جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این کتاب دارای ده باب است که به اثبات امامت و ولایت حضرت علی ع و حقانیت تشیع می پردازد. همچنین ضرورت امامت و چگونگی انتخاب امام و بطلان دیدگاه اهل سنت و نقد پاره‌ای از روایات جعلی آن‌ها را تبیین می کند.

دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام والقضایا و الاحکام عن اهل بیت رسول الله علیه و علیهم افضل السلام، کتابی درباره باورهای دینی و احکام فقهی مذهب اسماعیلی و مهمترین کتاب قاضی نعمان در فقه است که به سفارش خلیفۀ فاطمی، المعز لدین الله نگاشته شده است. این کتاب علاوه بر آنکه تمامی ابواب معروف فقه را در بر دارد، در نخستین مبحث خود با عنوان کتاب الولایة، به برخی از مهم‌ترین باورهای اسماعیلی پرداخته است. ایمان از دیدگاه اسماعیلیان و تفاوت آن با اسلام و نیز ولایت اهل بیت علیهم السلام و تشویق به فراگیری علم مباحثی است که در این بخش مطرح شده است. این کتاب در نزد اسماعیلیان جایگاه بلندی دارد. همچنین برخی از علمای اثناعشری در مباحث فقهی خود از آن استفاده می‌کردند. مؤلف این کتاب، قاضی نعمان بن محمد بن منصور بن احمد بن حیون تمیمی مغربی، عالم قرن چهارم هجری است. وی در حکومت فاطمی، مناصب مهمی را بر عهده داشت و در مقطعی نیز قاضی القضات مصر شد. تألیفات او به ۴۷ کتاب می‌رسد و حیطه‌های مختلف علوم دینی از قبیل فقه، تأویل، تفسیر، روایات و... را دربرمی‌گیرد. این کتاب از همان دوران معز، متن بنیادین فقه اسماعیلی بوده و هنوز نیز مهم‌ترین منبع فقهی اسماعیلی، به‌ویژه نزد اسماعیلیان طیبی و از جمله بهره‌های هند است. این کتاب را آصف فیضی در دو جلد در قاهره منتشر کرده و احادیث آن در منابع شیعه اثناعشری نیز مورد توجه و استناد است. این کتاب توسط عبدالله امیدوار به فارسی ترجمه و در سال ۱۳۷۳ به وسیلۀ انتشارات اسماعیلیان قم منتشر شده است.

الخلافة الفاطمية بالمغرب (296-365ق/ 909-975) التاريخ السياسي و المؤسسات، اثر فرحات الدشراوی، بررسی تاریخ سیاسی و نظامی خلفای فاطمی و بحث پیرامون مؤسسات دولت ایشان می‌باشد که به زبان فرانسوی و در سال 1981م نوشته و توسط حمادی الساحلی، به عربی ترجمه شده است. این کتاب در اصل رساله دکترای نویسنده برای دانشگاه سوربون می‌باشد که در سال 1970م، به دانشگاه عرضه شده است. کتاب با دو مقدمه از مترجم و نویسنده آغاز و مطالب در دو قسم و هر قسم در چندین باب تنظیم شده است. نویسنده در ابتدا به بحث از تاریخ آفریقا، از قیام دولت عبیدیه تا انتقال آن به مصر پرداخته و سپس به مطالعه نظام اداری و سیاسی و مؤسسات مختلفی که خلفای فاطمی تأسیس یا اعاده کردند، پرداخته است. نویسنده در تدوین و تألیف این اثر، از تألیفات بسیاری استفاد کرده است در قسم اول، در ضمن چهار باب، به تاریخ آفریقا از قیام دولت عبیدیه در سال 909م، تا انتقال آن به مصر در 975م و نامیده شدن آن به دولت فاطمیه اختصاص یافته است. باب اول دارای سه فصل بوده و در آن، ابتدا نسب فاطمیون بررسی شده و سپس، چگونگی شروع و افتتاح دعوت اسماعیلیه و نحوه انتشار انقلاب بربریه شعبیه مورد بحث قرار گرفته است در باب دوم، وصایت داعی ابوعبدالله و سپس دوران خلافت مهدی، اولین خلیفه فاطمی از 297 تا 322ق، بررسی و در نهایت، به سیاست خارجی مهدی در این دوران و نحوه برخورد دولت وی با سایر دول، پرداخته شده است در باب سوم، به گسترش قیام خوارج در دوران القائم‌بأمرالله پرداخته شده است. در این باب، ابتدا سیاست خارجی و داخلی دولت القائم‌بأمرالله بررسی گردیده و سپس به قیام ابویزید پرداخته شده است باب چهارم، به بررسی دوران خلافت اسماعیل منصور اختصاص یافته است. در پنجمین باب، به دوران خلافت آخرین خلیفه فاطمی در آفریقا، المعزلدين‌الله پرداخته شده است. در قسم دوم، در ضمن چهار باب زیر، به مطالعه نظام اداری و سیاسی و مؤسسات مختلفی که خلفای اربعه فاطمی (مهدی، قائم، منصور و معز) تأسیس و یا نظام آن را بر اساس سیستم جدید، اعاده کردند، پرداخته شده است؛ مانند: اداره پست، شهربانی، دادگستری، ارتش و... در باب اول، به بررسی نظام سیاسی دولت فاطمیون پرداخته شده است. باب دوم، به بررسی سیستم نظامی دولت فاطمیون اختصاص یافته است. در آخرین باب نیز سیستم قضایی بررسی شده و در آن، به وظیفه قضات و برنامه‌های قضایی دولت فاطمی، پرداخته شده است در خاتمه، به جمع‌بندی مباحث پرداخته شده و به نکاتی پیرامون کتاب و نحوه پرداختن آن به زوایای فتره تاریخی حکومت دولت فاطمی در آفریقا، اشاره گردیده است گویا نویسنده تصمیم داشته تا قسم سوم را در رابطه با حیات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و دینی در خلال دوره زمانی مورد بحث، بررسی نماید، اما به همین دو قسم، اکتفا نموده است