جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دستاوردهای زبان شناختی معاصر، تفسیر ساختاری قرآن کریم را وارد مرحله جدیدی کرده است. دستور نقش گرای نظام مند هلیدی مهم ترین نظریه زبان شناسی متن در حال حاضر مورد توجه بسیاری از زبانشناسان است. هدف این نوشتار، آشنا ساختن مفسران و قرآن پژوهان با روش های جدید زبان شناسی به ویژه دستور نقش گرای نظام مند هلیدی در حوزه فهم متون دینی است. نگارندگان در این پژوهش، با بهره گیری از نظریه زبان شناختی هلیدی، سوره کوثر را تفسیر نموده اند و با استفاده از ابزاری چون بافت و متغیرهای بافتی، فرانقش تجربی و ساختار تعدی، فرانقش بینافردی و ساختار وجهی، فرانقش متنی و ساختار صوری و اطلاعاتی متن، نکات معناشناسی جدیدی را درباره سوره کوثر به دست داده اند.

در مطالعات ترجمه، معنا در مرکزیت فعالیت ترجمه قرار دارد. از آنجا که زبان­شناسی نقش­گرای نظام­مند،زبان را منبع بالقوه­ای از معنا (منبع معناسازی) قلمداد می­کند، اینگونه استدلال می­شود که این دستور، ابزار سودمندی برای ترجمه فراهم می­کند. در مدل نقش­گرای نظام­مند هر متنی سه نوع معنا یا فرانقش را کدگذاری می­کند. به لحاظ سنتی، مترجمان و ارزیابان ترجمه اغلب روی یک بعد از معنا یعنی معنای انگاره­ای، بویژه معنای تجربی تمرکز کرده­اند.این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در چهارچوب دستور نقش‌گرای نظام­مند، به بررسی شیوه تبادل معنا بر اساس معنای بینافردی در گفتگوی بین خداوند متعال و ابلیس در چهار سوره (أعراف، حجر، إسراء، ص) و نقش آن در ترجمه قرآن می­پردازد.نتایج نشان می­دهد، مترجم قرآن با در نظر گرفتن مؤلفه­های تشکیل­دهنده بند در مقام تبادل، و آگاهی از تحلیل فرانقش بینافردی متن، مدل مناسب و ملموسی برای بررسی شیوه تبادل معنا در اختیار خواهد داشت و به خوبی قادر خواهد بود کیفیت ترجمه­ خود را با توجه به سازوکار به‌کار رفته در تحلیل ارزیابی کند. لیکن با توجه به ویژگی­های خاص زبان قرآن، وحدت شبکه­ای آیات، وجود وجوه و لایه­های معنایی متعدد متن و در نتیجه نهایت­ناپذیری قرآن این رویکرد به‌طور کلی نمی­تواند به طور بایسته در حوزه تفسیر قرآن راهگشا باشد

لطفا برای مشاهده چکیده فارسی و عربی به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.