جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 13
چگونگی ارتباط میان بایدهای اخلاقی و است های علمی و فلسفی از دیدگاه اندیشمندان معاصر و علامه طباطبایی
نویسنده:
عبدالمجید طالب تاش
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
در اروپا، پیرامون گونه ارتباط میان علم و دین و به تبع آن چگونگی ارتباط علم با اخلاق و خاستگاه باید و نبایدهای اخلاقی گرایشی به وجود آمد که از هیوم فیلسوف اسکاتلندی آغاز شد. جداانگاری حوزه های علم و اخلاق بسامد داعیه هایی بازنگرانه نسبت به رابطه خداوند با جهان است که گزاره های دینی و اخلاقی را برخاسته از احساسات درونی انسان به شمار می آورد و جداافکنی آن از واقعیات عینی و خارجی را پی گیری می کند. از این نظر گاه عقل در کشف گزاره های اخلاقی ورود ندارد. زیرا منطقی نبوده و مسئول صحیح و غلط نیستند. هر چند این گرایش مورد پذیرش اندکی از اندیشمندان مسلمان نیز واقع شده است، اغلب نزدیک به اتفاق اندیشمندان مسلمان با این تفکر مخالفت ورزیده اند و در نادرستی آن به استدلال پرداخته اند. این گروه بر این باورند که هر چند اخلاق از علم و فلسفه زایش منطقی نمی یابد، اما اصولا ارائه یک گزاره اخلاقی بدون پشتوانه حقیقت عینی امکان پذیر نیست. از نظر اندیشمندان مسلمان میان بایدهای اخلاقی و هست های علمی و فلسفی ارتباط تقدمی و تاخری وجود دارد؛ به این معنا که انسان پس از آگاهی نسبت به حقیقت علمی و نفس الامری به کمک عقل نظری، راه رسیدن به آن حقیقت عینی را در عالم واقع با استمداد از عقل عملی کشف می کند. آن گاه در قالب گزاره های توصیه ای و بایدهای اخلاقی بیان می کند. این گروه در حقیقت تولید ارزش از دانش را نه به معنای تولید منطقی که مبتنی بر دو گزاره یکی علمی و دیگری اخلاقی دانسته اند. از منظر آنها عقل عملی به عنوان یک ابزار پسینی از نیروی عقل نظری به عنوان ابزار پیشینی استمداد می جوید و به توصیه های اخلاقی دست می یابد و در قالب بایدها و نبایدها ارائه می دهد و این همان ارتباطی است که میان علم و فلسفه با اخلاق وجود دارد. چرا که عقل عملی بدون علم و اندیشه نمی تواند حکمی را اعتبار و صادر نماید.
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
بررسی تحلیلی برهان وجودی آنسلم
نویسنده:
اصغر واعظی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
مقاله حاضر دو هدف عمده را دنبال می کند: نخست ارائه تحلیلی دقیق و موشکافانه از برهان وجودی آنسلم و دوم تعیین مغالطه منطقی در این برهان. برای دستیابی به هدف اول و فهم درست برهان وجودی، هر دو تقریر این برهان در فصلهای دوم و سوم کتاب پروسلوگیون آنسلم مورد بررسی قرار گرفته و به منظور ایضاح بیشتر، اعتراضات گاونیلون راهب معاصر آنسلم و پاسخهای آنسلم به وی مطرح شده است. در بخش دوم مقاله ضمن اشاره به انتقادات توماس اکویناس به برهان وجودی آنسلم و ارزیابی آن تلاش شده تا با تکیه بر مبانی نظری صدرالمتالهین اشکالات موجود در این برهان و دلیل بی اعتباری آن بیان شود.
صفحات :
از صفحه 1 تا 26
چگونگی تقدم وجود علمی بر وجود عینی، از منظر فلسفه و عرفان
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، زهرا محمدعلی میرزایی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
سابقیت علم الهی بر وجود عینی ممکنات، از جمله مباحثی است که می توان تمامی هستی شناسان الهی بر آن اتفاق نظر دارند. در نگاه مشائی، سلسله علی و معلولی موجودات که در نهایت به خداوند متعال منتهی می شود، وجودات عینی را تشکیل می دهد. خداوند سبحان که علت العلل این نظام علی و معلولی است با علم به ذات خویش، عالم به تمامی ممکنات است. بر مبنای دیدگاه حکمت متعالیه که وجود، تنها امر اصیل و عینی است، وجود عینی، سلسله ای مشکک از موجودات ممکن به امکان فقری را شامل می شود که در نهایت به حق تعالی به عنوان تنها وجود عینی مستقل بالذات، منتهی می گردند. اما در نگرش عرفانی که وجود عینی و حقیقی، منحصر در ذات حق تعالی است و تمامی ممکنات، مجالی و شئون او هستند، بحث از تقدم مظاهر علمی حق بر مجالی عینی و خلقی اوست. پژوهش حاضر، درصدد بررسی چگونگی تقدم وجود علمی بر وجود عینی از منظر دو مکتب فلسفی مشاء و حکمت متعالیه و مبانی عرفانی است.
صفحات :
از صفحه 105 تا 123
بررسی تطبیقی رابطه ذهن و عین از منظر ملاصدرا و هگل
نویسنده:
هوشنگ زارع، جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
وجود رابطه ذهن و عین یا عدم رابطه و مطابقت و یا دوگانگی آن دو، همواره یکی از دغدغه های فکری فیلسوفان در طول تاریخ فلسفه و زیر بنای اندیشه بشر و همه علوم، بوده و هست. اندیشمندان شرق و غرب موضع های متفاوتی در قبال این امر اتخاذ کرده اند. تحقیق حاضر به شکل مقایسه ای و تطبیقی، دیدگاه دو فیلسوف بزرگ شرق و غرب (ملاصدرا و هگل) را در حل این معمای بزرگ می کاود. این دو فیلسوف، هر یک با روشهای خاص خود بر وحدت ذهن و عین صحه گذاشته و معتقدند با روش عقلانی و فرا رفتن از سطح ظاهری پدیده ها، می توان با عین برتر آنها متحد شد و این اتحاد وجودی است که دوگانگی ذهن و عین را از میان برمی دارد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 48
تاثیر مبانی نفس شناختی ملاصدرا بر معرفت شناسی او
نویسنده:
ناصر مومنی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله، کوشش شده است تا نشان داده شود که نگاه ملاصدرا به نفس، نگرش وی به علم و ادراک را به گونه ای دیگر کرده و نتایج نوینی به بار آورده است. در این نوشتار، بیشتر نظریات خاص صدرا در رابطه با نفس شناسی و ارزیابی نگاه او به نفس و تأثیر این نگرش بر دیدگاه های این فیلسوف بزرگ در خصوص شناخت مورد نظر است. بنابراین کوشش شده است تا میزان تأثیرپذیری معرفت شناسی ملاصدر از مبانی نفس شناختی او تبیین و تحلیل شود. نتیجه بدیعی که از این پژوهش به دست می آید، روش شناسی معرفتی ملاصدرا است. دقت در این روش شناسی ما را به یک هندسه منسجم رهنمون می کند و ارتباط و پیوستگی دو حیطه نفس شناسی و معرفت شناسی را به خوبی نشان می دهد. هر چند تلقی صدرالمتالهین از معرفت، با نگرش فیلسوفان جدید کاملا متفاوت است، می توان با رویکرد امروزی نیز به آرای او نگاه کرد و با توجه به مبانی نفس شناختی و نظام معرفتی او، آن را مورد ارزیابی قرار داد. به همین دلیل، از این زاویه نیز به مسأله معرفت از نگاه ملاصدرا توجه شده است.
صفحات :
از صفحه 111 تا 128
نقد و بررسی دیدگاه میرداماد در اصالت یا اعتباری بودن وجود
نویسنده:
محمد مصطفائی، عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
چکیده :
از مسائل مبنایی در فلسفه اسلامی بحث اصالت وجود یا ماهیت است که ثمره آن در مباحث صفات، سنخیت و رابطه وجودی میان خلق و خالق است. مشهور برآن است که میرداماد از قائلین به اصالت ماهیت بوده است؛ اما شواهدی در آثار میرداماد از جمله مفاض بودن وجود از خداوند، هم سنخی وجود خدا و وجود ممکنات، بیان برهان صدیقین، تساوق وجود و تشخص، رابطی بودن وجود ممکنات، وعاء بودن دهر برای وجود، مجعول بودن وجود، نظام وحدانی عالم، انقسام موجود به واجب و ممکن وجود دارد که وی را جزء قائلین به اصالت وجود قرار می‌دهد. جمع بین دو بیان ما را به این نتیجه می‌رساند که: دعوای اصالت ماهیت یا وجود اختلافی لفظی است، در عبارات میرداماد باید بین اعتبارات مصدری و حقیقی وجود تمییز داده شود، در فلسفه میر تفاوتی بین وجود و تقرر مشاهده می‌شود تقرر در فلسفه میر همان وجود در فلسفه ملاصدرا است که با جایگزینی آنها اختلاف مرتفع خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 126 تا 146
بررسی دیدگاه ملاصدرا درباره شهود ماهیت و ادراک حصولی وجود و تاثیر آن در شناخت خداوند متعال
نویسنده:
حسن معلمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
گرچه در پاره ای از سخنان ملاصدرا و بعضی از بزرگان، علم حصولی به وجود، غيرممكن وعلم حصولی به ماهيات ممكن قلمداد شده است و بر اين امر برهان اقامه كرده انـد، ولـی بـا توجـه بـه مبانی ملاصدرا_ مبانی متقن و صحيح_ روشن می گردد كه همان گونه كه به ماهيات می توان علم حصولی پيدا كرد به وجود و وجود حق نيز می توان علم حصولی يافـت و همـانگونـه كـه وجـود متعلق علم حضوری قرار می گيرد، ماهيات نيز معلوم به علم حضوری واقع می شوند.
صفحات :
از صفحه 99 تا 110
الف. منظور از «اجتماع مثلین» چیست؟ ب. به چه دلیل گفته شده که محال است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
از دیدگاه فلاسفه محال است که دوچیز به طور مطلق مثل هم باشند. البته ممکن است دو چیز در ظاهر مثل هم باشند، اما نه به طور مطلق؛ مثلاً در دو زمان مختلف یا در دو مکان مختلف که همین اختلاف در مکان و زمان باعث می شود که این دو چیز به طور مطلق مثل هم نبوده، بیشتر ...
ش‍رح‌ ال‍م‍ق‍اص‍د المجلد 1
نویسنده:
م‍س‍ع‍ودب‍ن‌ ع‍م‍رب‍ن‌ ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌ ال‍ش‍ه‍ی‍ر ب‍س‍ع‍دال‍دی‍ن‌ ال‍ت‍ف‍ت‍ازان‍ی‌؛ ت‍ح‍ق‍ی‍ق‌ و ت‍ع‍ل‍ی‍ق‌ م‍ع‌ م‍ق‍دم‍ه‌ ف‍ی‌ ع‍ل‍م‌ ال‍ک‍لام‌ ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌ ع‍م‍ی‍ره‌؛ ت‍ص‍دی‍ر ف‍ض‍ی‍ل‍ه‌ ص‍ال‍ح‌ م‍وس‍ی‌ ش‍رف‌
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت: عالم الكتب للطباعة والنشر والتوزيع ,
چکیده :
موضوع کتاب «شرح‏ المقاصد» علم کلام و عقائد است و از مهم‏ترین و بهترین تألیفاتی است که در این موضع نگارش شده است، مباحث عمیق و گسترده کلامى و اعتقادى که در این کتاب مطرح شده است آن را در حقیقت به «دائره ‏المعارف علم کلام» تبدیل نموده است و با توجه به نگاه ژرف و دور از تعصب و جانبدارانه نویسنده اثر، از قدیم مورد توجه پژوهشگران مذاهب اسلامى بوده و به آن توجه خاصى داشته ‏اند. تفتازانى درباره کتاب خود مى ‏نویسد: «تصمیم گرفتم کتابى مختصر با نام مقاصد تألیف کنم که حاوى فایده‏هاى درخشان و دُرهاى یگانه باشد و بر آن کتاب شرحى بنویسم که بازکننده معماها، به همراه خلاصه‏ گویى و تفصیل مجملات و بیان دشوارى‏هاى آن باشد. این تحقیق همراه با دقت فراوان است به گونه‏ای که بیشتر از حد معمول در این مباحث دقت شده است».
وجود ذهنی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
محسن جوادی، توکل کوهی، سدات باران
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور ,
چکیده :
مسئله وجود ذهنی از مباحث دیرپای حوزه های فلسفه و کلام اسلامی محسوب می شود که در باب نحوه تحقق و تبیین علم نقش برجسته ای دارد. در این مقاله ضمن تأکید بر این که این مسئله از مسایل ابداعی در فلسفه اسلامی است، به دلایل اثبات وجود ذهنی با تکیه بر اندیشه صدرالمتالهین پرداخته شده است که از منظر ایشان، هر مقوله ای که به ذهن می آید به حمل اولی ذاتی ـ نه به حمل شایع صناعی ـ همان مقوله است و آنچه به عنوان مفهوم در ذهن ترسیم می شود، در حقیقت و ذات خود کیف نفسانی است. در نهایت دیدگاه های مطرح در باب وجود ذهنی در قالب نظریه حکماء، نظریه اضافه و نظریه شبح بیان گردیده و سپس مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 46
  • تعداد رکورد ها : 13