رسمی وارد مسیحیت شد. برخی از متفکران، اعتقاد به تثلیث را زاییده تلفیق فلسفه یونانی و دین مسیحی در دوران اولیه می‌دانند. در ادامه به اختلاف‌ها و تنازع‌های متفکران مسیحی بر سر الوهیت عیسی مسیح و تثلیث، ‌و نیز به انگیزه آنان از طرح مساله تثلیث اشاره، در پایان مساله تثلیث نقد و بررسی شده است: اعتقاد به الوهیت عیسی مسیح، مصداقی از اجتماع تناقض است و نیز ادله‌ای که متفکران مسیحی بر اثبات وجود خدا اظهار داشته‌اند، همگی بر آن دلالت دارند که خدا یگانه و یکتا است و نیز تثلیت مستلزم ترکیب و تعدد واجب الوجود بالذات است که همگی آن‌ها از نظر عقل قابل اثبات نیست. در نهایت،‌ به آیات قرآن در باب انکار تثلیث اشاره شده است.

مشخصات اثر

عنوان :

برهان صدیقین از دیدگاه محقق اصفهانی (ره) چگونه است؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

محقق اصفهانی تقریری از برهان صدیقین را در قالب شعر ارائه می دهد که با تقریرهای فیلسوفان دیگر کمی متفاوت است و وجود واجب الوجود بالذات را با تحلیل مفهوم آن نتیجه می گیرد. این اشعار عبارت است از: و هو بذاته دلیل ذاته اصدق شاهد علی اثباته بیشتر ...

مشخصات اثر

عنوان :

ازلی و ابدی بودن خداوند را از طریق عقل ثابت کنید؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

از جـمـله صـفـات ذاتی خداوند، (ازلیّت) و (ابدیّت) اوست. این دو صفت به معناى آن اسـت کـه وجـود خـداوند، نه آغازی دارد و نه پایانی. گاهى این دو صفت را تحت عنوان (سرمدى) نیز ذکر مى کنند؛ او هم (اوّل) است و هم (آخر). [1] قرآن کریم در این باره مى فرماید: بیشتر ...

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید