جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پارودی (parody) یکی از شیوه های بیان غیر مستقیم در انتقادهای اجتماعی و شاخه ای از ادبیات طنازی است که ضمن نشاندن لبخند بر لبان مخاطب، دیدگاه انتقادی نویسنده را با کاریکاتوری از کلمات در اشعار شاعران مشهور نشان می دهد. از میان پارودی های موجود «پارودی» یا نقیضه های نظام قاری، نوعی انقلاب در شعر عرفانی به حساب می آید. او با هوشیاری به دگرگون کردن زبان عرفانی و درهم ریزی ساختار نوین زبان اجتماعی می پردازد. او یک هنرمند طنزپرداز است با سبک و بینش های خاص خود که با شناخت روحیه و جوهر روزگارش «پارودی» هایی ساخته است. پارودی های نظام قاری توصیفی از یک شکل و یک استراتژی طنزآمیز است و معرف یک هدف اجتماعی که در هر بیت استادانه دنبال می شود. کلمات شعرش بیشتر به صورت یک گسست یا هم نشینی ناسازه ها جلوه می کند و این همان طنز اوست و معنای شعرش نیز از همین گذر پدید می آید که نشان دهنده تضاد اجتماعی است. در مقاله حاضر به بررسی و تحلیل این شیوه سخنوری در اشعار نظام قاری می پردازیم.

اصطلاح نقیضه یکی از فنون عمده طنز، در ادبیات فارسی معادل پارودی در ادبیات غرب قرار گرفته است؛ اما از بسیاری جهات با آن تفاوت دارد. در ادبیات فارسی همه مقوله های پارودی، بورلسک، تراوستی و ... زیر عنوان نقیضه جای می گیرند و نقیضه به تنهایی بار تمامی این اصطلاحات را به دوش می کشد. نوشتار حاضر ضمن بررسی انواع اصطلاحات مربوط به حوزه نقیضه، به مشخص کردن این تفاوت ها پرداخته و ضمن به کارگیری اصطلاح نقیضه در همان مفاهیم معمول و سابق آن، مناسب تر دانسته است که نقیضه معادل بورلسک به کار برده شود نه پارودی.