جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

بررسى پدیدار و شى ء فی نفسه

نویسنده:

منصور مهدوى,على کرباسی زاده

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

پدیدار , زمان و مکان , تناقض , وجود ناپدیدار , تناقض , شى ء فی نفسه , شناسایى , حسیات استعلایى , تحلیلات استعلایى , دیالکتیک استعلایى , شیء فی نفسه = نومن (فلسفه/متافیزیک)

چکیده :

یکى از مباحث مهمى که در فلسفه کانت مطرح است، و از تفاوت هاى اصلى این فیلسوف با فلاسفه پیش از او محسوب مى شود، مبحث پدیدار و شى ء فى نفسه است. این مبحث از یکسو حاصل پیشینى دانستن صور احساس (زمان و مکان)، و از سوى دیگر بن مایه تغییر در معرفت شناسى انسان است. به همین سبب، بررسى این مسئله زیربنایى در تفکر کانت مى تواند ما را با رویکردهاى اساسى او آشنا سازد. مقاله حاضر بر آن است تا نخست با نظر به اسباب طرح موضع پدیدار و شى ء فى نفسه، و سپس با توجه به خود این مقوله و بررسى جوانب مختلف موضوع ـ که گاه متناقض نیز مى نمایند ـ به تصویرى روشن از آن برسد؛ آن گاه این مسئله را در حسّیات استعلایى، تحلیلات استعلایى، و دیالکتیک استعلایى بررسى کند. در پایان مقاله نیز به نقد و بررسى این موضع جریان ساز کانت پرداخته خواهد شد.

صفحات :

از صفحه 71 تا 90

مشخصات اثر

عنوان :

واكاوی برهان خلف ابن‌سينا در اثبات قاعده الواحد

نویسنده:

محمد حسينی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

بنیاد حکمت اسلامی صدرا,

کلیدواژه‌های اصلی :

سنخیت , تناقض , قاعده «الواحد» , فیض (صدور) , براهین خداشناسی , برهان خلف

چکیده :

اين مقاله بدنبال واكاوي روش ابن‌سينا در اثبات قاعدة الواحد است. وي نخستين فيلسوفيست كه اين قاعده را با برهان منطقي به اثبات رسانده است. استدلال مشهور ابن‌سينا در كتاب اشارات براي اثبات قاعدة الواحد، بر اساس برهان خلف است اما فخر رازي و انديشمندان پس از او، برهان ديگري را به ابن‌سينا نسبت داده اند كه مبتني بر قاعدة استحالة جمع نقيضان است. برهان اخير، چالش برانگيز بوده و مباحث دامنه داري را بدنبال داشته، علاوه بر اينكه بصراحت نيز در آثار ابن‌سينا مطرح نشده است. به باور نگارنده، ابن‌سينا شبيه برهان ياد شده را در كتاب المباحثات‌ مطرح كرده اما از لحاظ منطقي، آن را مبتني بر برهان خلف قرار داده و تنها در ساختار تحليلي مقدمات برهان خويش، به لزوم و حصول تناقض حاصل از گزارة صادر نخست تمسك كرده است.

صفحات :

از صفحه 87 تا 96

مشخصات اثر

عنوان :

تبيين شطحيات عرفانی در حوزه معرفت شناسی حكمت متعاليه

نویسنده:

محمد نجاتی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

بنیاد حکمت اسلامی صدرا,

کلیدواژه‌های اصلی :

تناقض , حکمت متعالیه , وحدت , فنا , شطحیات , شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) , Epistemology شناخت شناسی - بحث معرفت (مجتبوی)

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

ابهام و تناقض در بيان، از جمله مهمترين شاخصه‌هاي شطحيات عرفاني در حوزة معرفتشناسي است. از نظر ملاصدرا وضوح يا ابهام شهود عرفاني، ارتباط مستقيمي با ميزان اشتداد نفس و صفاي باطن عارف در فرايند وحدت عاقل و معقول و رياضتهاي شرعي دارد. بر اين اساس، وي بروز ابهام در شهود را محصول عدم اشتداد نفس عارف و همچنين فقدان رياضتهاي شرعي ميداند كه منجر به دستكاري احتمالي و بروز خطا و انحراف در تصديق ميگردد. در مسئلة تناقض، صدرا بر اساس مباني هستي‌شناختي خويش، شطح را بدليل اشتمال بر دعوي حلول و اتحاد با ذات خداوند، مقوله‌يي متناقض ميداند كه مستلزم دوگانگي در اصل وجود خارجي است. او بدليل شاخصه‌هاي مذكور صراحتاً شطح را آفت دين و عقايد ديني عوام ميداند. با اين وجود، بر اساس مباني معرفتشناختي خويش، سعي ميكند عرفاي وحدت وجودي چون بايزيد و حلاج را از اين اتهام مبرا سازد. صدرالمتألهين بر اساس رابطة تشأن بين حق و خلق معتقد است تجربة اين عرفا از فنا بمعناي ترك التفات از خود و انانيت خويشتن و التفات كلي به ذات خداوند است و ايراد شطح احتمالي بدين علت است كه ايشان أعلي مراتب وحدت عاقل و معقول را تجربه كرده‌اند كه مستلزم وحدت عاقل و معقول بالذات و بالعرض بوده و نميتوان چنين تجربه‌يي را به اتحاد و حلولي متصف نمود كه ويژگي اساسي شطحيات صوفيان است.

صفحات :

از صفحه 49 تا 60

مشخصات اثر

عنوان :

مقصود الطالب

نویسنده:

محمدعلی گرامی

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF معرفی کتاب

وضعیت نشر :

ايران - تهران: اعلمي,

کلیدواژه‌های اصلی :

اصطلاحنامه منطق , علم منطق , کتب منطق

کلیدواژه‌های فرعی :

تصور و تصدیق , قیاس (منطق) , مباحث الفاظ در منطق , استقراء , نسب اربعه , موضوع علم منطق , تناقض , معرف , موجهات , قواعد منطقی , احکام قضایا , موضوع منطق , و دیگر موضوعات مرتبط با کلام , کلیات خمس , عکس مستوی ( قضیه ) , تمثیل(منطق) , صناعات خمس , رابطه کلیات و امور جزئی , رئوس ثمانیه , قیاس استثنایی , فلسفه منطق ,

چکیده :

«مقصود الطالب» نوشته آیت الله العظمی گرامی است که مروری بر مباحث مختلف علم منطق و نحوه استدلال با استفاده از قواعد آن است. در این نوشتار ابتدا كلیاتی در مورد معانی واژگانی چون، علم، برهان، فكر، قانون، فطرت، هدایت، آل، صدق، حق، تصور و تصدیق ارائه شده و سپس معانی علم منطق، موضوع و فایده آن بیان گردیده است. در ادامه نگارنده به بیان اقسام تصور و تصدیق پرداخته و مباحث الفاظ منطق را مورد شرح و بررسی قرار داده است. همچنین به بیان اقسام دلالت، مفرد و مركب، كلی و جزئی، نسب اربعه بین كلیات، كلیات خمس، معرف، احكام قضایا، موجهات، اقسام قیاس، شروط انتاج قضایا، قوانین مربوط به عكس مستوی و تناقض و سایر احكام و مقررات مربوط به قیاس استثنایی و شرطی پرداخته و معنا و كاربرد تمثیل و استقراء در دستیابی به یك نتیجه منطقی و كلی را بیان كرده است. بحث از صناعات خمس و رئوس ثمانیه منطقی و راهكارهای تعلیم و تعلم از منظر علم منطق، از دیگر مندرجات مهم مطرح شده در این نوشتار است.

مشخصات اثر

عنوان :

کتاب: سرمایه ایمان

نویسنده:

عبدالرزاق بن علی لاهیجی

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب)

مشخصات اثر

عنوان :

برهان امکان و وجوب در رویارویی با نقدهای راسل، هیوم و کانت

نویسنده:

عبدالله مصباحی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

ویژگی های تعارضات اخلاقی واقعی

نویسنده:

محسن بهرامی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

پنداری , باید , تخلف اخلاقی , تناقض , پس ماند , تناقض

چکیده :

در این مقاله با اشاره به سیر تاریخی نزاع واقعی یا پنداری بودن «تعارض اخلاقی» و ادله طرفین، به تحلیل مفهومی قیود و نشانه های یک مورد تعارض اخلاقی واقعی پرداخته و اثبات می شود که حل نزاع واقعی یا پنداری بودن دوراهه های اخلاقی، بستگی به این دارد که مفهوم «باید» قابل تحویل به مفاهیم مندرج در آن باشد یا نه.در صورت تحویل مفهوم «باید» به «دلیل»، می توان از توجیه تکالیف، قابلیت ارزیابی و سنجش پذیری آنها سخن گفت.«گریزناپذیر بودن تخلف اخلاقی»، «ملغی نشدن» هیچ یک از دو الزام ازسوی دیگری، «وجود تناقض» و «پس ماند اخلاقی» ازجمله قیود مهم و نشانه های اختصاصی یک تعارض واقعی شمرده شده اند.

مشخصات اثر

عنوان :

منزلت عقل در ساحت معرفت دین (از بعد کلامی وفقهی)

نویسنده:

حسین مقیسه

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

عقل‌گرایی , ظاهرگرایی , اخباری گری , تناقض , شورای فتوایی , مکتب تفکیک

چکیده :

روش و شیوة شناخت دین، از پر مناقشه ترین مباحثی است که پس از رحلت پیامبر اسلام (ص) و در دوران غیبت وعدم دسترسی به پیشوایان معصوم علیهم السلام مطرح بوده است، بدین معنی که اگر میان حکم قطعی و مسلم عقل و ظواهر متون دینی تعارض پیش آید چه باید کرد؟ درچنین مواردی، همواره در تقدم عقل یا سهم آن در فهم مفاد وحی - درهر دو عرصة کلام و فقه یعنی اصول و فروع دین - اختلاف نظر و برداشت هایی وجود داشته و دارد. این تفاوت برداشت ها، در حوزة معرفت دینی، سبب اُفت وخیزها و فراز ونشیب های فراوانی بوده وهمچنان ادامه دارد. در محدودة تفکر اسلامی از یکسو ظاهرگرایان و حنابله و اشاعرة اهل سنت و اخباری های شیعه و از سوی دیگر قدریه ومعتزله و تفکر اجتهادی امامیه قرار دارد. بررسی اجمالی این مطلب، به ویژه در میان پیروان اهل بیت(ع) و نگاهی به اخباری های افراطی شیعه و نیز جریان هایی که هر چند اظهار مخالفت رسمی با عقلگرایی نمی کنند، ولی عملاً برای تشخیص عقل، اعتبار چندانی قائل نیستند و نیز تفکر رقیب آنان، که در هر دو عرصة فقه و کلام، بر اعتبار عقل، تأکید نموده وپای می فشارد و ترجیح این تفکر، موضوع این مقاله است. درپایان، به تضمین هایی که می تواند از انحراف و افتادن در مسیر عقل گرایی افراطی و لوث شدن معارف بلند الهی، پیشگیری نماید نیز اشاره شده است.

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید