جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: من سعی کردم این کتاب را مرجعی ساده برای هر کسی که به اندازه کافی به فکر کردن اهمیت می دهد و برای هر دانش آموزی که اصرار دارد شاگرد وفادار حقیقت باقی بماند، قرار دهم که در آن آنچه را که می توانم جمع آوری کنم - به اندازه نیاز و خدمت به ضرورت. - مغالطه‌های منطقی و سوگیری‌های شناختی، که روش‌های فریب مورد استفاده در فرآیند استنتاج و نقص‌های مرتبط با آن در فرآیند تفکر را برای ما آشکار می‌کند، مطابق گفته آرتور شوپنهاور: «چه شگفت‌انگیز بود اگر می‌توانستیم. به هر ترفند دیالکتیکی یک نام مختصر و واضح اختصاص دهید و به ما این امکان را می دهد - هر وقت کسی این یا آن ترفند را انجام داد - در لحظه او را به خاطر آن سرزنش کنیم. این کتاب را به این دلیل نوشتم که به ضرورت محتوای آن در جوامع عربی ما به طور خاص و به طور کلی در مباحث مختلف فکری اعتقاد دارم، زیرا دنیای استدلال و مناظره لغزنده و فریبنده است و انسان موجوداتی پیچیده و متزلزل است. گرفتار احساسات و ذهنیت بسیار است و این همان چیزی است که یکپارچگی ارتباط و اثربخشی استنباط را بالاتر از محتوا قرار می دهد.ماهیت طرفین بحث و توانایی آنها در برقراری ارتباط و دریافت، بنابراین افلاطون در گفتگوی گورجیاس گفت: «در بحثی که در مقابل مخاطبان کودکان درباره غذا اتفاق می‌افتد، شیرینی‌پز تضمین می‌کند که دکتر را شکست دهد و در مشاجره در مقابل مخاطبان بزرگسال، سیاستمداری مسلح به قدرت سخنوری و ترفندهای متقاعدسازی برای شکست کافی است. هر مهندس یا نظامی، حتی اگر موضوع بحث، تخصص این دو باشد. غلغلک دادن به عواطف و تمایلات جمعیت از هر توسل به عقل متقاعد کننده تر است.

ترجمه ماشینی: در این راهنمای پر جنب و جوش و گویا، فلسفه به زندگی باز می گردد. برندان ویلسون با استفاده از ایده علیت مرکزی به عنوان یک اصل راهنما، نشان می دهد که چگونه تاریخ فلسفه به دنباله ای روشن و طبیعی از رویدادها تبدیل می شود. دیدگاه حاصل پیوندهای عمیق بین مسائل علم، عقل، حقیقت، آزادی، مسئولیت، دانش، زبان، حقیقت و دین را آشکار می کند. کسانی که تازه وارد فلسفه شده اند، می توانند با پرسش ها و ایده های بزرگ سنت غربی دست و پنجه نرم کنند. نوشته واضح و مبهم است، در حالی که ساختار «فصل کوتاه» به خواننده فرصت مکث و تفکر در مورد هر مرحله از راه را می دهد. ظرافت سبک و ظرافت قالب، اول، به دسترسی می‌انجامد: تصاویر شامل نقشه‌ها و نمودارها و همچنین پرتره‌هایی از فیلسوفان از ارسطو تا ویتکنشتاین است.

اخیراً در روز دانشجو، بی اختیار دوره دانشجویی‌ام را در ذهن مرور می‌کردم و وضع کلاس‌های درس فلسفه و طرز رفتار و گفتار برخی استادان و دانشجویان و پاره‌ای رویدادها و وقایع آن کلاس‌ها در برابر چشمانم پدیدار می‌شدند. استادی سخت گرانمایه و بزرگوار و بسیار دانشی و دانش‌دوست داشتیم که ذهن‌اش سرشار بود ازمعلومات و محفوظات. روانشان شاد، که از معدود بازماندگان از نسل استادانی بود که علم و ادب و اخلاق و پاکی و دیانت و انسانیت را باهم در خود جمع کرده بودند. من جز خاطره خوب و دلنشین و شیرین از او به یاد ندارم و از شاگردی در محضر چون او بزرگی به خود می‌بالم و آن فرصت‌ها را جزو بهترین اوقات عمرم به شمار می‌آورم. اما گذشته از این همه، در اثنای درس ایشان نیز دانشجویان پرسش‌هایی طرح می‌کردند و گاه با برخی جر و بحث‌ها استاد را با چالشی جدی مواجه می‌نمودند. هرگاه این استاد عزیز و به شدت متشرع ما پاسخی مقنع و درخور به پرسشی نداشت با صدایی معنوی و رحمانی کلامی دینی را قرائت می‌فرمود مبنی بر این که گفتند به پروردگارتان ایمان بیاورید، ما هم ایمان آوردیم. این سخن قدسی را از فرطِ کثرتِ قرائت‌اش در کلاس‌های استاد حفظ کرده بودیم.

فلسفه، تفکر عقلی روشمند دربارۀ پرسش‌های بنیادین بشر و از زیربنایی‌ترین عناصر سازندۀ فرهنگ و تمدن است. بسیاری از اثرگذارترین شخصیت های متفکر تاریخ در جوامع مختلف فیلسوفان هستند. از این‌جاست که شناخت چیستی و چرایی فلسفه اهمیت به‌سزایی دارد. دربارۀ فلسفه، اهمیت و اعتبارش پرسش‌ها و ابهام‌های فراوانی مطرح است. برخی از این پرسش‌ها بدین قرار است: روش تفکر فلسفی چیست؟ چگونه می‌توان در فلسفه نوآوری کرد؟ فلسفه با علوم و معارف دیگر چه نسبتی دارد؟ نسبت فلسفه با دین چیست؟ فلسفه چه نقشی در زندگی بشر دارد؟ چرا گروهی با فلسفه مخالف هستند؟ نویسنده می‌کوشد در فصل‌های گوناگون کتاب به این پرسش‌ها پاسخ دهد. این کتاب توسط انتشارات حکمت اسلامی وابسته به مجمع عالی حکمت اسلامی در قم منتشر شده و در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب های درسی بخوانیم و بنویسیم و هدیه های آسمان دوره ابتدایی در سال تحصیلی 1389 - 1390، از منظر توجه به مقوله های آموزش فلسفه به کودکان، است. روش پژوهش تحلیل محتوا بود و با استفاده از چک لیستی از معیارهای برنامه آموزش فلسفه به کودکان، که شامل سه مفهوم (استدلال، مفهوم سازی، و قضاوت) و دوازده زیرمولفه است، داده ها جمع آوری شد. جامعه آماری شامل کتاب های بخوانیم و بنویسیم و هدیه های آسمان دوره ابتدایی بود که جمعا چهارده جلد کتاب بودند. نمونه آماری نیز کل جامعه در نظر گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی استفاده شد. در همه کتاب های مورد تحلیل، 986 مولفه مربوط به مفاهیم تفکر فلسفی شناسایی شد. نتایج نشان دهنده آن بود که در کتب درسی مورد بررسی مقوله استدلال بیش ترین میزان فراوانی ها را به خود اختصاص داده بود و کم ترین توجه به مقوله قضاوت شده بود. همچنین در بین کتب درسی مورد بررسی، کتاب های درسی بخوانیم و بنویسیم بیش تر از هدیه های آسمان به مقوله های تفکر فلسفی توجه کرده اند.

انسان تنها موجودی است که داعیه اندیشه و اندیشمندی دارد و به مدد همین امکان، فرصت آموزش و یادگیری در بعد فردی و اجتماعی برایش فراهم می شود. یکی از عرصه هایی که به طور جدی در اعتلای تفکر انسانی موثر واقع گشته، فلسفه و تفکر فلسفی است؛ زیرا فلسفه، دانشِ پرسش است و پرسشِ گر حیات عقلانی بشر. اگرچه حضور فلسفه در زندگی انسان، چیز تازه ای نیست، اما آن چه امروزه اهمیت ویژه ای یافته و به عنوان یک امکان جدید در آغاز راه است؛ تلاش برای همگانی ساختن فلسفه و به ویژه آموزش آن به کودکان است؛ آموزشی که کارکردهای موثر آن از همان ابتدا متوجه زندگی شخصی کودک و در مراحل بعدی منجر به بهره مندشدن هرچه بیش تر او از فرصت های مادی و معنوی در زندگی می شود و درمجموع ارتقای سطح فرهنگ جامعه را به دنبال خواهد داشت. در همین راستا، نگارنده در این مقاله به دنبال بررسی دو بستر اساسی پیوند تفکر فلسفی با جامعه و نیز آموزش فلسفه به کودکان است تا کارایی فلسفه در حل مسائل اجتماعی بیش از پیش آشکار شود.

برنامه آموزش تفکر فلسفی به کودکان، فبک، برنامه ای درجهت بهبود تفکر کودکان است. پیش گامان این برنامه ادبیات را، به علت کارکردها و خصوصیات نهفته آن، مناسب ترین شیوه ارتباط با کودکان دانسته اند و این در حالی است که ادبیات نیز جایگزین های دیگری پیدا کرده است؛ اکنون این فرض مطرح است که هنر، به عنوان جایگزینی دربرگیرنده ادبیات، به مدد ابزار و روش های گوناگون و با محتوای درونی، پاسخ گوی جایگاه بنیادین، نظری و عملی هنر در تفکر است. ازاین رو این مقاله هنر را میانجی دریافت خرد و یا همان تفکر معرفی می کند و با توضیح چگونگی میانجی گری هنر در آموزش تفکر فلسفی به کودکان، جایگاه هنر در فبک را با رویکردی نظری ـ تحلیلی بررسی و لزوم این میانجی گری را بیان می کند و نتیجتا به دنبال این هدف است تا هنرورزی با کودکان را، همراه فلسفه ورزی با آنان، به عنوان ضرورتی اجتناب ناپذیر، موضوعیت بخشد.

این اثر، تازه ترین اثر فیلسوف معاصر، دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی میباشد. این کتاب نشان دهنده دغدغه های مربوط به هویت زمان است. زمان را می توان نخستین خشت تفکر فلسفی به شمار آورد و رابطه زمان با دین و مذهب نیز به هیچ وجه کمتر از رابطه آن با فلسفه نیست. زمان چیزی است که همه امور زمانمند را به یکدیگر مرتبط می سازد. زمانمند بودن هر آنچه در این جهان تحقق موجود است جز حادث بودن آنها معنی دیگری ندارد به این ترتیب طرح مسئله زمان، مستلزم طرح حادث بودن جهان نیز هست.