جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

واژه ایمان و مشتقاتش در بیش از هفتصد آیۀ قرآن یاد شده است که این خود اهمیت این واژه را در جهان‌بینی قرآن نشان می‌دهد. بررسی تغییر معنای ایمان با توجه به دیدگاه افراد و با استفاده از نظریۀ شبکه شعاعی در معناشناسی شناختی به سازمان‌دهی معانی متفاوت ایمان کمک می‌کند. شبکۀ شعاعی مدل گرافیکی برای سازمان‌دادن معانی متفاوت یک واژه درباره یک معنای مرکزی است که به آن معنای مرکزی، پیش‌نمونه می‌گویند. مبنا در شبکۀ شعاعی و در این پژوهش بر اساس انواع تغییر معنایی است که واژه سیاق‌های گوناگون پیدا می‌کند. تغییر معنا- با توجه به دیدگاه‌های متفاوت- یکی از انواع تغییر معناست. معنای واژۀ ایمان نیز با توجه به دیدگاه لغت‌دانان، متکلمان اسلامی ‌و مفسران تغییر می‌کند. معنای پیش‌نمونه از میان معانی متفاوت یک واژه انتخاب می‌شود و از معیارهای آن می‌توان به اولین معنای مورد قبول، تفوق در شبکۀ معنایی، رابطه با دیگر معانی واژه، پیش‌بینی دستوری و تصور راحت اشاره کرد. معنای پیش‌نمونۀ ایمان، تصدیق قلبی است که چهار دستۀ معنایی از آن انشعاب می‌شود؛ 1. ایمان همراه با عمل، تصدیق قلبی افزون بر مولفۀ عمل؛ 2. ایمان بدون قلب، تصدیق قلبی بدون مؤلفۀ قلب؛ 3. حاصل ایمان؛ 4. معنای مساوی با ایمان که همان معرفت است.